کشف جدید محققان: سیب‌زمینی ۹ میلیون سال پیش از ترکیب با گوجه‌فرنگی به‌وجود آمد

گروهی از زیست‌شناسان تکاملی و دانشمندان ژنوم، منشأ پیدایش سیب‌زمینی را به یک پیوند تصادفی در میلیون‌ها سال پیش نسبت داده‌اند. این گیاه در واقع از ترکیب با یک گیاه دیگر به‌وجود آمد که شاید انتظارش را نداشته باشید: گوجه‌فرنگی.

به گزارش CNN، چیزی که امروز با نام سیب‌زمینی می‌شناسیم حدود ۱۰ هزار سال پیش برای نخستین‌بار کشت شده است. سیب‌زمینی کار خود را در کوه‌های آند در آمریکای جنوبی آغاز کرد و سپس تبدیل به یک محصول کلیدی شد که جهان به آن وابسته است. اما از آنجا که گیاهان به‌خوبی در سوابق فسیلی حفظ نمی‌شوند، تبار آن تا حد زیادی ناشناخته باقی‌مانده بود.

بیش از ۹ میلیون سال پیش سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی با یکدیگر پیوند خوردند

محققان ۴۵۰ ژنوم از گونه‌های سیب‌زمینی کشت‌شده و وحشی را تحلیل کردند و ژن‌ها نشان دادند که یک نیای گوجه‌فرنگی وحشی باستانی به‌طور طبیعی حدود ۹ میلیون سال پیش با گیاهی شبیه سیب‌زمینی به نام اتابروسوم (Etuberosum) پیوند خورده است. به‌عبارت‌دیگر، این دو گیاه که هر دو حدود ۱۴ میلیون سال پیش از یک نیای مشترک منشعب شده بودند، با هم جفت‌گیری کرده‌اند. نتایج این تحقیق در ژورنال Cell منتشر شده است.

گوجه‌فرنگی‌ها و اتابروسوم‌ها توانایی رشد غده‌های زیرزمینی نداشتند (بخشی بزرگ و خوراکی از گیاهان کشت‌شده مانند سیب‌زمینی، یام و تارو که زیر زمین رشد می‌کنند)، اما گیاه هیبریدی حاصل پیوند آنها چنین قابلیتی داشت.

غده‌ها به‌عنوان روشی نوآورانه برای ذخیره مواد مغذی زیر زمین در گیاه سیب‌زمینی تکامل یافتند، زیرا اقلیم و محیط کوه‌های آند سردتر شد و پس از کشت‌پذیرشدن، به یکی از پایه‌های غذایی اصلی انسان‌ها تبدیل گردید. هم‌اکنون بیش از ۱۰۰ گونه وحشی سیب‌زمینی وجود دارد که دارای غده هستند، البته همه آنها قابل‌خوردن نیستند.

دانشمندان همچنین موفق شدند ژن‌هایی را که هر یک از گیاهان برای ایجاد غده‌ها فراهم کرده‌اند رمزگشایی کنند. فهمیدن منشأ و چگونگی تکامل سیب‌زمینی در نهایت می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا گونه‌های مقاوم‌تری از سیب‌زمینی پرورش دهند که در برابر بیماری‌ها و تغییرات آب‌وهوایی مقاوم باشند.