پلی استیشن 4 و اکس باکس وان، تولدتان مبارک؛ مروری بر اتفاقات یک سال گذشته

اندکی پیش، پلی استیشن 4 و اکس باکس وان یک ساله شدند و چه سال خسته کننده و فریبنده ای بود؛ خشک و کم بار.

Wii U دوساله شد اما همچنان در بازار جایگاه مخصوصی برای خود پیدا نکرده، با وجود اینکه بهترین بازی های انحصاری امسال برای Wii U بود اما فقدان بازی های 3rd-Party از سوی استودیوهای بزرگ، کار دست نینتندو داد تا در رقابت به رتبه سوم اکتفا کند، رقابتی که زودتر از همه به آن وارد شد و احتمالا زودتر از همه هم بساطش را از آن جمع کند.

پلی استیشن 4 رکوردها را جا به جا کرد، Wii U بازی های خوبی داشت و اکس باکس وان هم سرنوشت رقابت از پیش باخته را به طور کل عوض کرد. سال عجیبی بود اما نه برای گیمرهایی که منتظر بازی های فوق العاده بودند.

عناوینی چون Batman: Arkham Knight و The Witcher 3 یکی پس از دیگری تاخیر خوردند و به سال 2015 موکول شدند و بازی های پر ادعا چون Assassin's Creed Unity و DriveClub بسیار ضعیف حاضر شدند.

مایکروسافت که زمانی بازار آمریکا را در اختیار داشت حالا میدان را دو دستی تقدیم سونی کرده بود تا کنسولش در بازار پادشاهی کند. همه چیز برعکس نسل قبل به نظر می رسد. پلی استیشن 3 با قیمت بالا شانسی در برابر اکس باکس 360 محبوب نداشت اما کم کم جایگاه خود را در بازار پیدا کرد.

اما به نظر می رسد مایکروسافت و اکس باکس وان با در اختیار داشتن مهره ارزشمندی چون فیل اسپنسر، زمان کمتری نیاز داشتند تا بیدار شوند و وضعیت فاجعه بار خود را در بازار بررسی کرده و در کمتر از یک سال به یک قدمی پلی استیشن 4 برسند.

همه چیز عالی است، منتظریم برای سال 2015 تا سیل بازی های انحصاری و بزرگ روانه کنسول ها شود و رقابت واقعی آغاز گردد. Uncharted ها و Halo ها هستند که می توانند توپ را به میدان حریف بیندازند.

یک سال گذشت و حالا می خواهیم بررسی کنیم در این یک سال چه بر سر بازار کنسول ها آمد.

شروع قدرتمند

اولین ماه ورود پلی استیشن 4 به بازار بهتر از این نمی توانست باشد. مایکروسافت از 3-4 ماه قبل سعی داشت تمام تصورات ناجوری که پیرامون کنسولش شکل گرفته بود، از همیشه آنلاین بودن گرفته تا DRM و ... را از بین ببرد اما غافل از اینکه شهرت بر باد رفته برند اکس باکس قرار نیست طی 1-2 ماه آن هم با جنجال های تبلیغاتی و معذرت خواهی ها بازگردد.

سونی با چند حرکت تبلیغاتی سنگین، پاشنه آشیل مایکروسافت را هدف گرفت. با کمک جک ترتون، آدام بویز و شوهی یوشیدا، کمر مایکروسافت در E3 2013 شکست.

[videojs mp4="http://cdn.digiato.com/Sony+trolls+Microsoft!+-+Microsoft+E3+Press+Conference.mp4"]

 

به چهره و خنده های شیطانی ترتون در ویدیو بالا دقت کنید. مایکروسافت تحقیر شد و همین مسئله لرزه ای جدی به اندام استیو بالمر و رفقایش در مسند مدیریت شرکت انداخت.

پلی استیشن 4 رکوردها را جا به جا کرد؛ در عرض 24 ساعت و تنها در آمریکا، یک میلیون واحد پلی استیشن 4 فروخته شد. فروش کنسول طی 15 روز و در سراسر جهان به 2.1 میلیون رسید. توجه داشته باشید که تقریبا یک سال طول کشید تا نینتندو، 1.5 میلیون واحد Wii U بفروشد.

PS4 ارزان بود، بازی های پر گرافیک داشت و از همه مهم تر، بیشترین جو تبلیغاتی را پیرامون خود می دید. برگ برنده در دستان زیباروی ژاپنی 400 دلاری بود، نه قلدر و جاسوس 500 دلاری آمریکایی. Wii U هم که زیر دست و پای دو کنسول دیگر مشغول خاک بازی بود.

آهسته اما پیوسته

مایکروسافت یا امپراطوری شیطان، کنسولی معرفی کرد که در وهله اول مرکز سرگرمی بود و سپس یک کنسول بازی. پر بود از محدودیت های غیر منطقی و خالی از هرگونه جذبه و کشش برای گیمرها.

از شانس بد ردموندی ها، همزمان ادوارد اسنودن افشاگری هایش را آغاز کرد. فروش اجباری کینکت (یک دوربین که قرار است از کل اتاق نشیمن فیلم برداری کند) و اتصال همیشگی به اینترنت، مایکروسافت را به شیطان بزرگی تبدیل کرده بود که می خواهد اطلاعاتی از زندگی روزانه ما بدزدد.

اکس باکس وان، سر سخت افزار هم نتوانست پشت پلی استیشن 4 را به خاک بمالاند. اغلب بازی های بزرگی که همزمان روی هر دو کنسول عرضه می شوند اغلب روی پلی استیشن 4 کیفیت تصویر بالاتری دارند. در حالی که مایکروسافت اوایل راه روی 720p گیر کرده بود (حقیقتا که نام اکس باکس 720 برازنده اش بود)، پلی استیشن 4 با 1080p رضایت کامل خریدارانش را جلب نمود.

قدرت سرورهای ابری راه به جایی نبرد و هر آنچه که در دل کنسول ها بود در رقابت به کمک شان آمد.

راند اول؛ سونی دندان سالم برای اکس باکس وان باقی نگذاشت. زمان بازیابی فرارسیده، مایکروسافت اسلحه مخفی اش را رو می کند: فیل اسپنسر.

با تلاش های اسپنسر طی چند ماه، اکس باکس وان از یک بی سر و پای نفرت انگیز به یک کنسول بازی قابل تبدیل شد. E3 2014 با سیل عظیمی از بازی ها فرارسید، سپس اکس باکس وان هم قیمت با پلی استیشن 4 شد و کینکت از یک وسیله اجباری به دوربین جانبی مبدل گشت.

به هر حال، برای جمع کردن افتضاحاتی که دان متریک به بار آورده بود، اسپنسر باید ویژگی هایی را قربانی می کرد. کینکت و سیستم به اشتراک گذاری بازی، نمونه هایی از قربانیان فعالیت وی به عنوان مدیر بخش سرگرمی های اکس باکس هستند. مردم از کینکت 100 دلاری و بدون بازی متنفرند. بنابراین اگر نمی توانی بازی به اندازه کافی برای آن تولید کنی، کینکت را از بین ببر. این دقیقا کاری است که اسپنسر تا به اینجای کار با موفقیت انجام داده.

 

وفای به عهد

فروش 13.5 میلیون واحدی پلی استیشن 4 و 10 میلیون واحدی اکس باکس وان اندکی تامل برانگیز است. حداقل اکس باکس وان را می توان با 2-3 انحصاری قابلی که داشت توجیح کرد اما فروش PS4 هیچ جوره منطقی نیست. تبلیغات، محبوبیت و آینده روشن کنسول، میلیون ها مخاطب را از خریدشان راضی نگه می دارد.

سونی روی دو عنوان درایو کلاب و واچ داگز تبلیغات بسیار گسترده ای انجام داده بود و آن ها را به عنوان بازی های زمان عرضه کنسول معرفی نمود. اما به موعد مقرر نرسیدند و دست سونی را در نوامبر 2013 خالی گذاشتند.

Assassin's Creed IV Black Flag، آخرین عنوان شماره دار از این سری، موفق و دوست داشتنی بود. اما در دسترس بودن آن روی کنسول های نسل قبلی، زرق و برق پلی استیشن 4 و اکس باکس وان را کمتر کرد.

Need For Speed Rivals، فیفا 14، Madden 25 و بسیاری بازی های دیگر حین عرضه پلی استیشن 4 در دسترس قرار گرفتند و بتلفیلد 4 هم برای رسیدن به ثبات تقلا می کرد. حال و احوال شوترهای نظامی بدجور خراب بود. Call of Duty Ghosts رسما بدترین CoD تاریخ بود و بتلفیلد به قدری مشکل داشت که به باگفیلد 4 شهرت یافت.

سونی ماند و حوضش. بازی های انحصاری سونی یکی در میان خوب و بد از آب در آمدند و شاید آن زمان تنها می توانستیم Killzone Shadow Fall را درخور لقب نسل هشتم بدانیم.

Knack به عبارتی "بد نبود" و برای چند ساعت می توانست مخاطبش را سرگرم کند. اما اگر به دنبال یک بازی سرگرم کننده می گشتید و گرافیک بالا برای تان اهمیت نداشت، Resogun با نمرات بالا و قیمت اندکش در دسترس بود. مدتی گذشت و یک بازی انحصاری دیگر با نام InFamous: Second Son به بازار آمد که البته به فروش کنسول کمک شایانی نکرد. اوایل تابستان هم The Last of Us Remastered، بازسازی شاهکار ناتی داگ به نسل هشتم رسید.

10 ماه گذشت و سپتامبر با Destiny از راه رسید، اولین عنوانی که صدها هزار مخاطب به خاطرش پلی استیشن 4 خریدند. تبلیغات سونی روی دستینی همزمان با معرفی کنسولش شروع شد، زمانی که با دهن کجی، اعضای اصلی استودیوی بانجی (سازنده هیلو، بزرگ ترین بازی انحصاری مایکروسافت) را روی سِن آورد تا در جشن معرفی پلی استیشن 4 شرکت کنند.

اگرچه نهایتا دستینی روی هر دو کنسول فروش نسبتا برابری داشت و کمپین های تبلیغاتی سونی تا حدودی بی نتیجه ماند، اما سونی 9 ماه پیاپی در بازاری که روزگاری متعلق به مایکروسافت بود در صدر جدول جای خوش کرده بود.

تقریبا 20 ماه از معرفی PS4 در فوریه 2013 می گذشت که سونی اعلام کرد 13.5 میلیون کنسول به فروش رسانده. تعداد اندکی از کسانی که قبلا پلی استیشن 3 یا اکس باکس 360 داشتند به خرید PS4 روی آورده بودند و بیشتر این رقم مربوط به کسانی است که پلی استیشن 4 اولین کنسول بازی شان پس از مدت ها بوده و تحت تاثیر تبلیغات سونی قرار گرفته اند.

پرسش اینجاست که پس از 12 ماه، سونی تا چه حد در وفای به عهد موفق بوده؟

مارک سرنی، طراح و سازنده کنسول باری توصیف فرزندش از لفظ "کامپیوتر فرا شارژ شده" استفاده کرد. پلی استیشن 4 از 8 گیگابایت رم GDDR5 و معماری X86 بهره می برد. خبر اجرای همه بازی ها به صورت 1080p و 60 فریم بر ثانیه روی پلی استیشن 4 آن زمان روی بورس بود. اکس باکس وان؟ خیر، شاید برخی از بازی های مشترک را بتوان نام برد که پلی استیشن 4 در آن ها ضعیف تر اجرا شده باشد، مثل Assassin's Creed Unity.

بسیاری از ویژگی های مهمی که PS4 را برتر از رقیبش جلوه دادند حالا کاملا عملی شده اند اما هنوز زمان لازم است تا قدرت اصلی استودیوهای سونی خودشان را نشان دهند. سال اول، اکس باکس وان بازی های انحصاری بهتر و بیشتری داشت و این یک حقیقت محض به حساب می آید.

ریموت پلی (بازی با پلی استیشن 4 روی پلی استیشن ویتا یا تلفن هوشمند از خانواده Xperia Z3) یک سرویس قابل اطمینان و جذاب است در حالی که ویژگی Share Play (وارد بازی دیگران شدن از طریق اینترنت، بدون داشتن نسخه ای از آن عنوان) هنوز جای کار دارد تا به اندازه تبلیغاتش بین گیمرها گسترش یابد.

کنترلر پلی استیشن 4 از یک لحاظ برتری داشت و آن هم دکمه Share یا به اشتراک گذاری بود. حداقل پس از 3 نسل دست نخورده باقی ماندن ظاهر کنترلر، حالا زمان آن رسیده بود تا چیزی فراتر از یک بازسازی دوباره ببینیم و کارایی این دکمه در عمل هم ثابت شد.

گذشته از این حرف ها، آیا سال 2014 برای پلی استیشن 4 به یاد ماندنی بود؟ پاسخ به این سوال اندکی دشوار است. بهتر است بگوییم سال 2014 برای بخش سرگرمی های سونی سال فوق العاده ای بود اما برای گیمرها چندان چیز جذابی نداشت.

 

بازگشت پادشاه

مایکروسافت تمام فاکتورهای موفقیت را داشت اما همه شان پشت انبوهی از بی احترامی ها و جریان های خبری که از مدیریت پیشین هنوز باقی مانده بود پنهان شده بودند.

سیستم عامل فوق العاده منعطف اکس باکس وان هر ماه بهبود یافت و ویژگی های فوق العاده ای به آن اضافه شدند. اسپنسر، نلسون و تیم اکس باکس تمام و کمال گوش ایستاده اند تا درخواست هواداران را عملی کنند و تا اینجای کار سنگ تمام گذاشته اند.

آپدیت های ماهانه، چهره انسانی مایکروسافت را نشان دادند. یک سال گذشته و ردموند دیگر مقر شیاطینی که به گیمرها توهین می کردند نیست.

آلبرت پنلو، مدیر محصولات شرکت و فیل اسپنسر، مدیر بخش اکس باکس هر از گاهی با طرفداران شان در توییتر پیرامون کنسول صحبت و بحث می کنند. به عبارتی، اسپنسر را خدا برای مایکروسافت فرستاده بود تا آمریکایی ها را از وضعیت فلاکت باری که در آن تقلا می کردند بیرون آورد. مردی با دانش بالا، شخصیت کاریزماتیک و عاشق بازی های ویدیویی. مدیریت اکس باکس دقیقا باید به دست چنین فردی باشد.

هر چه جلوتر که می رویم متوجه تلاش های بی وقفه مایکروسافت در زمینه ارائه بازی های انحصاری و با کیفیت هم می شویم.

4 ماه پس از عرضه اکس باکس وان، تایتانفال، اولین انحصاری مهم نسل بعدی برای این کنسول (و البته پی سی) منتشر شد. همین چند روز پیش، مجموعه ی با ارزش Halo: The Master Chief Collection دلیل دیگری برای خرید یک کنسول نسل هشتمی مایکروسافت بود.

هیچ کس نمی تواند پیش بینی کند که در انتهای 6-7 سال چرخه کنسول های نسل هشتم، کدامیک انحصاری های بهتر و جذاب تری خواهد داشت اما با توجه به سابقه فوق العاده عالی سونی در این زمینه می توان انتظار داشت که 2014 تنها سال ضعیف پلی استیشن 4 باشد.

البته صادقانه باید گفت بهتر از اکس باکس وان، کنسول Wii U است. واقعا بازی های انحصاری این کنسول فوق العاده اند و یکی از آن ها با نام Bayonetta 2 نامزد بهترین بازی امسال نیز هست در حالی که Super Smash Bros نیز می توانست جزو مدعیان اصلی باشد.

همین حالا هم سونی با اجرای بهتر بازی ها روی کنسولش می تواند ادعا کند بهترین تجربه نسل هشتمی را ارائه می دهد و تلاش های مایکروسافت در زمینه بازی های انحصاری را از بین ببرد. سال آینده رقابت جذاب تر خواهد شد. استودیوهای بازی سازی سونی عناوین پر طرفدارشان را منتشر خواهند کرد و احتمالا سازنده های 3rd-Party تبحر بیشتری در کار با اکس باکس وان خواهند یافت و شرایط اجرا هم برابر می شود.

سرنوشت دنیای کنسول های بازی نامشخص است. اواسط نسل هفتم، پلی استیشن 3 به اندازه کافی از اکس باکس 360 عقب بود اما حالا هر دو کنسول تقریبا به مرحله برابری رسیده اند. بنابراین، حتی تبلیغات و جو ایجاد شده در جامعه هم نمی تواند مانع فروش کنسول بهتر شود.