مقایسه سوددهی صندوق ها و سپرده های بانکی
در این مطلب به مقایسه سوددهی صندوق ها و سپرده های بانکی خواهیم پرداخت.
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
سلب مسئولیت: دیجیاتو صرفا نمایش‌دهنده این متن تبلیغاتی است و تحریریه مسئولیتی درباره محتوای آن ندارد.
اگر سرمایه‌ای در اختیار داشته باشید، احتمالاً این سوال به ذهن‌تان خطور کرده است که خرید صندوق سرمایه گذاری را اولویت قرار دهید یا پول را در بانک بگذارید؟ از قدیم گفته‌اند که طرف پول خود را در بانک سپرده‌گذاری کرده و هر ماه سود آن را می‌گیرد و به‌نوعی این تعریف یک زندگی راحت، شاید در گذشته‌های نه‌چندان دور بوده است.
در این مطلب می‌خواهیم ببینیم آیا این گفته واقعاً درست است؟ بنابراین به مقایسه سوددهی صندوق ها و سپرده های بانکی خواهیم پرداخت. این مطلب را از دست ندهید.
سرمایه‌گذاری در بانک یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری؟
این سوال همیشه مطرح بوده و خواهد بود، اما بهترین پاسخ به این سوال این است که این دو گزینه یعنی سپرده‌گذاری بانکی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، از جمله درآمد ثابت‌ها، صندوق اهرمی ، صندوق طلا و ... را یکبار با یکدیگر با رویه درست مقایسه کنیم. بنابراین در ادامه مطلب، ابتدا سراغ مقایسه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با سپرده بانکی می‌رویم.
بیایید با نگاهی ساختارمند و به‌روز، معیارهای کلیدی مانند بازده، شیوه پرداخت سود، امنیت و ضمانت، شفافیت اطلاعاتی، نقدشوندگی و روش سرمایه‌گذاری را بررسی کنیم.
- بازدهی: سپرده‌های بانکی طی سال‌های اخیر معمولاً حدود ۲۰.۵ تا 23% سالانه سود داده‌اند. صندوق‌های درآمد ثابت عموماً بازه‌های بالاتری ارائه کرده‌اند؛ برای مثال تا 36% سالانه در صندوق درآمد ثابت کارا کاریزما.
- روش محاسبه سود: بانک‌ها عمدتاً ماه‌شمار محاسبه می‌کنند؛ صندوق‌های درآمد ثابت غالباً روزشمار پرداخت می‌کنند.
- نرخ شکست: برداشت زودتر از موعد در سپرده‌های بانکی معمولاً با نرخ شکست همراه است؛ صندوق‌های درآمد ثابت نرخ شکست ندارند و سود به‌صورت روزانه محاسبه می‌شود.
- امنیت و نظارت: بانک‌ها زیر نظر بانک مرکزی و صندوق‌ها زیر نظر سازمان بورس هستند؛ صندوق‌ها علاوه بر ارکان نظارتی و حسابرس مستقل، گزارش‌دهی شفاف و منظم دارند.
- شفافیت: ترکیب دارایی و بازده صندوق‌ها روزانه منتشر می‌شود؛ در نظام بانکی چنین سطحی از گزارش‌دهی به سپرده‌گذار وجود ندارد.
- سهولت سرمایه‌گذاری: سپرده‌گذاری بانکی حضوری/نیمه‌حضوری است؛ صندوق‌های درآمد ثابت را آنلاین می‌توانید بخرید.
بازدهی: کدام‌یک بیشتر سود می‌دهد؟
در اقتصاد بانک‌محور ایران، اغلب افراد با نرخ‌های سپرده آشنا هستند؛ طی سال‌های اخیر، سود سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت حدود ۲۰.۵ تا 23 درصد سالانه بوده است. در مقابل، صندوق‌های درآمد ثابت به‌واسطه مدیریت حرفه‌ای و امکان سرمایه‌گذاری در سبدی از اوراق با درآمد ثابت، گواهی سپرده، سپرده بانکی و بخشی محدود از پرتفوی در سهام (مطابق امیدنامه)، معمولاً بازدهی بالاتر ارائه می‌دهند و بازه 30 تا ۳۶ درصد سالانه در بازار دیده می‌شود.
دسترسی و خرید این صندوق‌ها نیز ساده است؛ برای مثال، در اپلیکیشن کاریزما امکان سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت فراهم است و کارا با سود روزشمار 36 درصد در اختیار شماست.
سازوکار پرداخت سود: ماه‌شمار بانکی در برابر روزشمار صندوق
- بانک: عموماً ماه‌شمار محاسبه و در پایان ماه پرداخت می‌کند.
- صندوق درآمد ثابت: عموماً روزشمار محاسبه می‌کند؛ پرداخت می‌تواند ماهانه/فصلی باشد یا در برخی صندوق‌ها بدون تقسیم سود (NAVمحور) باشد.
مثال ساده برای درک تفاوت روزشمار و ماه‌شمار
فرض کنید از روز ۱ تا ۲۰ام ماه ۲۰ میلیون تومان موجودی دارید و از روز ۲۰ تا ۳۰ ماه موجودی به ۱ میلیون تومان کاهش می‌یابد.
- در ماه‌شمار بانکی، سود کل ماه بر اساس کمترین مانده (۱ میلیون) محاسبه می‌شود.
- در روزشمار صندوق، سود ۲۰ روز اول بر مبنای ۲۰ میلیون و ۱۰ روز پایانی بر مبنای ۱ میلیون محاسبه می‌شود.
نتیجه روشن است: روزشمار عادلانه‌تر و منعطف‌تر است.
شفافیت اطلاعاتی: نقطه قوت صندوق‌ها
- در بانک‌ها، جزئیات تخصیص منابع سپرده‌ها به‌صورت عمومی و روزانه برای سپرده‌گذار قابل مشاهده نیست.
- در صندوق‌های درآمد ثابت، شفافیت یک الزام است.
- انتشار قیمت آماری، NAV، صدور و ابطال، بازده روزانه/ماهانه/دوره‌ای
- نمایش ترکیب دارایی‌ها و پرتفو
- امکان مشاهده سوابق عملکرد
این اطلاعات در سایت رسمی هر صندوق و گزارش‌های دوره‌ای کدال در دسترس سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد.
نقدشوندگی و نرخ شکست
- بانک: در سپرده‌های مدت‌دار، برداشت قبل از سررسید عملاً با نرخ شکست مواجه می‌شود و سود نهایی کمتر از نرخ اسمی محاسبه خواهد شد.
- صندوق درآمد ثابت: نرخ شکست ندارد؛ سود روزشمار محاسبه می‌شود و واحدها معمولاً با نقدشوندگی بالا قابل ابطال یا فروش هستند.
برای نمونه، صندوق درآمد ثابت کارا به‌عنوان گزینه‌ای با سود روزشمار جذاب 36% معرفی می‌شود و برای کسانی که نقدشوندگی و بازده بالاتر از بانک می‌خواهند، انتخاب محبوبی است.
جمع‌بندی مطلب
اگر ثبات و سادگی اولویت اول شماست و به ماه‌شمار بودن سود عادت دارید، سپرده بانکی انتخاب آشنایی است. اما اگر بازدهی بالاتر، سود روزشمار، شفافیت اطلاعاتی روزانه و نقدشوندگی بدون نرخ شکست برایتان مهم است، صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً گزینه بهتری به‌ویژه در افق‌های زمانی انعطاف‌پذیر هستند.
برای شروع، با ثبت‌نام سجام و دریافت کد بورسی می‌توانید در ETFها یا صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال سرمایه‌گذاری کنید. در اپلیکیشن کاریزما نیز فرآیند انتخاب و خرید صندوق‌های درآمد ثابت به‌صورت ساده و مرحله‌به‌مرحله فراهم است؛ صندوق‌هایی مانند کارا به‌دلیل سود روزشمار جذاب و نقدشوندگی بالا، برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و جویای بازده بالاتر از بانک، گزینه‌ای قابل‌توجه محسوب می‌شوند.
سوالات متداول
آیا صندوق‌های درآمد ثابت «اصل پول» را تضمین می‌کنند؟
صندوق‌های درآمد ثابت عموماً ریسک بسیار پایینی دارند و زیر نظر سازمان بورس با ارکان نظارتی فعالیت می‌کنند؛ با این حال «تضمین حقوقیِ اصل سرمایه» مانند قرارداد سپرده بانکی ارائه نمی‌دهند. نوسان NAV معمولاً ناچیز است، اما برای اطمینان از سطح ریسک، امیدنامه و گزارش‌های دوره‌ای صندوق را بررسی کنید.
تفاوت روش محاسبه و پرداخت سود در بانک و صندوق چیست؟
- بانک: محاسبه عمدتاً ماه‌شمار است و برداشت زودهنگام معمولاً با نرخ شکست (کاهش سود) همراه می‌شود.
- صندوق درآمد ثابت: سود به‌صورت روزشمار محاسبه می‌شود، بدون نرخ شکست. پرداخت می‌تواند ماهانه/فصلی باشد یا در صندوق‌های «بدون تقسیم سود»، به‌صورت رشد تدریجی ارزش واحدها باشد.
از نظر نقدشوندگی کدام‌یک دسترس‌پذیرتر است؟
سپرده‌های مدت‌دار بانکی برای برداشت پیش از سررسید جریمه دارند. در صندوق‌ها،
- ETFها مثل سهام در ساعت بازار معامله می‌شوند و فروش آنی است؛ وجه طبق چرخه پایاپای کارگزاری واریز می‌شود (معمولاً ۱ تا ۲ روز کاری).
- در صدور/ابطال، درخواست‌ها آنلاین ثبت می‌شود و وجه ابطال طبق تقویم عملیاتی صندوق تسویه می‌گردد. به‌طور معمول، صندوق‌ها نقدشوندگی بالاتر و بدون نرخ شکست ارائه می‌دهند.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.