هجدهمین سالگرد عرضه اولین آیفون؛ موبایلی که جهان را تغییر داد

۱۸ سال قبل در چنین روزهایی اولین نسل آیفون اپل عرضه شد؛ روزی که دستگاهی کوچک با صفحه لمسی، نه‌فقط صنعت موبایل، بلکه فرهنگ و زندگی روزمره ما را دگرگون کرد. آیفون اوریجینال در مقایسه با استانداردهای امروز، دستگاهی به‌شدت کُند و محدود بود اما انقلابی را آغاز کرد که تأثیرات آن تا امروز ادامه دارد.

برای آنکه بهتر متوجه شویم چرا اولین آیفون اهمیت دارد، باید به دنیای آن روزها بازگردیم. بازار گوشی‌های هوشمند تحت سلطه دستگاه‌هایی با کیبوردهای فیزیکی مانند بلکبری بود و این اپراتورهای تلفن همراه بودند که کنترل کامل طراحی سخت‌افزار و نرم‌افزار گوشی‌ها را در اختیار داشتند. در چنین دنیایی بود که «استیو جابز»، مدیرعامل فقید اپل، ۹ ژانویه ۲۰۰۷ (۱۹ دی‌ماه ۱۳۸۵) روی صحنه رفت و با معرفی آیفون، وعده «3 دستگاه انقلابی در یک محصول» را داد: یک آی‌پاد با صفحه لمسی، یک تلفن و یک دستگاه ارتباط اینترنتی.

۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ (۸ تیر ۱۳۸۶) فروش اولین آیفون آغاز شد. مردم از چند روز قبل در مقابل فروشگاه‌های اپل صف‌های طولانی تشکیل دادند تا از اولین کسانی باشند که این دستگاه جادویی را تجربه می‌کنند.

عرضه اولین آیفون اپل باوجود نقص‌های عجیب

آیفون اصلی با تمام شگفتی‌هایش، محصول کاملی نبود. بسیاری از ویژگی‌هایی که امروزه بدیهی می‌دانیم، در آن وجود نداشت و با انتقادات فراوانی روبه‌رو شد:

• شبکه کُند: این گوشی از شبکه 3G پشتیبانی نمی‌کرد و به شبکه بسیار کند 2.5G EDGE متکی بود. این بدان معنا بود که تماشای ویدیو در یوتوب (خارج از محدوده وای‌فای) کیفیتی بسیار پایین داشت و نمی‌توانستید هم‌زمان با وب‌گردی، تماس تلفنی نیز دریافت کنید.
• نبود ویژگی‌های اساسی: آیفون اولیه فاقد کیبورد فیزیکی، درگاه کارت حافظه و حتی اپ استور بود! ابتدا هیچ راهی برای نصب اپلیکیشن‌های شخص ثالث وجود نداشت.
• باتری غیرقابل‌تعویض: برخلاف تمام گوشی‌های آن زمان، کاربر نمی‌توانست باتری آیفون را تعویض کند که این موضوع انتقادات زیادی را به‌دنبال داشت.

موفقیت خیره‌کننده اولین آیفون

بسیاری از بزرگان صنعت فناوری آینده‌ای برای آیفون متصور نبودند. «استیو بالمر»، مدیرعامل وقت مایکروسافت، در اظهارنظری مشهور، شانس موفقیت آیفون را «صفر» خواند و گفت: «این محصول ۵۰۰ دلاری یارانه‌ای است. هیچ شانسی ندارد که سهم بازار قابل‌توجهی به دست بیاورد.» مدیران بلک‌بری نیز در خفا نظرات متفاوتی داشتند؛ یکی آن را تحسین می‌کرد و دیگری معتقد بود خطری برایشان ندارد.

راز موفقیت آیفون در معامله‌ای استراتژیک نهفته بود: انحصار اپراتور AT&T. اپل به این دلیل با AT&T همکاری کرد که این اپراتور پذیرفت کنترل کامل طراحی سخت‌افزار و نرم‌افزار را به اپل بسپارد؛ کاری که تا آن زمان بی‌سابقه بود و به اپل اجازه داد محصولی کاملاً مطابق با دیدگاه خود و بدون دخالت اپراتورها بسازد.

درکل، با تمام این فرازونشیب‌ها، اپل سال ۲۰۰۷ موفق به فروش یک‌میلیون و 900 هزار دستگاه آیفون شد. امروز، ۱۸ سال از آن روز سرنوشت‌ساز گذشته است و دنیایی بدون آیفون و تأثیرات عمیق آن تقریباً تصورکردنی نیست.