محققان هاروارد: فقط یک اتفاق استرس‌زا برای شروع فرایند ریزش مو کافی است
مطالعه جدید هاروارد نشان می‌دهد یک بار استرس شدید می‌تواند سیستم ایمنی را برای حمله همیشگی به موها برنامه‌ریزی کند.
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
همه ما شنیده‌ایم که استرس باعث سفیدشدن یا ریزش مو می‌شود، اما تحقیقات جدید دانشمندان دانشگاه هاروارد پرده از حقیقتی هولناک‌تر برداشته است. این مطالعه نشان می‌دهد که فقط یک رویداد استرس‌زا کافی است تا سیستم ایمنی بدن را برای همیشه علیه موهای شما برنامه‌ریزی کند. به عبارت دیگر، یک شوک عصبی می‌تواند ماشه‌ای را بکشد که سال‌ها بعد باعث ریزش موی مجدد (مانند بیماری طاسی منطقه‌ای) شود.
براساس گزارش لایوساینس، محققان دریافتند وقتی بدن تحت استرس شدید قرار می‌گیرد، فرایند پیچیده‌ای رخ می‌دهد که سیستم ایمنی را فریب می‌دهد. به عبارت دقیق‌تر استرس باعث ترشح هورمون‌هایی می‌شود که به فولیکول‌های مو آسیب می‌زنند؛ سپس سلول‌های مو می‌میرند و التهاب ایجاد می‌کنند. این التهاب سلول‌های ایمنی خاصی به نام CD8+ T را فعال می‌کند. این سلول‌ها یاد می‌گیرند که به فولیکول‌های مو به عنوان «دشمن» نگاه کنند.
نکته اینجاست که حتی پس از رفع استرس، این سلول‌های T از بین نمی‌روند. آنها مانند سربازانی خفته در کمین می‌نشینند و سال‌ها بعد، با کوچک‌ترین تحریک التهابی (مثلاً یک سرماخوردگی ساده) دوباره بیدار می‌شوند و به موها حمله می‌کنند.
استرس چگونه باعث ریزش مو می‌شود؟
محققان هاروارد با آزمایش روی موش‌ها، مسیر دقیق این تخریب را ترسیم کرده‌اند. وقتی استرس رخ می‌دهد، سیستم عصبی سمپاتیک (مسئول واکنش جنگ یا گریز) فعال می‌شود و ماده‌ای شیمیایی به نام نوراپی‌نفرین آزاد می‌کند. این ماده باعث هجوم یون‌های کلسیم به داخل میتوکندری سلول‌های مو می‌شود. نتیجه این هجوم، انفجار میتوکندری و مرگ سلولی از نوع نکروز است. برخلاف مرگ طبیعی سلول‌ها، نکروز باعث ایجاد آشوب و التهاب شدید می‌شود که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند.
شاید بپرسید چرا تکامل به بدن اجازه می‌دهد چنین کاری با خودش بکند؟ دانشمندان معتقدند این یک «استراتژی بقا» است. رشد مو فرایندی بسیار پرهزینه و انرژی‌بر است. وقتی بدن با تهدید مواجه می‌شود، ترجیح می‌دهد انرژی خود را صرف اندام‌های مهم‌تر مثل قلب و ماهیچه‌ها کند. بنابراین، با قربانی‌کردن سلول‌های مو (که قابل جایگزینی هستند) سعی می‌کند سلول‌های بنیادی ارزشمند را حفظ کند تا بعداً بتواند بافت را بازسازی کند. درواقع، ریزش مو یک مکانیسم دفاعی برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی است.
این یافته‌ها امیدهای تازه‌ای برای درمان بیماری‌های خودایمنی ایجاد کرده است. تا پیش‌ازاین، دلیل شروع ناگهانی بیماری آلوپسی آره‌آتا (ریزش موی سکه‌ای) ناشناخته بود. اما حالا می‌دانیم که استرس می‌تواند آغازگر آن باشد. محققان امیدوار هستند با هدف قراردادن مسیرهای عصبی یا مسدودکردن گیرنده‌های خاص روی سلول‌های مو بتوان جلوی این فرایند را گرفت. این تحقیقات همچنین می‌تواند دیدگاه ما را نسبت به سایر بیماری‌های خودایمنی پیچیده مانند دیابت نوع ۱ و MS تغییر دهد.
یافته‌های این پژوهش در ژورنال Cell منتشر شده است.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.