مایکروسافت جدید: تغییراتی که در زمان بالمر غیر ممکن بود

این روزها مایکروسافت در حال تحول است؛ گویی رستاخیزی به پا شده. از آگوست 2013 که استیو بالمر جایش را به مدیر عامل جدید داده، تغییراتی در این کمپانی عریض و طویل در حال رخ دادن هستند که قبلا تصورش بسیار سخت بود. حالا مایکروسافت شرکتی شده که سورس کد محصولاتش را رایگان به عموم عرضه کرده است. حتی ردموندی ها سرعت ارائه محصولات جدیدشان بیش از پیش شده، مهم تر این که مایکروسافت این واقعیت را پذیرفته که در مورد ویندوز و روند توسعه اش اشتباهاتی داشته و تلاش می کند آنها را رفع نماید.

وال استریتی ها هم از این تغییرات خوشنودند. حرکت هایی که درست چند ماه قبل از رفتن بالمر شروع شد و با ورود ساتیا نادلا شتاب زیادی گرفت. رشد 53 درصدی سهام این شرکت نیز گواه بهبود در نحوه عملکرد اهالی ردموند در بازار سرمایه است.

بیایید نگاهی داشته باشیم به بزرگترین تحولات این شرکت در چند ماه اخیر.

با ما همراه باشید.

ارائه بسته کامل آفیس برای آیپد، حتی قبل از تبلت های ویندوزی

مدت ها شایعه ارائه آفیس برای آیپد شنیده می شد ولی از حضور این نرم افزار پر کاربرد برای این محصول پرطرفدار خبری نبود. اولین اتفاق مهمی که بعد از ورود ساتیا نادلا افتاد، ارائه آفیس برای آیپد در ماه مارس گذشته بود.

نرم افزار ارائه شده، صرفا یک آفیس ساده متکی به فضای ابری نبود. بلکه بسته ی کاملی بود که ورد، اکسل، پاور پوینت و وان نوت را درون خود جای داده بود. همچنین کاملا با سایز و قابلیت های لمسی آیپد سازگاری داشته و تحسین همگان را برانگیخته بود. جالب اینکه هنوز بسته آفیس با قابلیت لمسی (از نوع بهبود یافته) برای تبلت های مایکروسافتی ارائه نشده است.

مایکروسافت تصمیم گرفت آفیس را برای آیپد به رایگان عرضه کند

درحقیقت، تقریبا رایگان. چرا که برای ویرایش فایل های آفیس نیاز به اشتراک آفیس 365 بود. در غیر این صورت کاربران فقط می توانستند پرونده های آفیس را مشاهده کنند. اما درست اندکی قبل؛ مایکروسافت تصمیم گرفت تا این قابلیت را حتی بدون اشتراک آفیس 365 نیز ارائه کنند. پس هم اکنون کاربران آیپد و حتی دستگاه های اندرویدی می توانند فایل های آفیس را ویرایش کنند. اما شرکت ها برای داشتن این امکان، نیاز به خرید اشتراک مخصوص به خود را دارند.

برخی از نسخه های ویندوز به رایگان عرضه خواهند شد

در فصل بهار گذشته، مایکروسافت اعلام کرد که ویندوز برای دستگاه های کوچکتر از 9 اینچ رایگان خواهد بود. از طرفی، بعدا اعلام شد که ویندوز فون و تمام ویندوز هایی که قرار است تا برروی موبایل ها و تبلت ها اجرا شوند نیز به رایگان در اختیار سازندگان این نوع ابزارها قرار خواهد گرفت.

در گذشته ارائه رایگان ویندوز برای مایکروسافت به هیچ عنوان توجیه نداشت. اما در حال حاضر با توجه به گسترش بی حد و مرز اندروید و البته رایگان بودنش؛ مایکروسافت ترجیح داده چنین سیاستی را اتخاذ نماید.

آفیس ارائه شده برای آیفون، حتی بهتر از مشابه آن برای ویندوز فون است

اوایل ماه گذشته، مایکروسافت از نسخه جدیدی از آفیس برای آیفون پرده برداشت. این نسخه جدید از امکانات بیشتری نسبت به قبل برخوردار بوده و تلاش شده تا اکثر قابلیت های آفیس در آیپد را دارا باشد. درحالی که نسخه نرم افزار آفیس موجود در ویندوز فون بسیار ابتدایی تر از آن است که مایکروسافت برای آیپد و آیفون منتشر کرده. البته ردموندی ها قصد دارند تا نسخه آفیس در ویندوز فون را همزمان با انتشار ویندوز 10، ارتقا دهند.

در این مورد نیز تغییر رویکرد مایکروسافت نسبت به رقبایش واضح است. اگر به سال های قبل برگردیم؛ ارائه نرم افزاری با امکانات به روز تر برای رقبا، قبل از انتشارش برای خودی ها، از محالات بود.

استفاده از آیپد در ویدئوهای تبلیغاتی مایکروسافت

همه می دانیم که نظر استیو بالمر راجع به آیفون و اکو سیستم اپل چه بود. اما آن دوران دیگر به سر رسیده است. حالا مایکروسافت در تبلیغات تلویزیونی اش از آیپد هم استفاده می کند. چون می خواهد بگوید که نرم افزارهای جدیدش مانند Sway امکان این را دارند تا در هر پلتفرمی اجرا شوند.

عملکرد نرم افزارها تاج سر مایکروسافت است

قبلا نوشتیم که برنامه و نقشه راه نادلا برای مایکروسافت چیست. بالابردن بهره وری و عملکرد کاربران با استفاده از ابزاری که مایکروسافت در اختیارشان قرارداده، هدف اصلی ردموندی هاست. این درست خلاف ایده ای بوده که بیل گیتس و استیو بالمر داشتند. آن ها می گفتند یک مایکروسافت است و یک ویندوز. همه چیز هم حول آن می چرخد. ولی اکنون این قضیه کاملا تغییر جهت داده است. مایکروسافت در حال مشاهده است که چطور پلتفرمهایی مانند اندروید و آی او اس در حال تصاحب بازار هستند در حالیکه ویندوز فون نتوانسته با بودجه ی کلان خودش را به آنها برساند. لذا دیگر به ویندوز به عنوان منبع درامد اصلی نگاه نمی کند. دوران آن گذشته که شرکتی همچون مایکروسافت بخواهد فقط به یک محصول تکیه بزند.

نگرش نادلا نیز جالب است. او دیگر به آفیس (به معنای لغوی آن دقت کنید) به عنوان نرم افزاری برای ادارات و سازمان ها نگاه نمی کند. ارائه سرویس Outlook.com مشخصا به همین نکته اشاره می کند که او و شرکتش برای کاربران خانگی هم برنامه هایی دارند. نادلا می خواهد مردم با استفاده از نرم افزارهایی که شرکتش تولید می کند، عملکرد روزانه عموم را همزمان با سازمان ها ارتقا دهد. ایده اصلی این است که با استفاده از این ابزار، افراد عادی نیز به زندگی خود سر و سامان دهند.

رایانش ابری، در مرکز همه سرویس ها

مایکروسافت بیش از یک دهه است که سرویس های مبتنی بر رایانش ابری را ارائه می دهد. سرویس Exchange برای ایمیل و ابزارهای سازمانی و Azure به عنوان سرویس زیر ساخت، از جمله این محصولات هستند.

نادلا می خواهد تا مایکروسافت بیشترین استفاده را از این مدل کسب و کار (Cloud) کند. تا جایی که کسب و کار شرکت بر سه محصول: ویندوز، آفیس 365 و Azure متمرکز است. با نگاهی دقیق تر متوجه می شویم که دو محصول آخر، یعنی آفیس 365 و Azure کاملا متکی به این مدل بوده و در فضای ابری قرار دارند.

این مدل کسب کار نیز کاملا به مدل قبلی مایکروسافت در تناقض است. ردموند قبلا به شرکت ها نرم افزار می فروخت و آن ها نیز آن را بر روی کامپیوتر هایشان نصب می کردند. این کار در دهه های گذشته کسب و کاری پر سود بود. اما اکنون شرکت ها و مردم انتظار دارند تا به اندازه استفاده شان از سرویس های مورد نیاز، پول پرداخت کنند (مدل کلاود). پارادایمی که درست در مقابل آن چه در چند سال پیش وجود داشت. در این مورد نیز مایکروسافت چاره ای جز تغییر نمی دید. پس ردموند تصمیم گرفت تا سکان کشتی اش را به این سمت سوق دهد.

دیگر وقت مخفی کاری گذشته

چند روز پیش، مایکروسافت اعلام کرد که هسته اصلی تکنولوژی به کار رفته در نرم افزارهایش، یعنی .NET را تحت لیسانس نرم افزارهای آزاد منتشر می کند. زین پس هرکسی می تواند به سورس این نرم افزار اصلی دسترسی داشته و اگر بخواهد می تواند کد های آن را برای خودش شخصی سازی کند. البته مایکروسافت گفته زین پس دات نت بر روی پلتفرم های Max OS و Linux نیز می تواند اجرا شود.

حالا چرا دات نت این قدر مهم است؟ اگر به سال 2000 برگردیم، استیو بالمر در آن زمان می گفت پاشنه در مایکروسافت بر روی .NET می چرخد. اکثر نرم افزارهای مایکروسافت با استفاده از دات نت جان می گیرند و حالا همراه با نرم افزارهای هم رده اش یعنی VB و C# به صورت آزاد منتشر شده اند.

در آن زمان استیو بالمر لینوکس را "سرطان" می نامید چرا که تحت مدل متن باز منتشر می شد. اما حالا مایکروسافت در همان راه قدم گذاشته است.

تمرکز بر "اینترنت اشیا"

مایکروسافت دقیقا می داند که چه فرصت مهمی را در بازار تلفن های هوشمند و تبلت ها از دست داده است. مهمتر که از این اشتباه درس خوبی گرفته است. پس قدم های بعدی اش را سریع تر بر داشته و بر "پدیده" بزرگ بعدی یعنی "اینترنت اشیا" تمرکز کرده است.

مدلی که مبحث ارتباطات دستگاه های مختلف با یکدیگر از طریق اینترنت را به میان می آورد. اطلاعات بدست آمده توسط این دستگاه ها به شرکت های بزرگی مانند مایکروسافت کمک می کند تا ابزارهایی بسازند که با این نوع مدل سازگار باشند.

مایکروسافت نیز امسال از برنامه (پروژه) ای تحت عنوان ویندوز بر روی دستگاه ها (Windows on Devices) پرده برداری کرد. این پروژه برنامه نویسان بسیاری را مشغول تولید نرم افزارهایی برای "اینترنت اشیا" کرده است. البته ردموند قرار است تا اپلیکیشن ها مرتبط با آن را نیز به رایگان عرضه کند.

تغییر در ساختار حقوق و دستمزد

در نوامبر گذشته مایکروسافت تصمیم گرفت تا سیستم حقوق و مزایای خود را تغییر دهد. در سیستم قدیمی که از مدل حقوق و پاداش جنرال الکتریک برداشته شده بود جای خود را به مدل جدید داد. در گذشته تقریبا مشخص بود که پاداش هر کس به چه میزان است. به طور مثال در یک تیم ده نفره، معمولا یک تا دو نفر پاداش مناسبی را دریافت کرده و گروهی پاداش متوسط و یک تا دو نفر مبلغ ناچیزی سهم آن ها بود. این مهم نبود که کارمندان به چه میزان کار می کنند یا این که چقدر در درامد اصلی سازمان سهم دارند. بیشتر زد و بند بود که تعیین می کرد چه کسی سهم بیشتری از پاداش نصیبش می شد.

همین امر منجر به نارضایتی کارکنان شده و تقریبا هر کسی در مایکروسافت از نحوه محاسبه دستمزدش ناراضی بود. این همان مدلی بود که استیو بالمر و البته بیل گیتس بر برقراری آن اصرار داشتند. اما هم اکنون تمام گروه ها و تیم ها تمرکز خود را بر تولید نرم افزار یا سخت افزار گذاشته و با توجه به سهمش در درآمد شرکت، پاداش دریافت می کند.

تولید سریعتر محصولات جدید

مایکروسافت در گذشته بسیار کند و کرخت شده بود. فواصل به روز رسانی نرم افزارهای اصلی حتی به دو یا سه سال می رسید. اما این روند به سرعت در حال تغییر است. هم اکنون این شرکت کمی سطح ریسک پذیری خود را بالا برده است. حتی اگر تشخیص داده شود یک محصول می تواند به موفقیت دست پیدا کند، درصورتی که نمونه مشابه اش موجود باشد نیز می تواند به مرحله تولید راه پیدا کند. نمونه آن Sway بوده که عملکردش تا حد زیادی مشابه Power Point است.

در همان سو، هم اکنون مایکروسافت با تکیه بر دانش و منابع انسانی اش عکس العمل مناسبی نسبت به محصولات رقیب دارد. انتشار کورتانا نمونه ای است برای رقابت با Siri و Google Now.

انتشار محصولاتی مانند Delve نیز نشان از درک نیاز سازمان ها جهت امکانی برای جستجوی سریع تر و البته دقیق تر در اسناد تولید شده توسط آفیس است.

همچنین مایکروسافت برای به روز رسانی سریعتر ویندوز نیز در حال برنامه ریزی است. چون ارتقا نسخه ویندوز از 8 به 8.1 آن هم بعد از 2 سال، اصلا قابل چشم پوشی نیست.