مطالعه جدید: ورزش می‌تواند پیری بیولوژیکی را معکوس کند

طبق تحقیقات جدید دانشمندان، ورزش منظم واقعاً می‌تواند فرایند پیری بیولوژیکی بدن را در سطح مولکولی کُند و در برخی موارد حتی آن را معکوس کند.

محققان با بررسی چند مطالعه متوجه شده‌اند که فعالیت بدنی برنامه‌ریزی‌شده و ساختاریافته می‌تواند در سطح مولکولی، از جمله در DNA، اثر گذاشته و سلامت چندین عضو بدن را بهبود دهد و طول دوره زندگی سالم را بیشتر کند. این یافته‌ها همچنین تأکید می‌کنند که افزایش فعالیت فیزیکی در زمان‌های فراغت و کاهش عادات کم‌تحرک می‌تواند روند پیری اپی‌ژنتیک را به تأخیر بیندازد.

ورزش و معکوس کردن پیری بیولوژیکی

تیمی از محققان به سرپرستی «تاکوجی کاوامورا» از دانشگاه توهوکو در پژوهشی که نتایج آن در مجله Aging منتشر شده، به بررسی اثرات ورزش منظم، فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی کلی بر فرایند پیری بیولوژیکی پرداخته‌اند. این بررسی با بهره‌گیری از نتایج چندین مطالعه علمی نشان می‌دهد که سبک زندگی فعال می‌تواند سرعت پیری اپی‌ژنتیک را کاهش دهد یا حتی معکوس کند.

پیری اپی‌ژنتیک تغییرات مولکولی در DNA را توصیف می‌کند که نشان‌دهنده سرعت پیری است و با استفاده از ساعت‌های اپی‌ژنتیک اندازه‌گیری می‌شود. این ساعت‌ها الگوهای متیلاسیون DNA را دنبال می‌کنند که فعالیت ژن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و برخلاف سن تقویمی، تصویری دقیق‌تر از عملکرد سلول‌ها و بافت‌ها ارائه می‌کنند.

سطح بالای آمادگی جسمانی، به‌ویژه ظرفیت بالای قلبی-ریوی، ارتباط نزدیکی با کند شدن پیری اپی‌ژنتیک دارد. پژوهش‌های انسانی و حیوانی نشان می‌دهند که انجام منظم تمرینات استقامتی و مقاومتی تغییرات مولکولی مرتبط با سن در عضلات را کاهش می‌دهد. به‌طور مثال، در یک مطالعه، زنان میانسال کم‌تحرک پس از تنها هشت هفته شرکت در برنامه ترکیبی هوازی و مقاومتی، شاهد کاهش دو ساله سن اپی‌ژنتیک خود بودند.

علاوه‌بر عضلات، قلب، کبد، بافت چربی و حتی روده نیز از ورزش بهره‌مند می‌شوند و شواهد نشان می‌دهد ورزشکاران المپیکی پیری اپی‌ژنتیک کندتری نسبت به غیرورزشکاران دارند. محققان بر نیاز به پژوهش‌های بیشتر برای درک علت تفاوت پاسخ افراد به ورزش و تأثیر انواع تمرین‌ها بر پیری اندام‌های مختلف تأکید کرده و اهمیت طراحی برنامه‌های تمرینی شخصی برای رسیدن به حداکثر اثر ضدپیری را یادآور شده‌اند.

در مجموع، حفظ آمادگی جسمانی نه‌تنها برای سلامت روزمره ضروری است بلکه یکی از مؤثرترین ابزارها برای کند کردن فرایند پیری اعضای داخلی بدن محسوب می‌شود.