راهنمای انتخاب رشته کنکوری‌ها با بررسی آگهی‌های استخدام: بازار کار در ایران چگونه است؟

نتایج نوبت دوم کنکور سراسری به‌زودی اعلام خواهد شد و متقاضیان بایستی پس از آن دست به انتخاب رشته بزنند؛ انتخاب رشته‌ای که آینده کاری و زندگی‌شان را رقم خواهد زد. در همین راستا «جاب ویژن» با بررسی آگهی‌های استخدام، دورنمایی از وضعیت بازار کار رشته‌های تحصیلی مختلف را برای کنکوری‌ها به تصویر کشیده است و یک راهنمای انتخاب رشته را پدید آورده است به این امید که راهنمایی برای انتخاب رشته دانشگاه و آغاز مسیر جدید آن‌ها باشد.

جاب ویژن یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های کاریابی کشور است که این‌بار در گزارش خود، داده‌های بازار کار رشته‌های مختلف را ارائه کرده است؛ داده‌هایی که به کنکوری‌ها برای انتخاب رشته کمک خواهد کرد. توجه داشته باشید که این داده‌ها ناظر به شرکت‌های خصوصی است. همچنین اکثر این داده‌ها مرتبط با داوطلبان رشته ریاضی و رشته‌های مشترک است؛ چرا که برای تحلیل بازار کار رشته‌های انسانی و تجربی داده کافی در اختیار نیست.

اگرچه بازار کار تنها معیار انتخاب رشته نیست، اما بی‌شک یکی از مهم‌ترین‌هاست. در این گزارش نیز قرار است به این سؤالات پاسخ داده شود: با یک رشته تحصیلی در چه زمینه‌هایی می‌توان فعالیت داشت؟ وضعیت بازار کار رشته‌های تحصیلی مختلف درحال‌حاضر چگونه است و تا 5 یا 10 سال آینده به چه صورت خواهد بود؟ مشاغل مرتبط با یک رشته تحصیلی چه وضعیت درآمدی خواهند داشت؟

گفتنی است آزمون «کشف علایق شغلی هالند» نیز در سایت جاب ویژن در دسترس است که کد تخفیف 100 درصدی Azmoon1402 نیز برای آن در نظر گرفته شده.

وضعیت آگهی‌های استخدامی

درحال‌حاضر بیشتر آگهی‌های کاری مربوط به «فروش و بازاریابی» است که تقریباً یک‌سوم از کل آگهی‌ها را شامل می‌شود. «توسعه نرم‌افزار و برنامه‌نویسی» و «مالی و حسابداری» نیز از دیگر دسته‌های پُرآگهی هستند.

در سوی مقابل، کمترین آگهی‌ها برای حوزه‌های «مهندسی کشاورزی/علوم دامی»، «مهندسی پزشکی» و «مهندسی معدن/ مواد و متالورژی/ زمین‌شناسی» هستند.

برای شناخت دقیق‌تر وضعیت بازار کار گروه‌های شغلی، علاوه بر بررسی درصد آگهی‌های استخدامی هر گروه شغلی، بایستی به این موضوع نیز توجه کرد که نرخ تقاضا برای موقعیت‌های شغلی چگونه است؟ یعنی در چه حوزه‌هایی رقابت میان افرادی که جویای کار هستند، بیشتر است.

براساس داده‌های جاب ویژن و مطابق با تصویر بالا، میزان رقابت در گروه C بیشتر از گروه B و در گروه B بیشتر از گروه A است.

یکی دیگر از نکات قابل‌توجه هر آگهی استخدامی، رشته‌های تحصیلی است که کارفرمایان در آگهی خود به آن‌ها اشاره کرده‌اند. جالب است بدانید موقعیت‌های شغلی بدون نیاز به پیش‌زمینه تحصیلی، بیشترین فراوانی را در میان آگهی‌های استخدامی جاب ویژن دارند.

این امر به‌خوبی نشان می‌دهد برای کارفرمایان بخش خصوصی، بیش از مدرک تحصیلی، توانایی و دانش کارجویان اهمیت دارد؛ بنابراین خوب است که در دوران تحصیل خود در دانشگاه، برای مهارت‌آموزی زمان زیادی بگذارید.

وضعیت بازار کار به تفکیک گروه‌های شغلی

جاب ویژن در بخش دیگری از گزارش خود، نگاهی جزئی‌تر به رشته‌های تحصیلی داشته است که معمولاً بین داوطلبین کنکور ریاضی پرطرفدار هستند. در این بخش داده‌هایی همچون میانه حقوق هر گروه شغلی (براساس داده‌های گزارش سراسری میزان افزایش حقوق) و درصد آگهی‌های استخدامی هر گروه شغلی در مقایسه با کل آگهی‌ها ذکر شده است.

گروه‌های شغلی بالا را براساس میانه حقوقشان مرتب کرده‌ایم تا ببینید کدام گروه بیشترین و کدام کمترین میزان حقوق را به خود اختصاص داده است.

ترند تغییرات بازار کار در سال‌های آینده

بازار کار به‌سرعت درحال تغییر است و پیشرفت تکنولوژی نیز به سرعت آن می‌افزاید. هوش مصنوعی نیز در کنار فرصت‌ها، تهدیداتی را برای برخی موقعیت‌های شغلی ایجاد کرده است. ازهمین‌رو، جاب ویژن در بخش انتهایی گزارش خود تعدادی از ترندهای مهم بازار کار در سال‌های آینده را بررسی کرده است.

این مجموعه همچنین با بررسی داده‌های خود در گذشت زمان و توجه به پیش‌بینی‌های سایت‌های کاریابی بین‌المللی، مشاغلی را که احتمالاً در سال‌های آینده بیشترین رشد و تقاضا را خواهند داشت، معرفی کرده است.

مؤسسه جهانی مک کینزی پیش‌بینی می‌کند که حدود 70 درصد از شرکت‌ها، حداقل یک نوع فناوری هوش مصنوعی را تا سال 2030 به کار خواهند گرفت و کمتر از نیمی از شرکت‌های بزرگ ممکن است از طیف کامل فناوری‌های هوش مصنوعی استفاده کنند. سرعت اثرگذاری هوش مصنوعی بر زندگی بشر و درنتیجه بر ایجاد تغییرات مهم در بازار کار چشمگیر است.

جاب ویژن پیش‌بینی می‌کند که در سال‌های آینده به مهارت‌های فنی مانند یادگیری برنامه نویسی و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیاز بیشتری وجود داشته باشد: «این بدان معناست که برای آنکه در بازار رقابتی آینده موفق شوید، بایستی مهارت‌های شغلی خود را پیوسته ارتقا دهید و با فناوری‌های هوش مصنوعی که باعث افزایش سرعت و دقت عمل شما می‌شوند، آشنا
باشید.»

گزارش کامل جاب ویژن را می‌توانید از اینجا مطالعه کنید.