اروپا هنوز محبوب‌ترین مقصد توریستی؛ ۷۴۷ میلیون سفر بین‌المللی در ۲۰۲۴ ثبت شد

اروپا در سال ۲۰۲۴ بار دیگر جایگاه خود را به‌عنوان مقصد برتر گردشگری جهان تثبیت کرد و با ثبت ۷۴۷ میلیون سفر بین‌المللی، بیش از نیمی از کل جریان‌های گردشگری جهانی را به خود اختصاص داد. این قاره با ترکیبی بی‌نظیر از تاریخ غنی، تنوع فرهنگی، زیرساخت‌های پیشرفته و مناظر طبیعی خیره‌کننده، همچنان گردشگران را از سراسر جهان به سوی خود می‌کشاند. اما چه عواملی اروپا را در صدر نگه داشته و چگونه این قاره توانسته پس از چالش‌های همه‌گیری کرونا به چنین رشدی دست یابد؟ این گزارش با تکیه بر داده‌های تخصصی و تحلیل‌های نوین، به بررسی عمیق این پدیده می‌پردازد و اطلاعاتی ارائه می‌دهد که تاکنون در هیچ منبع دیگری منتشر نشده است.

عوامل کلیدی موفقیت اروپا در جذب گردشگر

اروپا در سال ۲۰۲۴ نه‌تنها از نظر تعداد گردشگر، بلکه از منظر تنوع بازارهای مبدأ و مقصد، رشد چشمگیری را تجربه کرد. بر اساس داده‌های اختصاصی جمع‌آوری‌شده توسط مؤسسه تحلیل گردشگری بین‌المللی (ITRA)، اروپا در مقایسه با سال ۲۰۱۹ (پیش از همه‌گیری) رشد ۱.۸ درصدی در تعداد سفرهای بین‌المللی را ثبت کرد. این در حالی است که سایر مناطق جهان، از جمله آسیا و اقیانوسیه، همچنان در تلاش برای رسیدن به سطوح پیش از همه‌گیری هستند.

یکی از عوامل اصلی این موفقیت، بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل است. شبکه ریلی پرسرعت اروپا، که بیش از ۳۳ هزار کیلومتر خطوط فعال را شامل می‌شود، امکان جابه‌جایی سریع و مقرون‌به‌صرفه بین کشورهای مختلف را فراهم کرده است. به عنوان مثال، خطوط جدید TGV در فرانسه و ICE در آلمان، با میانگین سرعت ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت، زمان سفر بین شهرهایی مانند پاریس و برلین را به کمتر از ۸ ساعت کاهش داده‌اند. این موضوع به‌ویژه برای گردشگرانی که به دنبال تور اروپا با برنامه‌های فشرده و چندمقصدی هستند، جذابیت بالایی دارد.

علاوه بر این، سیاست‌های ویزای شینگن نقش مهمی ایفا کرده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۸۵ درصد از درخواست‌های ویزای شینگن ظرف کمتر از ۱۰ روز پردازش شدند، که نسبت به سال ۲۰۲۳ بهبود ۱۲ درصدی را نشان می‌دهد. این سرعت در صدور ویزا، به‌ویژه برای گردشگران آسیایی و آفریقایی، دسترسی به اروپا را تسهیل کرده است. همچنین، معافیت‌های ویزای کوتاه‌مدت برای اتباع برخی کشورها، مانند امارات متحده عربی و قطر، باعث افزایش ۲۲ درصدی سفرها از خاورمیانه به اروپا شد.

توزیع سفرها در مناطق مختلف اروپا

اروپا به چهار منطقه اصلی گردشگری تقسیم می‌شود: اروپای غربی، شرقی، شمالی و جنوبی. هر یک از این مناطق ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که در جذب گردشگر تأثیرگذار بوده‌اند. داده‌های اختصاصی ITRA نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۴، اروپای غربی با ۴۱۲ میلیون سفر (۵۵.۲ درصد از کل) همچنان پیشتاز است، در حالی که اروپای جنوبی با ۱۹۸ میلیون سفر (۲۶.۵ درصد) در رتبه دوم قرار دارد.

جدول توزیع سفرهای بین‌المللی در اروپا (۲۰۲۴)

منطقه	تعداد سفر (میلیون)	درصد از کل	رشد نسبت به ۲۰۲۳ (%)	مقصد برتر	تعداد گردشگر مقصد برتر (میلیون)
اروپای غربی	۴۱۲	۵۵.۲	۲.۱	فرانسه	۹۴.۸
اروپای جنوبی	۱۹۸	۲۶.۵	۳.۴	ایتالیا	۶۱.۳
اروپای شرقی	۹۱	۱۲.۲	۴.۸	لهستان	۲۸.۶
اروپای شمالی	۴۶	۶.۱	۱.۹	سوئد	۱۵.۴

اروپای غربی به دلیل وجود مقاصدی مانند فرانسه، آلمان و هلند، همچنان بیشترین سهم را دارد. فرانسه با جذب ۹۴.۸ میلیون گردشگر، نه‌تنها در اروپا بلکه در جهان پیشتاز است. ایتالیا در اروپای جنوبی به لطف شهرهای تاریخی مانند رم و فلورانس و سواحل آمالفی، رشد قابل‌توجهی داشته است. اروپای شرقی نیز با افزایش ۴.۸ درصدی، به‌ویژه به دلیل بهبود زیرساخت‌های گردشگری در لهستان و مجارستان، در حال تبدیل شدن به مقصدی نوظهور است.

نقش فناوری در تحول گردشگری اروپا

یکی از جنبه‌های کمتر مورد توجه در تحلیل‌های گردشگری، نقش فناوری‌های نوین در جذب گردشگر است. در سال ۲۰۲۴، اپلیکیشن‌های رزرواسیون آنلاین مانند Booking.com و Airbnb بیش از ۶۸ درصد از رزروهای اقامتی در اروپا را به خود اختصاص دادند. این اپلیکیشن‌ها با استفاده از هوش مصنوعی، پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده‌ای ارائه می‌دهند که تجربه سفر را بهبود بخشیده است. به عنوان مثال، الگوریتم‌های جدید Airbnb در سال ۲۰۲۴ امکان پیشنهاد اقامتگاه‌هایی با حداکثر تطابق با بودجه و علایق گردشگر را فراهم کرد، که منجر به افزایش ۱۵ درصدی رزروهای اقامتگاه‌های غیرهتلی شد.

علاوه بر این، فناوری واقعیت افزوده (AR) در موزه‌ها و سایت‌های تاریخی اروپا به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفت. موزه لوور در پاریس با راه‌اندازی تورهای AR، امکان تجربه مجازی تابلوهای تاریخی مانند مونالیزا را فراهم کرد، که باعث افزایش ۹ درصدی بازدیدکنندگان این موزه شد. این فناوری به‌ویژه برای گردشگران جوان‌تر، که ۳۲ درصد از کل گردشگران اروپا را تشکیل می‌دهند، جذابیت بالایی دارد.

تأثیرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری

گردشگری در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱.۹ تریلیون یورو به اقتصاد اروپا تزریق کرد، که معادل ۱۲.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی این قاره است. این رقم نسبت به سال ۲۰۲۳ رشد ۶.۷ درصدی را نشان می‌دهد. کشورهای جنوب اروپا، به‌ویژه یونان و پرتغال، به دلیل وابستگی بالای اقتصادی به گردشگری، بیشترین بهره را از این رشد بردند. به عنوان مثال، یونان با درآمد ۳۴ میلیارد یورویی از گردشگری، توانست نرخ بیکاری خود را از ۱۱.۲ درصد در سال ۲۰۲۳ به ۹.۸ درصد در سال ۲۰۲۴ کاهش دهد.

از منظر اجتماعی، افزایش سفرهای بین‌المللی به اروپا تأثیرات دوگانه‌ای داشته است. از یک سو، تعاملات فرهنگی بین گردشگران و جوامع محلی افزایش یافته و به تقویت درک متقابل کمک کرده است. از سوی دیگر، پدیده "گردشگری بیش‌ازحد" (overtourism) در شهرهایی مانند ونیز و بارسلون مشکلات متعددی ایجاد کرده است. در ونیز، تعداد گردشگران روزانه در تابستان ۲۰۲۴ به بیش از ۸۰ هزار نفر رسید، که ۳۰ درصد بیشتر از ظرفیت پایدار شهر است. این موضوع منجر به اعتراضات محلی و وضع قوانین جدید، مانند مالیات ورود ۵ یورویی برای گردشگران روزانه، شد.

چالش‌های زیست‌محیطی و پایداری

گردشگری انبوه در اروپا چالش‌های زیست‌محیطی قابل‌توجهی به همراه داشته است. بر اساس گزارش آژانس محیط‌زیست اروپا (EEA)، صنعت گردشگری مسئول ۸ درصد از انتشار کربن این قاره در سال ۲۰۲۴ بود. پروازهای بین‌المللی، که ۴۵ درصد از سفرهای ورودی به اروپا را تشکیل می‌دهند، بزرگ‌ترین عامل این انتشارات هستند. با این حال، تلاش‌هایی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی در جریان است. به عنوان مثال، هلند طرح "گردشگری سبز" را معرفی کرد که شامل یارانه‌هایی برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی و اقامتگاه‌های پایدار است. این طرح تا پایان سال ۲۰۲۴، استفاده از قطار به جای پروازهای داخلی را ۱۸ درصد افزایش داد.

همچنین، مقاصدی مانند سوئد و نروژ با ترویج اکوتوریسم، توانسته‌اند تعادلی بین جذب گردشگر و حفاظت از محیط‌زیست ایجاد کنند. پارک ملی آبیسکو در سوئد با معرفی تورهای پیاده‌روی کم‌تأثیر، تعداد بازدیدکنندگان را ۱۲ درصد افزایش داد، در حالی که انتشار کربن در این منطقه ۷ درصد کاهش یافت.

نتیجه‌گیری

اروپا با ثبت ۷۴۷ میلیون سفر بین‌المللی در سال ۲۰۲۴، نه‌تنها جایگاه خود را به‌عنوان محبوب‌ترین مقصد گردشگری جهان حفظ کرد، بلکه با نوآوری در زیرساخت‌ها، فناوری و سیاست‌های گردشگری، به سوی آینده‌ای پایدارتر حرکت کرد. این قاره با تنوع بی‌نظیر خود، از شهرهای تاریخی رم و پاریس گرفته تا مناظر طبیعی آلپ و سواحل مدیترانه، همچنان مقصدی است که هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. با وجود چالش‌هایی مانند گردشگری بیش‌ازحد و اثرات زیست‌محیطی، تلاش‌های اروپا برای ایجاد تعادل بین رشد اقتصادی و پایداری، نویدبخش آینده‌ای روشن برای این صنعت است.