آیا AMD فرصت طلایی شکست انویدیا در بازار کارت گرافیک را از دست می‌دهد؟ 

انویدیا و AMD، دو شرکت بزرگ صنعت کارت‌های گرافیک هستند که طی مدت اخیر فعالیت چندانی نداشته‌اند، اما حالا برای عرضه نسل جدید پردازشگرهای گرافیکی آماده می‌شوند. با اینکه از عرضه RDNA 3 حدوداً یک‌ونیم‌سال می‌گذرد، به‌نظر می‌رسید که AMD خود را برای عرضه نسل جدید این معماری‌ها در پایان سال جاری میلادی آماده می‌کند. اما حالا ممکن است این امر تا رویداد CES 2025 (یعنی حدوداً ۶ ماه دیگر) به تأخیر بیفتد. 

رونمایی و عرضه پردازنده‌های گرافیکی جدید، آن‌هم در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ می‌تواند نتیجه را خلاف میل AMD رقم بزند. در شرایط فعلی و درحالی‌که انویدیا برنامه‌ای برای عرضه محصولات جدید ندارد، AMD این فرصت را دارد تا با معرفی سخت‌افزارهای جدید و باکیفیت، توجه کمپانی‌ها و کاربران را به خود جلب کند. اما اگر این شرکت رونمایی از RDNA 4 را تا سال ۲۰۲۵ به تعویق بیندازد، شانس برتری بر انویدیا را از دست خواهد داد.

بهترین فرصت 

از آخرین عرضه رسمی گرافیک‌های AMD حدود دو سال می‌گذرد. از طرفی نیمه دوم سال، معمولاً زمانی است که بسیاری از غول‌های فناوری قصد دارند برخی از محصولات جدیدشان را عرضه کنند؛ درست در بازه زمانی که بازی‌های زیادی منتشر می‌شوند و گیمرها برای اجرای آن‌ها، سخت‌افزار خود را به‌روز می‌کنند. 

در‌حال‌حاضر شایعات بیشتر پیرامون سری RTX 50 انویدیا جریان دارد. این کمپانی ظاهراً در اواخر سال 2024 با کارت‌های گرافیک پیشرفته خود وارد بازار خواهد شد و کارت‌های معمولی‌تر مانند RTX 5070 و RTX 5060 احتمالاً در سال 2025 به فروش خواهند رفت. در شرایط فعلی عموم کاربران AMD را رقیب انویدیا در بازار پردازشگرهای گرافیکی می‌دانند، بااین‌حال قطعات این شرکت عموماً در مقایسه با محصولات انویدیا، در اولویت پایین‌تری قرار داشته‌اند و تعداد کمی از گیمرها مشتری پردازشگرهای AMD هستند. بنابراین چه چیزی می‌تواند کلید برتری این شرکت نسبت به انویدیا باشد؟ 

دو کارت گرافیکی RTX 5090 و RTX 5080 احتمالاً با ارزشی بیش از ۱۰۰۰ دلار به فروش خواهند رسید. چنین کارت‌هایی در بنچمارک‌ها عالی‌اند و نقش مهمی در بازی‌های تریپل ای (AAA) دارند، اما واقعیت اینجاست که عموم کاربران قصد پرداخت چنین هزینه‌هایی را برای سخت‌افزارشان ندارند. در نتیجه ممکن است به پردازشگرهای AMD روی بیاورند. این شرکت با عرضه RDNA 4 طی سه‌ماه انتهایی سال، می‌تواند طیف بیشتری از گیمرها و کاربران را مشتری خود کند و پردازشگرهای بیشتری را با کیفیت بهتر و قیمت مناسب‌تر به فروش برساند. 

عرضه احتمالی RDNA 4 در CES 2025

آنطور که یک منبع آگاه گفته، احتمالاً AMD عرضه RDNA 4 را تا رویداد CES 2025 به تعویق خواهد انداخت. البته این داد‌ه‌های دیگری را به اشتراک نگذاشته و صرفاً در پاسخ به توییت‌های کاربران، اظهار داشته که ممکن است پردازشگر Navi 48 در طول CES 2025 معرفی شود. اما دیگر پردازشگر گرافیکی، یعنی Navi 44 تنها در سه‌ماهه دوم سال آتی میلادی عرضه خواهد شد. البته این تنها یک شایعه است و ممکن است از بعد تجاری خیلی منطقی نباشد. 

همچنین انویدیا علاوه‌بر کارت‌های گفته‌شده، دو پردازشگر RTX 5070 و RTX 5060 را هم روانه بازار می‌کند و شاید پردازنده‌های Battlemage اینتل نیز تا آن زمان از راه برسند. بنابراین در صورت عرضه RDNA 4 در سال ۲۰۲۵، AMD کار سختی برای رقابت با سایر سازندگان خواهد داشت.

رقابت AMD و انویدیا

در سال ۲۰۲۲ و پیش از عرضه RDNA 3، عموم کاربران تصور می‌کردند که AMD با فروش کارت‌هایش، آن‌ هم یک‌ماه پس از عرضه RTX 4080، انویدیا را به چالش خواهد کشید. پردازشگر RX 7900 XTX به‌خوبی از پس تسک‌های سنگین برمی‌آمد؛ هرچند در ارائه ری‌‌ترسینگ به اندازه RTX 4080 حرف برای گفتن نداشت و فاقد فناوری مشابه DLSS 3 بود. با‌این‌وجود، این کارت به‌عنوان یک پردازشگر قوی با قیمتی مناسب‌تر (۲۰۰ دلار ارزان‌تر) در دسترس گیمرها و کاربران قرار داشت. 

از طرفی انتظار می‌رفت که AMD پردازشگر دیگری از RDNA 3 را برای رقابت با RTX 4090 رونمایی کند، اما این اتفاق نیفتاد. در نتیجه ممکن است رقیب این پردازشگر از نسل RDNA 4 بیاید. این احتمال هم وجود دارد که AMD به رقابت با کارت‌های قدرتمند انویدیا ورود نکند و تنها به تقویت عملکرد کارت‌‌های RDNA 4 (نسبت به نسل قبل) بپردازد. 

انویدیا احتمالاً برخی پردازنده‌های گرافیکی خود را با قیمتی کمتر از ۱۰۰۰ دلار در اوایل سال ۲۰۲۵ عرضه خواهد کرد. به همین دلیل AMD می‌تواند با فروش کارت‌هایش پیش از شروع سال میلادی جدید، سهم بیشتری از بازار را به دست آورد.  

چالش‌های AMD

پیش‌ازاین AMD یک‌بار و در سال ۲۰۱۵ توانسته بود خود را از بحران‌های مالی نجات دهد و با گذر زمان به رقیب قدرتمندی برای انویدیا و اینتل تبدیل شود. همچنین دامنه فعالیت‌های این شرکت تنوع بیشتری پیدا کرده و در کنار تولید پردازنده‌های گرافیکی قدرتمند، از فناوری‌هایی نظیر حافظه پنهان سه‌بعدی در پردازنده‌های سری رایزن (با قیمت مناسب‌تر) بهره می‌برد. 

اما درآمد AMD از فروش کارت‌ها در بازی‌های ویدیویی نسبت به سال گذشته ۴۸ درصد کاهش یافته است. طبق داده‌های «ژان هو»، مدیر مالی شرکت، فروش پایین پردازشگرهای گرافیکی رادئون تأثیر قابل‌توجهی روی این بخش داشته و پیش‌بینی او از ادامه این وضعیت حکایت دارد. در واقع درآمد این بخش هرگز با پیش‌بینی‌های سازمان همگام نیست؛ اتفاقی که در مدل کسب‌وکاری انویدیا نیز رخ داده است. در نتیجه اکنون استراتژی AMD کسب درآمد از دیتاسنترها و سایر بخش‌هاست. 

درحال‌حاضر دنیای فناوری‌ روز‌به‌روز بیشتر به هوش مصنوعی وابسته می‌شود و انویدیا نیز در رأس توسعه این تکنولوژی قرار دارد. در همین راستا AMD روی دیتاسنترها و شتاب‌دهنده‌هایی مانند AMD Instinct MI300X کار می‌کند که برای پردازش محاسبات ضروری‌اند. «لیزا سو»، مدیرعامل AMD در مصاحبه‌ای با Handelsblatt تأکید کرد که آن‌ها در شروع انقلاب هوش مصنوعی قرار دارند و رهبری این بازار را در سر می‌پرورانند. 

با تمام این تفاسیر، باید منتظر ماند و دید که شیوه‌های تجاری AMD چگونه پیش خواهد رفت و عرضه RDNA 4 چه تأثیری بر درآمد و جایگاه این شرکت خواهد گذاشت.