مطالعه جدید: مصرف دوز بالای ویتامین دی شاید پیشرفت بیماری ام‌اس را آهسته کند

نتایج پژوهش بالینی جدیدی که در مجله معتبر «JAMA» منتشر شده، نشان می‌دهد مصرف دوز بالای ویتامین دی می‌تواند در مراحل اولیه به کاهش فعالیت بیماری در افراد مبتلا به ام‌اس کمک کند. این تحقیق دانشمندان فرانسوی بیمارستان دانشگاهی نیم، دانشگاه مونپلیه و چند مرکز MS نشان می‌دهد ویتامین D می‌تواند راه‌حلی مؤثر و در دسترس برای کاهش علائم این بیماری باشد.

«مولتیپل اسکلروزیس» (MS) یک بیماری التهابی و خودایمنی است که به سیستم عصبی مرکزی حمله می‌کند. این بیماری معمولاً با حمله‌‌ای اولیه شروع می‌شود که ممکن مشکلاتی مانند التهاب عصب چشم (نوریت اپتیک)، التهاب نخاع (میلیت عرضی) یا ساقه‌ مغز را به‌دنبال باشد.

این مرحله‌ اولیه را «سندرم ایزوله بالینی» (CIS) می‌نامند اما نکته‌ مهم اینجاست که همه‌ موارد CIS به ام‌اس تبدیل نمی‌شوند. عواملی مثل سن پایین، وجود ضایعات در MRI و برخی نشانگرهای خاص در مایع مغزی نخاعی می‌توانند احتمال تبدیل آن به ام‌اس قطعی را افزایش دهند.

یکی از مواردی که دانشمندان مدت‌هاست مشغول بررسی آن هستند، ارتباط ویتامین دی و ام‌اس است. کمبود ویتامین دی با افزایش احتمال بروز ام‌اس و افزایش فعالیت بیماری مرتبط است اما پژوهش‌های قبلی درباره‌ تأثیر مصرف این ویتامین بر کنترل بیماری نتایج متفاوتی داشتند. این تحقیق جدید نشان می‌دهد مصرف دوز بالای ویتامین دی می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش فعالیت بیماری بگذارد.

کاهش فعالیت بیماری ام‌اس با مصرف ویتامین دی

در این پژوهش که با عنوان «D-Lay MS» انجام شد، محققان تأثیر ویتامین D با دوز بالا را بر بیمارانی که تازه دچار CIS شده بودند، بررسی کردند. شرکت‌کنندگان ۳۱۶ نفر با سن بین ۱۸ تا ۵۵ سال بودند که طی ۹۰ روز گذشته دچار CIS شده بودند. افراد در این آزمایش به 2 گروه تقسیم شدند: گروه اول هر 2 هفته یک بار دوز بالای ویتامین دی (۱۰۰ هزار واحد بین‌المللی) دریافت کردند. اما گروه دوم در همین مدت دارونما (قرصی بدون ماده‌ فعال) دریافت کردند. مدت این مطالعه ۲۴ ماه بود.

دانشمندان پس از این مدت دریافتند احتمال فعالیت بیماری در گروهی که ویتامین D دریافت کردند، کمتر بود. در گروه اول، فقط ۶۰ درصد افراد پیشرفت بیماری را تجربه کردند، در گروه دوم که ویتامین دی مصرف نکردند، پیشرفت بیماری ۷۴ درصد گزارش شد. دانشمندان همچنین دریافتند در گروه اول که منظم ویتامین دی مصرف کردند، بیماری به‌طور میانگین پس از ۴۳۲ روز عود کرد اما این رقم در گروهی که ویتامین دی مصرف نکردند، ۲۲۴ روز بود؛ به‌عبارت‌دیگر، مصرف ویتامین D باعث شد افراد مدت بیشتری بدون پیشرفت بیماری به فعالیت‌هایشان ادامه دهند. همچنین مشاهده شد میزان ضایعات جدید یا بزرگ‌شده در مغز گروهی که ویتامین دی دریافت کردند، کمتر بود. التهاب فعال در ام‌آر‌آی هم در این گروه کاهش یافت.

این تحقیق نشان داد مصرف این ویتامین با دوز بالا می‌تواند به کاهش فعالیت ام‌اس در مراحل اولیه کمک کند. البته محققان تأکید دارند این ویتامین هنوز جایگزین درمان‌های استاندارد ام‌اس نیست اما می‌تواند روش کمکی و مؤثری در کنار سایر درمان‌ها باشد. مزیت مهم این روش این است که ویتامین دی ارزان، در دسترس و بدون عوارض جانبی جدی است. به‌ویژه در کشورهایی که دسترس به داروهای گران‌قیمت ام‌اس راحت نیست، این روش ممکن است مفید باشد.

محققان پیشنهاد می‌کنند تحقیقات بیشتری روی این موضوع انجام شود، به‌خصوص برای بررسی تأثیر ویتامین دی به‌عنوان درمان کمکی در کنار سایر داروها. اگر تحقیقات بعدی هم این نتایج را تأیید کنند، ممکن است در آینده ویتامین دی بخشی از درمان استاندارد ام‌اس معرفی شود.