برای «صابر راستی‌کردار»؛ برنامه‌نویسی که وزیر ایرانی گوگل شد

«صابر راستی‌کردار» برنامه‌نویس، طراح فونت و مخترع متولد سال ۱۳۶۶ از اهالی شهرستان فسا استان فارس بود که عصر دیروز در سن ۳۶ سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سرطان درگذشت. او یکی از افرادی بود که با طراحی فونت‌های منحصربه‌فرد، انقلابی در نگارش محتوای سایت‌های فارسی ایجاد کرد. مشهورترین فونت او، یعنی فونت وزیرمتن، وارد سرویس‌های گوگل هم شد و کاری کرد که وب فارسی برای کاربران فارسی‌زبان سراسر دنیا زیباتر شود. طبق آمار گوگل، فونت وزیرمتن طی هفته گذشته بیش از ۱۰.۳ میلیون بار به‌کار گرفته شده و هم‌اکنون در بیش از ۹۵۰۰ وب‌سایت فعال است.

فونت‌هایی که صابر راستی‌کردار طراحی و منتشر می‌کرد، به‌صورت اپن‌سورس و آزاد تحت مجوز OFL در اختیار همگان قرار می‌گرفت. او خلق ارزش را ملاک اول کار خود قرار داده بود و با این کار، رویکرد حرفه‌ای خود را در مبحث مشارکت در طراحی و توسعه نشان داد.

فونت وزیرمتن به‌عنوان جایگزین تاهوما در شش وزن ساخته شده است. به‌علت بلندتر‌بودن ارتفاع حروف فارسی نسبت به انگلیسی، ترکیب کلمات انگلیسی در بین متن فارسی، ناهمگون به‌نظر می‌رسد. برای حل این مشکل فونت وزیر UI با قد کوتاه‌تر ارائه شده است.

او در پستی که در سال ۱۳۹۵ در وبلاگ خود منتشر ساخت، اعلام کرد که ایده شکل‌گیری فونت وزیر از سال ۱۳۹۴ به ذهن او رسیده بود؛ چرا که هیچ فونتی در وب فارسی او را راضی نمی‌کرده است. او تصمیم گرفت که یکی از فونت‌های آزاد و رایگان را انتخاب کند و آن را تحت ویرایش قرار دهد و برای این کار سراغ فونت دژاوو رفت.

صابر راستی‌کردار توانست فونت وزیر را جایگزین فونت تاهوما کند. او وزیر را در چند نسخه ارائه کرد و هدف خود را از عرضه این فونت، «راه‌انداختن کار مردم» اعلام کرده بود. او دراین‌باره در وبلاگ خود بیشتر توضیح داده است: «تمام این تلاش‌ها برای این بود که فونتی بیاید که خاص نباشد، آشنا باشد، نرم و آرام و خوانا باشد، یکدست و هماهنگ باشد، منطبق با انتظار ناخودآگاه از تایپ فیس قلم باشد، بعد از مدتی تکراری نشود و هم‌اندازه تاهوما باشد. به‌گونه‌ای باشد که هرکس نیاز به قلم پیدا کرد، بگوید وزیر بد هم نیست. اگر فلان فونت یا بهمان فونت به این صفحه، به این برنامه، به این تصویر و به هر چیزی نیاید عوض‌اش وزیر هست که کارمان را راه بیندازد؛ خوب است، ساده است؛ مثل تاهوما. وزیری که مال هیچ‌کس نیست یا بهتر از آن، وزیری که مال همه است، چرا که تحت مالکیت عمومی منتشر شده. هرکسی هر کاری دلش بخواهد، ‌می‌تواند با او انجام دهد. تغییرش دهد. مجوز جدیدی بگذارد. بفروشد. هر کاری. فونتی آمده که هیچ چیز خاصی ندارد. اصلاً به همین دلیل بود که نسخه مونواسپیسِ آن هم در آمد. وزیر آمد که مثل تاهوما تنها کار مردم را راه بیندازد.»

در اردیبهشت‌ماه امسال بود که راستی‌کردار در پستی در وبلاگ خود اعلام کرد یک سال است به سرطان مبتلا شده و با این بیماری می‌جنگد. نکته جالب اینجاست که او در ابتدای همین پست هم کاربران را در وهله اول به آپدیت فونت‌هایشان دعوت کرد و در اوج بیماری با مبارزه سرطان، همچنان تعهد خود را نشان داد.

او باور داشت در هر خانه باید دو چیز باشد: گیاه و کتاب. عاشق سریال‌های قدیمی مانند سریال قصه‌های جزیره بود و از محصولات ایرانی هم حمایت می‌کرد و از همه می‌خواست زندگی را سخت نگیرند. این موارد را می‌توانید در وبلاگی که از او به جا مانده است، بخوانید و با زندگی صابر راستی‌کردار بیشتر آشنا شوید.

این روزها شمار سایت‌ها، وبلاگ‌ها، برنامه‌ها و افزونه‌هایی که از فونت وزیرمتن (و بقیه فونت‌های ساخته‌شده به دست صابر) استفاده می‌کنند بسیار زیاد است و می‌توان گفت او که در دنیای وب فارسی زنده است.