هر آنچه باید درباره پردازنده‌های سری Lunar Lake اینتل بدانید

مدتی پیش، مدیران اینتل در کنفرانس IFA از پردازنده‌های لپ‌تاپ Core Ultra 200V Lunar Lake رونمایی و تمام‌قد از این پردازنده‌ها دفاع کردند. در این مطلب کامل با این پردازنده‌ها آشنا می‌شویم.

تحلیلگران و فعالان رسانه در IFA لپ‌تاپ‌های مجهز به پردازنده‌های Lunar Lake Core Ultra (لونار لیک کور اولترا) از سری Core Ultra 200V را بررسی کردند؛ آن‌ها نتایج بررسی‌های خود را در قالب چند جلسه سخنرانی و پرسش‌وپاسخ ارائه دادند. اینتل وعده‌های شگفت‌انگیزی درباره این پردازنده‌ها داده است؛ این وعده‌ها به‌قدری جاه‌طلبانه‌اند که حتی رقبایی مانند کوالکام بلافاصله شروع به نقد برخی مقایسه‌ها و بررسی‌ها کردند. در این مطلب قصد داریم هر آنچه درباره پردازنده‌های Lunar Lake می‌دانیم، بیان کنیم.

شیوه طراحی

معماری جدید اینتل تقریباً طراحی‌های CPU مخصوص لپ‌تاپ نسل قبلی را کامل تغییر داده است. فناوری Hyperthreading (چندرشته‌ای) اینتل حذف شده و به‌جای آن از طراحی هشت‌هسته‌ای تک‌رشته‌ای با 4 هسته قدرتمند و 4 هسته کم‌مصرف استفاده شده است. بااین‌حال بسیاری از بخش‌های تراشه، بهینه‌سازی و بازطراحی شده‌اند تا داده‌ها را بهتر به هسته‌های کم‌مصرف Skymont E و هسته‌های قدرتمند Lion Cove P در Lunar lake انتقال دهند؛ یکی از این بخش‌ها شبکه داخلی تراشه (شبکه‌ای که هسته اصلی پردازنده را به سایر هسته‌ها و بخش‌ها متصل می‌کند) با تأخیر بسیار کمتر است که تأخیر حافظه سیستم و هسته به هسته را نسبت به پردازنده‌های سری Core Ultra 100 Meteor Lake اینتل تا ۴۰ درصد کاهش می‌دهد.

در ضمن این پردازنده‌ها به لطف فناوری Intel Thread Director، توانایی زمان‌بندی گسترده‌تر و پویاتر را نیز دارند. نتیجه این تغییرات بهبود بیش از ۶۸ درصد دستورالعمل‌ها در هر کلاک (IPC) برای مجموعه چهارهسته‌ای E-Core Core Ultra 200V و افزایش بیش از ۱۴ درصد در IPC برای هسته‌های P آن همراه با افزایش سه‌برابری عملکرد پردازشی هر رشته نسبت به تراشه‌های نسل قبلی Meteor Lake اینتل است.

ادعاهای اینتل درمورد موتور گرافیکی Arc Battlemage در Lunar Lake، جسورانه‌تر هستند. این شرکت مدعی است عملکرد این موتور گرافیکی در رقابت با محصولات مشابه رقبای اینتل ازجمله AMD که در زمینه گرافیک ادغام‌شده برتری دارد، بهتر است. به گفته اینتل، موتور گرافیکی Arc Battlemage نسبت به Qualcomm Snapdragon X Elite بیش از ۶۸ درصد و نسبت به تراشه‌های جدید Ryzen AI 370HX AMD بیش از ۱۶ درصد بهتر عمل می‌کند.

درنهایت، اینتل با معرفی موتور عصبی جدید با قدرت انجام ۴۸ تریلیون محاسبه در ثانیه، در حوزه پردازش شبکه عصبی فاصله خود با رقبایش را کاهش داد؛ به همین دلیل این موتور عصبی بی‌شک برای به‌کارگیری در کامپیوترهای Copilot+ PC مایکروسافت گزینه مناسبی به حساب می‌آیند.

عملکرد روی کاغذ و در آزمایش‌های عملی

در این بخش، ابتدا نگاهی به عملکرد کلی پردازنده‌های Lunar Lake می‌اندازیم، سپس عملکرد آن‌ها در حوزه پردازش گرافیکی و بهره‌وری انرژی را بررسی می‌کنیم.

در این ارزیابی، برای بررسی توان تک‌هسته‌ای از بنچمارک Cinebench (براساس Maxon 3D) و برای بررسی عملکرد پردازنده‌ها در زمینه بار کاری ناشی از پردازش‌های مختلف و تولید محتوا از بنچمارک UL Procyon Office و فتوشاپ استفاده شده است.

نتیجه آزمایش عملکرد چندرشته‌ای Cinebench را در این مقاله نمی‌بینیم. شاید نتیجه این آزمایش برای تراشه هشت‌هسته‌ای جدید Core Ultra 9 288V اینتل در مقایسه با تراشه دوازده‌هسته‌ای Snapdragon X Elite X1E-80-100 کوالکام و پردازنده دوازده‌هسته‌ای Ryzen AI 9 370 HX ای‌ام‌دی کمی ضعیف‌تر است. نکته دیگر اینکه نتیجه عملکرد X1E-84-100 کوالکام در این نتایج نشان داده نشده است؛ در این پردازنده سرعت هنگام استفاده از 2 هسته ۱۰۰ هرتز افزایش می‌یابد که بعید است تأثیر چندانی بر عملکرد گذاشته باشد.

 به‌هرحال اعداد سری Core Ultra 200V آینده اینتل قوی به نظر می‌رسند؛ البته ممکن است زمانی که پردازنده در شرایط واقعی زیر فشار کاری پردازش گرافیکی و بازی برود، اعداد متفاوت شوند.

این نمودار برای نمایش عملکرد پردازنده اسنپدراگون X Elite کوالکام چندان منصفانه نیست؛ زیرا بازی‌های زیادی وجود دارند که روی اسنپدراگون اجرا می‌شوند؛ بازی‌هایی مانند Diablo IV، Overwatch، Fallout 4 و DOTA 2، فقط تعدادی از آن‌ها هستند. بااین‌حال این مقایسه انتخاب شد؛ زیرا درحال‌حاضر در نتایج عملکرد پردازنده‌های کوالکام در زمینه بازی، بالاترین اعداد رقابتی را مشاهده نمی‌کنیم؛ درحالی‌که موتورهای گرافیکی قدرتمند Radeon شرکت AMD استاندارد قوی‌تری برای اندازه‌گیری ایجاد کرده است.

اینتل ادعا می‌کند در این بازی‌ها، نسبت به ای‌ام‌دی، 11 تا 63 درصد برتری دارد؛ البته امتیازات Cyberpunk و F1 24 اهمیت بیشتری دارند؛ زیرا عناوین مدرن‌تری هستند. عملکرد پردازنده‌های اینتل در این بازی‌ها نسبت به پردازنده‌های AMD به میزان 11 تا 32 درصد بهتر است. به‌هرحال پردازنده‌های نسل جدید اینتل در اجرای بازی، نسبت به همتایان AMD خود عملکرد بهتری دارند.

اینتل ادعا می‌کند عملکرد پردازنده‌های جدید آن در بازی به‌طور متوسط 16 درصد بهتر از عملکرد پردازنده‌های سری Ryzen AI 300 AMD است. اگرچه ماشین‌های باریک و سبکی که پردازنده‌های سری Core Ultra 200V اینتل قدرت پردازشی آن‌ها را تأمین می‌کند، به‌هیچ‌وجه لپ‌تاپ‌هایی نیستند که برای بازی ساخته‌ شده باشند.

 عمر باتری‌های لپ‌تاپ‌های مجهز به پردازنده‌های جدید اینتل

 درباره این موضوع باید بگوییم اینتل در واقع از نسخه‌ای ضعیف‌تر از پردازنده Snapdragon X Elite X1E-78-100 شرکت کوالکام که تقویت دوهسته‌ای ندارد، استفاده می‌کند و آن را با Core Ultra 9 288V بالاترین سطح خود مقایسه می‌کند. طبق اطلاعات منتشرشده، لپ‌تاپ‌های دارای پردازنده‌های Lunar Lake، باتری بزرگ ۷۵ واتی دارند.

اینتل مدعی است عمر باتری لپ‌تاپ‌های مجهز به Lunar Lake هنگام روشن بودن نمایشگر ۱۴ ساعت و درصورت برقراری تماس از طریق پلتفرم مایکروسافت، ۱۰ ساعت خواهد بود. چنین اعدادی واقعاً بزرگ هستند و انتظارات از عمر باتری این لپ‌تاپ‌ را افزایش داده‌اند. اینتل همچنین ادعا می‌کند عمر باتری لپ‌تاپ‌های مجهز به تراشه ضعیف‌تر Core Ultra 7 268V در بارهای کاری مشابه، به بیش از ۲۰ ساعت هم می‌رسد. چنین ادعاهایی درمورد افزایش عمر باتری و کاهش مصرف برق ادعاهای بزرگی هستند و نشان می‌دهند اینتل دوباره به دوران تلاش برای کاهش مصرف پردازنده‌های خود بازگشته است.

توانایی انجام محاسبات هوش مصنوعی

سری Core Ultra 200V درمجموع توانایی انجام ۱۲۰ تریلیون محاسبه در ثانیه را دارد و همان‌طور که در این ادعاهای بنچمارک Lunar Lake دیده‌ایم، اینتل باید با قدرت وارد بازار رایانه‌های Copilot+ بشود.

اینتل اخیراً در استراتژی و مدیریت فعال‌سازی نرم‌افزار، قوی عمل کرده و در آینده در این مسیر پیشرفت خواهد کرد. پیشرفت پردازنده‌های شرکت در زمینه عملکرد گرافیکی از طریق بهینه‌سازی درایورها نیز کاملاً مشهود است. مشارکت کوالکام با مایکروسافت در توانمندسازی ویندوز روی سری اسنپدراگون ایکس نیز چشمگیر بوده است؛ البته صادقانه باید بگوییم AMD نیاز باید در فعال‌سازی اپلیکیشن‌ها برای بهره‌برداری از Ryzen واحد پردازش هوش مصنوعی خود را به پای اینتل برساند؛ البته انتظار می‌رود اینتل در فعال‌سازی نرم‌افزار و اکوسیستم پیشتاز باشد؛ زیرا درحال‌حاضر Lunar Lake نشان‌دهنده محرکی ضروری برای شرکت است.

پردازنده‌های سری Arrow بعد از پردازنده‌های سری Lunar در قالب پردازنده‌های نسل جدید اینتل پلتفرم دسکتاپ عرضه خواهند شد. به گفته شرکت، TSMC آن‌ها را می‌سازد. شایعات و اطلاعات اولیه منتشرشده درباره پردازنده‌های Arrow lake نیز بسیار امیدوارکننده‌اند؛ در ضمن از پیشرفت‌های اولیه اینتل در گره پردازشی تراشه 18A خود که سطح شرکت در خدمات ساخت تراشه و خدمات ریخته‌گری را افزایش داده، نیز استقبال شده است.

 به نظر می‌رسد سه‌ماهه پایانی سال میلادی جاری باید زمان بسیار جالبی در صنایع نیمه‌هادی و محاسباتی باشد. هرکسی درباره «حباب هوش مصنوعی» (افزایش هیجان استفاده از هوش مصنوعی در مدتی کوتاه و فروکش‌کردن تب بهره‌مندی از آن) صحبت می‌کند، باید حقایق این موقعیت و این تراشه‌های هوشمند را بفهمد و بپذیرد.