کدام وام‌ها در ایران بیشترین خواهان را دارند؟

وام‌های بانکی نقش حیاتی در تأمین نیازهای مالی افراد و خانواده‌ها ایفا می‌کنند. در کشورمان، با توجه به شرایط اقتصادی، تورم بالا و چالش‌های معیشتی، تقاضا برای دریافت وام‌های مختلف به شدت افزایش یافته است. این وام‌ها نه تنها به عنوان ابزاری برای خرید مسکن یا خودرو عمل می‌کنند، بلکه در زمینه‌هایی مانند ازدواج، فرزندآوری، تحصیل و حتی کسب‌وکارهای کوچک نیز کاربرد دارند. اما سؤال اصلی این است: کدام وام‌ها بیشترین تقاضا را در میان مردم دارند؟ در این مطلب، به بررسی و معرفی پرطرفدارترین وام‌های بانکی می‌پردازیم.

پرطرفدارترین وام‌های بانکی کدامند؟

بانک‌ها انواع متنوعی از وام را ارائه می‌دهند که هر کدام بر اساس هدف، مبلغ و شرایط متفاوت هستند. در اینجا به پرطرفدارترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱) وام قرض‌الحسنه: محبوب‌ترین گزینه با سود کم

وام قرض‌الحسنه، تسهیلاتی بدون سود و با کارمزد پایین است که بانک‌های مهر ایران و رسالت برای حمایت از نیازهای ضروری مانند خرید کالا یا توسعه کسب‌وکار ارائه می‌دهند. بانک مهر ایران تا ۴۰۰ میلیون تومان (و در برخی طرح‌ها تا ۹۰۰ میلیون تومان) با کارمزد ۴ درصد و بازپرداخت ۱۲ تا ۶۰ ماهه ارائه می‌کند و معمولاً نیاز به ضامن دارد. بانک رسالت نیز وام‌هایی تا ۴۰۰ میلیون تومان با کارمزد ۴ درصد و فرآیند کاملاً غیرحضوری ارائه می‌دهد که برای مشتریان با رتبه اعتباری بالا نیازی به ضامن ندارد و از سفته الکترونیکی استفاده می‌کند.

تقاضای بالا برای این وام‌ها به دلیل کارمزد پایین، سقف مناسب و شرایط انعطاف‌پذیر بازپرداخت است. بانک رسالت با فرآیند آنلاین و عدم نیاز به ضامن برای مشتریان خوش‌حساب و بانک مهر ایران با طرح‌های متنوع مانند کالا کارت و وام فوری، دسترسی به تسهیلات را آسان کرده‌اند. این وام‌ها به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد و کسب‌وکارهای خرد که توان پرداخت سودهای بالا را ندارند، بسیار جذاب است.

۲) وام ازدواج: تقاضای انفجاری در میان جوانان

وام ازدواج در ایران تسهیلاتی است که دولت و بانک‌ها برای حمایت از زوج‌های جوان ارائه می‌دهند تا هزینه‌های شروع زندگی مشترک را تأمین کنند. مبلغ این وام بسته به مصوبات سالانه (مثلاً تا ۳۵۰ میلیون تومان برای هر نفر در سال ۱۴۰۴) متغیر است و با نرخ سود پایین (۴ درصد) و بازپرداخت طولانی (۱۰ سال) ارائه می‌شود. زوجین باید در سامانه بانک مرکزی ثبت‌نام کنند، عقدنامه رسمی ارائه دهند و ضامن معتبر معرفی کنند.

تقاضای بالا برای این وام به دلیل هزینه‌های سنگین ازدواج، از جمله مراسم، جهیزیه و مسکن در کنار تورم و کاهش قدرت خرید است. نرخ سود پایین و شرایط نسبتاً آسان دریافت وام، آن را به گزینه‌ای جذاب برای زوج‌های جوان تبدیل کرده است. همچنین، سیاست‌های دولت برای تشویق ازدواج و حمایت از خانواده، تقاضا را افزایش داده است، به نحوی که بر اساس آخرین گزارش‌ها، حدود ۵۵۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج هستند.

۳) وام خرید مسکن: شاهراه ورود به بازار املاک

وام خرید مسکن تسهیلاتی است که بانک‌ها، به‌ویژه بانک مسکن، برای کمک به خرید خانه ارائه می‌دهند. این وام‌ها با شرایطی مثل نرخ سود ۴ تا ۲۳ درصد، بازپرداخت طولانی‌مدت (۵ تا ۲۰ سال) و نیاز به وثیقه یا خرید اوراق تسهیلات عرضه می‌شوند. مبلغ وام بسته به نوع آن (مثل وام صندوق پس‌انداز یکم یا وام زوجین) متفاوت است، اما معمولاً بخشی از هزینه خرید خانه را پوشش می‌دهد. شرایط دریافت وام شامل داشتن حساب پس‌انداز، ارائه مدارک ملکی و گاهی شرایط خاص مثل وضعیت تأهل است.

تقاضای بالای وام مسکن به دلیل افزایش سرسام‌آور قیمت مسکن، به‌ویژه در شهرهای بزرگ و ناتوانی بسیاری از افراد در خرید خانه بدون کمک مالی است. تورم بالا ارزش پس‌انداز را کاهش می‌دهد و وام مسکن راهی برای حفظ ارزش پول و خرید دارایی محسوب می‌شود. همچنین، نیاز اساسی به سرپناه، به‌ویژه برای زوج‌های جوان و حمایت‌های دولتی مثل وام‌های کم‌بهره، تقاضا را افزایش داده است. برخی نیز وام را فرصتی برای سرمایه‌گذاری در بازار املاک می‌بینند.

۴) وام ودیعه مسکن: کمکی برای مستاجران

وام ودیعه مسکن طرحی است که به مستأجران کمک می‌کند تا ودیعه (پول پیش) اجاره مسکن را تأمین کنند. این وام با مبالغ متفاوت (تا ۲۷۵ میلیون تومان در تهران، ۲۱۰ میلیون در شهرهای بزرگ و ۱۴۰ میلیون در سایر شهرها) و نرخ سود ۲۳ درصد با بازپرداخت ۵ ساله ارائه می‌شود. متقاضیان باید متأهل یا سرپرست خانوار باشند، قرارداد اجاره رسمی داشته باشند و مالک مسکن نباشند. ثبت‌نام از طریق سامانه وزارت راه و شهرسازی انجام شده و پس از تأیید، متقاضی به بانک معرفی می‌شود.

تقاضای بالا برای این وام به دلیل افزایش چشمگیر اجاره‌بها، تورم بالا و کاهش قدرت خرید خانوارها است. بسیاری از مستأجران به دلیل گرانی مسکن و ناتوانی در خرید خانه به اجاره‌نشینی وابسته‌اند و ودیعه‌های سنگین برایشان چالش‌برانگیز است.

۵) وام فرزندآوری: حمایت از سیاست‌های جمعیتی

وام فرزندآوری، تسهیلاتی قرض‌الحسنه است که دولت برای حمایت از خانواده‌ها و تشویق به فرزندآوری ارائه می‌دهد. این وام به پدران فرزندان متولدشده از ۱ فروردین ۱۴۰۰ به بعد تعلق می‌گیرد و مبلغ آن در سال ۱۴۰۴ بسته به تعداد فرزندان از ۴۴ میلیون تومان (فرزند اول) تا ۲۲۰ میلیون تومان (فرزند پنجم و بیشتر) با بازپرداخت ۳۶ تا ۸۴ ماهه و کارمزد %۴ است. شرایط دریافت شامل تابعیت ایرانی، نرخ باروری کمتر از ۲.۵ در محل تولد، ارائه مدارک هویتی و ضمانت (مانند سفته یا ضامن) است و ثبت‌نام از طریق سامانه بانک مرکزی انجام می‌شود.

تقاضای بالا برای این وام به دلیل شرایط اقتصادی، تورم و هزینه‌های سنگین فرزندآوری است که این تسهیلات را برای تأمین نیازهای اولیه جذاب می‌کند. مبالغ قابل‌توجه، بازپرداخت بلندمدت با اقساط سبک، دوره تنفس ۶ ماهه و حذف موانعی مانند نیاز به کارت پایان خدمت، دسترسی به وام را آسان‌تر کرده است. همچنین، امکان دریافت وام جداگانه برای هر فرزند (از جمله دوقلوها) و عدم نیاز به سپرده‌گذاری، جذابیت آن را افزایش داده است. با این حال، صف انتظار طولانی و محدودیت‌هایی مانند نرخ باروری منطقه ممکن است دریافت وام را به تأخیر بیندازد.

۶) وام‌های نئوبانک‌ها: آنلاین و فوری

نئوبانک‌ها بانک‌های دیجیتالی هستند که خدمات بانکی را به‌صورت آنلاین و بدون نیاز به شعبه فیزیکی ارائه می‌دهند. وام‌های نئوبانک‌ها، مانند وام‌های ویپاد، بلوبانک، بانکینو و کیوبانک، با مبالغی از ۱ تا ۳۰۰ میلیون تومان با سود ۲۳ درصد، معمولاً بدون نیاز به ضامن یا وثیقه و بر اساس اعتبارسنجی و میانگین موجودی حساب اعطا می‌شوند. فرآیند درخواست وام نیز کاملاً آنلاین، سریع و در چند ساعت تا یک روز کاری انجام می‌شود. تقاضای بالا برای این نوع وام‌ها به دلیل راحتی، سرعت و حذف موانع سنتی وام‌دهی است.

نکته آخر

وام‌های بانکی در ایران به دلیل شرایط اقتصادی و نیازهای متنوع مردم، از جمله تأمین مسکن، ازدواج، فرزندآوری و نیازهای روزمره، از محبوبیت بالایی برخوردارند. وام‌های قرض‌الحسنه به دلیل سود پایین و شرایط انعطاف‌پذیر، وام ازدواج به دلیل حمایت از زوج‌های جوان، وام خرید مسکن برای رفع نیاز اساسی سرپناه، وام ودیعه مسکن برای کمک به مستأجران، وام فرزندآوری برای حمایت از سیاست‌های جمعیتی و وام‌های نئوبانک‌ها به دلیل سرعت و سهولت دسترسی، بیشترین تقاضا را دارند. هر کدام از این وام‌ها با توجه به شرایط خاص خود، نقش مهمی در بهبود وضعیت مالی اقشار مختلف ایفا می‌کنند، اما محدودیت‌هایی مانند صف‌های انتظار طولانی و شرایط اعتبارسنجی ممکن است دسترسی به آن‌ها را با چالش‌هایی مواجه کند.