گام بزرگ محققان به سوی درمان پارکینسون؛ کشف ساختار پروتئین دخیل در بیماری

دانشمندان در پژوهشی جدید به نتایج مهمی دست یافته‌اند که می‌توانند داروهای جدیدی برای درمان بیماری پارکینسون کشف کنند.

کارشناسان از دهه‌ها پیش می‌دانستند پروتئین PINK1 ارتباط مستقیمی با بیماری پارکینسون دارد اما تاکنون هیچ‌کس نتوانسته ظاهر پروتئین PINK1 را در انسان مشاهده و نحوه اتصال آن به سطح میتوکندری‌های آسیب‌دیده درون سلول‌ها را درک کند یا بداند چگونه فعال می‌شود.

اما اکنون دانشمندان کشف کرده‌اند این جهش چگونه فعال می‌شود و می‌توانند با کمک این اطلاعات راهی برای غیرفعال‌کردن آن و کندکردن پیشرفت بیماری پیدا کنند.

یافته‌های آنها در مجله Science منتشر شده‌ و اولین بار ساختار پروتئین PINK1 و نحوه اتصال آن به میتوکندری‌ها، نیروگاه‌های سلولی و اختلال در عملکرد صحیح آنها را آشکار می‌کند.

پروفسور «دیوید کوماندر»، نویسنده مسئول این پژوهش، می‌گوید:

«این نقطه عطف مهمی در تحقیقات پارکینسون است. دیدن PINK1 و فهمیدن نحوه اتصال آن به میتوکندری‌ها شگفت‌انگیز است. ساختار ما روش‌های جدید زیادی برای تغییر PINK1 ارائه می‌دهد که اساساً آن را فعال می‌کند و این اتفاق می‌تواند برای افراد مبتلا به پارکینسون تحول‌آفرین باشد.»

نحوه عملکرد PINK1 در افراد دارای پارکینسون

همان‌طور که سرپرست این پژوهش، دکتر «سیلویا کالیگاری»، توضیح می‌دهد، PINK1 در 4 مرحله متفاوت عمل می‌کند که 2 مرحله اول آن پیش‌ازاین دیده نشده بود.

طبق توضیح او، ابتدا PINK1 آسیب به میتوکندری‌ها را حس می‌کند. سپس به میتوکندری‌های آسیب‌دیده متصل می‌شود. پس از اتصال، به پروتئینی به نام «پارکین» متصل می‌شود تا درنهایت میتوکندری‌های آسیب‌دیده بازسازی شوند.

کالیگاری می‌گوید:

«این اولین بار است که مشاهده می‌کنیم PINK1 در انسان به سطح میتوکندری‌های آسیب‌دیده متصل شده و مجموعه‌ای شگفت‌انگیز از پروتئین‌ها را که به‌عنوان سایت اتصال عمل می‌کنند، نشان می‌دهد. همچنین اولین بار است که مشاهده کردیم چگونه جهش‌های موجود در مبتلایان به پارکینسون روی PINK1 انسانی تأثیر می‌گذارند.»

تشخیص بیماری پارکینسون ممکن است سال‌ها، حتی دهه‌ها طول بکشد. این بیماری که معمولاً با لرزش دست‌ها همراه است، تقریباً 40 علامت دارد، ازجمله اختلالات شناختی، مشکلات گفتاری، تنظیم دمای بدن و مشکلات بینایی.

این بیماری عصبی حدود 153 هزار نفر را در بریتانیا تحت‌تأثیر قرار داده است. درحال‌حاضر درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد، اگرچه برخی داروها، فیزیوتراپی و جراحی می‌توانند به مدیریت علائم کمک کنند.

یکی از ویژگی‌های بارز پارکینسون مرگ سلول‌های مغزی است. هر دقیقه حدود 50 میلیون سلول در بدن انسان می‌میرند و جایگزین می‌شوند اما برخلاف سایر سلول‌های بدن، وقتی سلول‌های مغزی می‌میرند، نرخ جایگزینی آنها بسیار پایین است.

این تیم تحقیقاتی امیدوار است با استفاده از دانش خود، دارویی برای کندکردن یا توقف‌ پیشرفت پارکینسون در افراد با جهش PINK1 پیدا کنند.