دانشمندان: این ارگانیسم‌های آزمایشگاهی در وضعیتی خارج از زندگی و مرگ قرار دارند

زندگی و مرگ معمولاً دو مفهوم کاملاً متضاد تلقی می‌شوند. پیش‌ازاین محققان در آزمایشگاه شکل‌های جدید حیات چندسلولی از ارگانیسم‌های مرده را ایجاد کرده بودند و حالا محققان در پژوهشی جدید آن را یک «وضعیت سوم» می‌نامند؛ وضعیتی فراتر از زندگی و مرگ.

دانشمندان مرگ را فرایندی غیرقابل‌برگشت می‌دانند. با‌این‌حال اقداماتی مانند اهدای عضو نشان می‌دهد چگونه اندام‌ها، بافت‌ها و سلول‌ها می‌توانند حتی پس از مرگ ارگانیسم به عملکرد خود ادامه دهند. این امر باعث شده محققان به این سؤال برسند: «چه مکانیسم‌هایی به سلول‌های خاص اجازه می‌دهند پس از مرگ ارگانیسم به کار خود ادامه دهند؟» به گفته محققان دانشگاه واشنگتن، این سلول‌ها در وضعیت سوم قرار می‌گیرند که نه مرگ است و نه زندگی.

محققان در پژوهش خود توضیح می‌دهند که چگونه سلول‌های خاصی، وقتی به آن‌ها مواد مغذی، اکسیژن و دیگر مواد داده می‌شود، توانایی تبدیل‌شدن به ارگانیسم‌های چندسلولی با عملکردهای جدید پس از مرگ را دارند.

وضعیت فراتر از زندگی و مرگ ارگانیسم‌های آزمایشگاهی

در چند سال گذشته، دانشمندان بارها نشان داده‌اند که سلول‌های موجودات مختلف را می‌توان به ربات‌های بیولوژیکی تبدیل کرد؛ برای مثال چند سال قبل محققان موفق شدند از سلول‌های قورباغه‌های مرده «زنوبات‌‌» (Xenobot) ایجاد کنند، این‌ها ربات‌هایی زنده با اندازه چند میلی‌متری بودند و می‌توان آن‌ها را وارد بدن انسان کرد؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت دانشمندان با زنوبات‌ها مرگ را فریب دادند. نکته عجیب درباره زنوبات‌ها این بوده که سلول‌های قورباغه در ارگانیسم جدید، عملکرد متفاوتی از خود نشان دادند.

اکنون، براساس مقاله منتشرشده در مجله Physiology، محققان پیامدهای گرفتن سلول از موجودات زنده یا مرده و تبدیل آن‌ها به ربات‌هایی با عملکردهای کاملاً جدید را بررسی می‌کنند. چنین مقوله‌ای به وضعیت سوم بیولوژیکی اشاره می‌کند؛ وضعیتی که در دو مفهوم زندگی و مرگ نمی‌گنجد.

محققان دریافته‌اند سلول‌های ریه انسان می‌توانند خود به ارگانیسم‌های چندسلولی دیگری تبدیل شوند و به اطراف حرکت کنند. این ارگانیسم‌ها نه‌تنها می‌توانند در اطراف خود حرکت کنند، بلکه می‌توانند هم خود هم سلول‌های عصبی آسیب‌دیده را که نزدیک آن قرار گرفته‌اند، ترمیم کنند.

درمجموع، یافته‌های جدید انعطاف‌پذیری ذاتی سیستم‌های سلولی را نشان می‌دهد و این ایده را زیر سؤال می‌برد که سلول‌ها و موجودات فقط به روش‌های ازپیش‌تعیین‌شده می‌توانند تکامل بیابند. وضعیت سوم نشان می‌دهد مرگ ارگانیسم ممکن است نقش مهمی در چگونگی تغییر حیات طی زمان داشته باشد.

به‌طورکلی درک بهتر وضعیت سوم سلول‌ها می‌تواند به درمان برخی بیماری‌ها نیز کمک کند؛ برای مثال ربات‌های ایجادشده از سلول‌های خود بیمار را می‌توان برای ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده، ارائه دارو و ازبین‌بردن توده‌های سرطانی برنامه‌ریزی کرد.