کاربرد پرینترهای سه بعدی در دندانپزشکی

یکی از جدیدترین رویکردها در صنعت دندانپزشکی استفاده از فناوری ساخت‌ افزایشی «additive manufacturing» است. در واقع ترکیب دو فاکتور مهم کیفیت بالا و هزینه‌‌ی پائین موجب شده تا تکنولوژی پرینت سه بعدی در دندانپزشکی به یک تجارت معقول و منطقی هم برای دندانپزشکان و هم برای لابراتوارها تبدیل گردد. تا همین چند سال پیش پرینتر سه بعدی دندانپزشکی تنها در بزرگترین لابراتوارهای دندانسازی یافت می‌شد اکنون اما در بسیاری از لابراتوارها به عنوان یکی از تجهیزات معمول در کنار بسیاری دیگر از وسایل به چشم می خورد. بسیاری از ملزومات لابراتوارهای دندانپزشکی قبلا توسط صنعتگران تولید می‌شد اکنون این روند تولید به صورت دیجیتالی پیش می‌رود و فقط آخرین کارهای ترمیم به صورت دستی انجام می‌شود. این امر تا به آنجا پیش رفت که از پرینت سه بعدی به عنوان یک فناوری مخل در تولید سنتی یاد می‌شود.

یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث شد تا پرینت سه بعدی دندان برای صنعت دندانپزشکی ایده‌آل باشد امکان تهیه‌ی منحصر به فرد محصولاتی از قبیل؛ راهنماهای جراحی (Surgical Guides)، پروتز، تاج و بسیاری موارد دیگر از این دست است. مهم‌ترین نگرانی هر لابراتوار دندانپزشکی که از تکنولوژی چاپ سه بعدی دندان استفاده می‌کند، تضمین تولید قطعات با کیفیت و دقیق است. اساسا این دقت به عوامل مختلفی مانند کیفیت چاپگر سه بعدی، فناوری به کار رفته در چاپگرهای سه بعدی دندانپزشکی، مواد اولیه، تنظیمات نرم‌افزار و پردازش پس از آن بستگی دارد. دو مورد از فناوری‌های چاپ سه بعدی که در لابراتوارهای دندانپزشکی رایج است شامل: استریولیتوگرافی (SLA) و پردازش نور دیجیتال (DLP) می‌باشد.

ملاک‌های ارزیابی پرینتر سه بعدی دندانپزشکی

دقت و صحت پرینت

تضمین قطعات با کیفیت و دقیق از مهم‌ترین دغدغه‌های دندانپزشکان و لابراتوارهای دندانپزشکی‌ است. از آنجایی که همه‌ی چاپگرهای سه بعدی که برای دندانپزشکی به بازار عرضه می‌شوند کیفیت، دقت و صحت لازم برای کاربردهای دندانپزشکی را ندارند، از این‌رو انتخاب یک پرینتر سه بعدی مناسب برای دندانپزشکی مستلزم کسب اطلاعات دقیق از مشخصات فنی آن است.

کاربری آسان

یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب چاپگر سه بعدی، سهولت و کاربری آسان آن است. خوشبختانه اکثر پرینترهای سه بعدی SLA و DLP طوری طراحی شده‌اند که براحتی می‌توان با روند کار آنها آشنا شد. برخی از پرینترها پس از پرینت نیاز به فرآیند پردازش نیز دارند. چاپگرهای سه بعدی اولیه کارآمد نبودند زیرا چاپ‌های ناموفق داشتند. امروزه این چاپگرهای سه بعدی دندانپزشکی  با قابلیت اطمینان بالاتری ارائه می‌شوند.

قیمت پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی

یکی از مولفه‌های موثر در استفاده از یک فناوری جدید، مقرون به صرفه بودن آن است. هزینه‌ی نهایی یک پرینتر سه بعدی ترکیبی از هزینه‌‌‌ی اولیه (هزینه‌ای که بابت خرید دستگاه، ِآموزش، راه‌اندازی و نرم‌افزار پرداخت می‌شود)، هزینه‌ی جاری (هزینه‌ای که بابت خرید مواد پرداخت می‌شود) و هزینه‌ی سرویس و نگهداری آن است. از آغاز تولید پرینترهای سه بعدی تاکنون هزینه‌‌ی تولید این پرینترها تا حد چشمگیری کاهش یافته و دسترسی به آن را آسان کرده است.

مواد مورد استفاده و انواع کاربردها

پرینترهای سه بعدی امروزه به یکی از کاربردی‌ترین ابزارها و تجهیزات لابراتوارهای دندانپزشکی و دندانسازی تبدیل شده‌اند. مواد مورد استفاده در این لابراتوارها به نوع پرینتر سه بعدی بستگی دارد. از برخی از این چاپگرها برای تولید مدل‌های سه بعدی دندانپزشکی استفاده می‌شود. پرینترهای پیشرفته‌تر برای تولید تاج و راهنماهای جراحی کارایی دارند. از برخی دیگر نیز برای تولید محصولات دندانپزشکی زیست‌سازگار مانند آتل، نگهدارنده، پروتزهای دیجیتال و وسایل ارتودنسی استفاده می‌شود.

برخی از چاپگرهای فقط با مواد اختصاصی کار می‌کنند به این معنا که مواد مورد استفاده‌ی آنها، صرفا محدود به پیشنهادات سازنده چاپگر است. در حالی‌که برخی دیگر از پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی، دارای  سیستم باز هستند. یعنی می‌توانند از مواد ساخته شده توسط دیگر تولیدکنندگان هم استفاده کنند. سازندگان دائما در حال تولید مواد جدید هستند بنابراین این احتمال وجود دارد که چاپگری که امروز خریداری می‌شود در آینده‌ای نزدیک بتواند انواع مختلفی از محصولات دندانپزشکی را ایجاد کند.

 سرعت و کارایی چاپگر سه بعدی

هنگامی که از سرعت در چاپ سه بعدی صحبت می‌شود مهم است که علاوه بر سرعت، کارایی پرینتر سه بعدی را هم در نظر بگیریم. علاوه بر آن بین وضوح و میزان ساخت یک چاپگر سه بعدی هم رابطه‌‌ی معکوس وجود دارد. به این صورت که ممکن است یک چاپگر با حجم ساخت بالا بتواند قطعات بیشتری را چاپ کند اما به همان میزان از وضوح آن قطعات نیز کاسته می‌شود. یعنی برای چاپ مدل‌های ترمیمی یا راهنماهای جراحی که به دقت بالاتری نیاز دارند گزینه‌ی مناسبی نیستند.

اینکه از کدام تکنیک پرینت سه بعدی برای چاپ دندان استفاده می‌کنید به ماهیت پروژه و هدف تولید بستگی دارد

قابلیت‌ها و کاربردهای پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی

مدل‌سازی پزشکی

از اولین کاربردهای چاپگرهای سه بعدی در دندانپزشکی و دندانسازی، مدل‌سازی پزشکی است که باعث تحول جدی در تشخیص و درمان در این حوزه شده است. این امر منجر به توسعه‌ی رویکردهای جدید برای جراحی شد که به تبع آن اعمال جراحی سریع‌‌تر و با تهاجم کمتر انجام می‌شود.

ساخت راهنمای جراحی

این ابزارها باید محکم، دقیق و مهمتر از همه اینکه قابل ضدعفونی باشند تا در محیط جراحی قابل استفاده باشند. راهنمای جراحی «surgical guide» یکی از پرکاربردترین وسایل در جراحی‌هاست که توسط این پرینترها تولید می‌شود.

جایگزینی یا ترمیم دندان آسیب دیده

در واقع استفاده از اسکنر سه بعدی، دندانپزشک را قادر می‌سازد تا با در دست داشتن تصویر سه بعدی از دهان و لثه‌ی بیمار بتواند محصول نهایی را با دقت بیشتری پرینت نماید.

تولید مدل‌های ارتودنسی

مانند مثال قبل دندانپزشک با اسکن سه بعدی دندان بیمار و سپس طراحی یک مدل ارتودنسی از این پرینترهای سه بعدی برای پرینت نهایی در داخل دهان استفاده می‌‌کند.

ایمپلنت دندان سه بعدی چاپ شده

یکی از نقش‌های فرایند ساخت افزایشی در دندانپزشکی و دندانسازی تولید ایمپلنت‌های دندانی است. یعنی تولید یک مدل سه بعدی برای جایگزینی دندان از دست رفته با این روش امکان‌پذیر است. در واقع پرینت سه بعدی به شما امکان می‌دهد دندان جایگزین را سریع‌تر و با دقت بیشتری نسبت به روش‌های سنتی تهیه کنید. این روش هم ساده‌تر و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر است.

چاپ سه بعدی دندان مصنوعی

در این روش با استفاده از مواد زیست سازگار، امکان چاپ سه بعدی پروتزهای دندانی کامل به همراه لثه و دندان بیمار نیز وجود دارد.

چاپ سه بعدی تاج دندان

این مورد یکی از رایج‌ترین کاربردهای چاپ سه بعدی در دندانپزشکی است. دندانپزشک پس از اسکن دهان بیمار و مدل سازی از روی آن، می‌تواند مستقیم تاج دندان را پرینت کند. در این صورت علاوه بر صرفه‌جویی در وقت، در صورت وجود خطا امکان پرینت دوباره‌ی تاج برای متخصص فراهم است.

ساخت ابزارهای جراحی دندانپزشکی

البته این موارد لیست جامعی از همه‌ی کاربردهای پرینترهای سه بعدی در صنعت دندانپزشکی نیست. به عنوان مثال از پرینتر سه بعدی برای تولید ابزارها و تجهیزات دندانپزشکی هم می‌توان استفاده کرد.

مزایای پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی

سال‌هاست که دندانپزشکان برای تولید تاج و ایمپلنت‌ و ... به لابراتوارهای دندانپزشکی متکی‌اند. امروزه با گسترش تکنولوژی پرینت سه بعدی در حوزه‌های گوناگون شاهد فراگیر شدن این چاپگرها در دندانپزشکی نیز هستیم. در ذیل برخی از دلایلی که موجب می‌شود تا دندانپزشکان به پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی روی آورند را یادآور می‌شویم:

مقرون به صرفه برای دندانپزشکان

لابراتوارهای دندانپزشکی هزینه‌ی سرسام‌آوری برای هر عمل دندانپزشکی دارند. هزینه‌ی تاسیس یک لابراتوار با همه‌ی ابزار و تجهیزاتی که نیاز دارد علاوه بر هزینه‌ی تامین نیروی متخصص و کارآمد، مبلغ قابل توجهی است. می‌شود یکبار برای همیشه این پرینترهای سه بعدی را با هزینه‌ای کمتر تهیه کرد.

مقرون به صرفه برای بیماران

علاوه بر دندانپزشکان، بیماران نیز متحمل هزینه‌های زیادی برای اقدامات دندانپزشکی و دندانسازی می‌شوند. با استفاده از چاپگرهای سه بعدی دندانپزشکی و دندانسازی می‌توان تا حد زیادی از این هزینه‌های هنگفت جلوگیری کرد.

ارائه‌ی خدمات سریع‌تر و دقیق‌تر

تولید به روش سنتی فرآیندی زمان‌بر است. این در حالی‌ست که چاپگرهای سه بعدی امکان چاپ همزمان چندین وسیله را دارند. از طرفی امکان چاپ لایه‌هایی با ضخامت ۱۶ میکرون موجب می‌شود تا نتایج نهایی این پرینترهای سه بعدی دندانپزشکی دقیق‌تر و مناسب‌تر برای بیمار باشد.

اگر به تازگی به دنیای دندانپزشکی دیجیتال گام نهاده‌اید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر آنچه که باید قبل از سرمایه‌گذاری برای تهیه‌ی چاپگر سه بعدی دندانپزشکی بدانید پیشنهاد می‌شود با کارشناسان فعال این حوزه از طریق وبسایت سه بعدی دات کام مشاوره دریافت کنید.