با این 5 تا کار تا آخر زمستان سرما نمی‌خورید!

زمستان با کاهش دمای هوا و کاهش رطوبت، محیط مناسبی برای شیوع ویروس‌های تنفسی از جمله ویروس‌های سرماخوردگی و آنفلوآنزا فراهم می‌کند.

در ایران نیز آمار نشان می‌دهد که در فصول سرد سال، بیماری‌های تنفسی شایع‌تر شده و بار درمانی و اقتصادی قابل توجهی بر سیستم بهداشت کشور تحمیل می‌شود.

سرماخوردگی که ناشی از بیش از ۲۰۰ نوع ویروس مختلف است، به‌طور معمول درمان قطعی ندارد اما با پیروی از روش‌های علمی و تخصصی پیشگیری می‌توان از ابتلا جلوگیری کرد یا شدت بیماری را کاهش داد.

تقویت سیستم ایمنی، رعایت دقیق بهداشت فردی و استفاده از واکسن‌های به‌روز، پایه اصلی این پیشگیری‌ها به شمار می‌آیند که برای شرایط اقلیمی و فرهنگی ایران نیز قابل تطبیق و کاربردی هستند.

استفاده صحیح و مستمر از ماسک

ماسک زدن، به‌خصوص در محیط‌های با تجمع زیاد و فضای بسته، یک اقدام مؤثر و علمی ضد انتقال ویروس‌های تنفسی است. ماسک‌هایی که استانداردهای بین‌المللی (مانند N95 یا ماسک سه لایه پزشکی) را داشته باشند می‌توانند تا ۹۵ درصد ذرات ویروسی و بزاقی معلق در هوا را فیلتر کرده و مانع نفوذ آن به دستگاه تنفسی شوند.

 مطالعات تخصصی نشان می‌دهند که ماسک‌گذاری نظم یافته در میان عموم مردم، بخصوص در کشورهای با تراکم شهری بالا همچون ایران، کاهش چشمگیری در نرخ ابتلا به بیماری‌های تنفسی عفونی ایجاد کرده است.

همچنین پوشاندن دهان و بینی باعث حفظ رطوبت مخاط تنفسی می‌شود که خود عاملی حیاتی برای بهبود عملکرد سلول‌های ایمنی و جلوگیری از خشکی مخاط است.

تزریق واکسن آنفلوآنزا و واکسن‌های تکمیلی

واکسن سالیانه آنفلوآنزا بهترین روش پیشگیری مؤثر بر ویروس‌های متغیر آنفلوآنزاست. شیوع سویه‌های مختلف ویروس در هر سال مستلزم به‌روزرسانی واکسن‌ها بر اساس توصیه سازمان جهانی بهداشت است که در ایران نیز اجرا می‌شود.

 علاوه‌بر این، مکمل‌های واکسنی مانند واکسن کووید-۱۹ نیز در تقویت مقاومت بدن نقش بسزایی دارند. پژوهش‌های پزشکی نشان می‌دهد واکسیناسیون منظم به کاهش شدت بیماری، کاهش بستری و مرگ‌ومیر در بیماری‌های تنفسی کمک می‌کند. توجه به گروه‌های آسیب‌پذیر مانند سالمندان و بیماران مزمن که در ایران جمعیت قابل توجهی دارند، اهمیت واکسیناسیون را افزایش می‌دهد.

رعایت بهداشت دست و استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها

شست‌وشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه، موثرترین روش پاکسازی ویروس‌ها و جلوگیری از انتقال مستقیم از طریق تماس دست با مخاط‌هاست.

 همچنین استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده الکلی با حداقل ۶۰ درصد الکل در مواقعی که دسترسی به آب و صابون ممکن نباشد، توصیه می‌شود.

 مطالعات نشان داده افرادی که عادات بهداشتی قوی دارند، مانند عدم لمس بی‌رویه چشم، بینی و دهان، میزان ابتلای آن‌ها تا ۴۰ درصد کاهش یافته است.

مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی

پیشگیری به موقع و اجرای توصیه‌های علمی، شما را در برابر بیماری‌های زمستانی محافظت می‌کند اما در صورت بروز علائم، مراجعه به بهترین دکتر گوش و حلق و بینی برای تشخیص و درمان دقیق ضروری است. در صورتی که حساسیت ها فصلی، سینوزیت مزمن و یا عفونت های پیاپی دارید، نیاز به مراجعه منظم به دکتر متخصص گوش و حلق و بینی برای دریافت منظم دارو در فصل سرما دارید تا عوارض بیماری شدید نشود.

تقویت سیستم ایمنی با تغذیه اصولی و مکمل‌ها

ویتامین‌های D، C و زینک (روی) بر سلول‌های سیستم ایمنی تأثیر مثبت دارند. کمبود ویتامین D در ایرانیان به دلیل سبک زندگی شهری و محدودیت قرار گرفتن در معرض آفتاب، شیوع بالایی دارد و با شواهد علمی اثبات شده باعث افزایش حساسیت به عفونت‌های تنفسی می‌شود.

 مصرف میوه‌های غنی از ویتامین C همچون کیوی، پرتقال و سبزیجات سبز برگ، همراه با مکمل‌های مناسب طبق نظر پزشک، در تقویت دفاع بدن نقش دارد. مصرف منظم پروبیوتیک‌ها نیز اثر محافظتی را از طریق تقویت میکروبیوم روده ایفا می‌کند.

علاوه‌بر این، حفظ هیدراتاسیون مناسب در زمستان با مصرف کافی آب و مایعات گرم مانند دمنوش‌های گیاهی نیز کمک‌کننده است.

حفظ رطوبت و دمای مناسب محیط

خشکی محیط باعث کاهش رطوبت مخاط دستگاه تنفسی و کاهش کارایی آن در مقابله با عوامل بیماری‌زا می‌شود. استفاده از بخور سرد یا گرم در فضاهای بسته، حفظ دمای بین ۲۰ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و افزایش رطوبت نسبی محیط در محدوده ۳۰ تا ۵۰ درصد، شرایط بهینه عملکرد سیستم ایمنی مخاطی را فراهم می‌کند.

 همچنین تنفس هوای سرد و خشک بدون محافظت باعث کاهش کارایی مویچه‌ها و سلول‌های ایمنی در سیستم تنفسی فوقانی می‌شود که می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به عفونت شود. این نکات به ویژه در ایران که اقلیم سرد و خشک در اکثر مناطق زمستان رایج است، بسیار حائز اهمیت هستند.