گزارش دیجیاتو: بررسی بودجه ICT در سال 1394

این روزها بحث برنامه و بودجه سال 1394 در مجلس و محافل خبری داغ است. لایحه ای که نه تنها سرنوشت اقتصادی کشور را در سال آینده مشخص می کند، بلکه بر سیاست، فرهنگ، علم، توسعه و حتی جو روانی کشور نیز بسیار تأثیر گذار خواهد بود.

علیرغم موضوعاتی چون افزایش حقوق، برآورد قیمت نفت و ارز، بودجه های عمرانی و مباحث مربوط به یارانه، که هرساله در بودجه گنجانده می شود، امسال دیگر بخش ها همچون تعیین تکلیف فروش سربازی، میزان سرمایه گذاری دولت در شبکه ملی اطلاعات و بودجه های سلامت از حاشیه های داغ خانه ملت برای تصویب بودجه 94 هستند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات یکی از بخش های سودآور دولت است که همواره توانسته درآمدزایی خوبی برای قوه مجریه داشته باشد. برای دوستداران، مدیران، کارشناسان، متخصصان و فعالان فناوری، بودجه برخی از بخش ها همچون مرکز ملی فضای مجازی، زیرساخت و شبکه ملی اطلاعات می تواند مهم، حیاتی یا تاثیر گذار در زندگی و کسب و کارشان باشد.

در ادامه با دیجیاتو همراه باشید.

دو هزار و 450 میلیارد تومان در جیب وزارت ارتباطات

بنابر لایحه بودجه سال 1394 کل کشور، مبلغ در نظر گرفته شده برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معادل دو هزار و 450 میلیون تومان است که نسبت به بودجه دو هزار و 224 میلیاردی امسال 10.2 درصد رشد را در بر دارد.

اما این رقم خوشایند مسئولین وزارت مذکور نیست. وزیر ارتباطات اعتقاد دارد این مبلغ یک سوم از بودجه پیشنهاد شده است. پیش از این نیز معاون برنامه ریزی این وزارتخانه مبلغ پیشنهاد شده را معادل چهار هزار میلیارد تومان بیان کرده بود.

البته این پیشنهاد گران قیمت، برای رفع عقب ماندگی پروژه های این وزارت نسبت به برنامه پنجم توسعه است که در سال آینده پایان خواهد یافت. بخش هایی چون شبکه ملی اطلاعات، تامین پهنای باند و زیرساخت های ارتباطی و مخابراتی همچنان از برنامه پنجم توسعه عقب مانده و باید تا پایان سال 94 اجرایی شوند.

درآمد و سود شرکت های دولتی ICT

سومین پیوست لایحه بودجه سال 94، درآمد و سود شرکت های دولتی را بررسی می کند. در این فهرست 14 بنگاه دولتی در حوزه فناوری اطلاعات وارتباطات ذکر شده است. این شرکت ها را می توان به دو دسته تقسیم کرد.

در دسته اول 5 بنگاه حضور دارند که در بخش صنعت تولید تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات فعالیت می کنند. این مجموعه ها عبارتند از : شرکت سهامی صنایع الکترونیک ایران، شرکت سهامی صنایع قطعات الکترونیک، شرکت سهامی تحقیق و تولید وسایل الکترونیک، شرکت سهامی صنایع الکترونیک شیراز و شرکت سهامی صنایع مخابراتی صاایران.

دومین دسته شامل 9 شرکت فعال در بخش خدمات و کاربردهای ICT می شود. این بنگاه ها عبارتند از : شرکت سهامی ایزایران، شرکت سهامی پست جمهوری اسلامی ایران، شرکت سهامی خدمات هوایی پست و مخابرات پیام، شرکت سهامی ارتباطات زیرساخت، شرکت پست بانک، شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک، شرکت سهامی انستیتو ایز ایران، سازمان فناوری اطلاعات ایران و مرکز گسترش فناوری اطلاعات.

هر کدام از این شرکت ها در حوزه خاصی فعالیت می کنند که خلاصه آن به شرح زیر است:

رتبه بندی این شرکت ها بر مبنای درآمد و سود پیش بینی شده در لایحه بودجه 94 به شرح زیر است:

پرداخت سود 212 میلیارد تومانی زیرساخت به دولت از فروش پهنای باند

همانطور که در تصویر فوق می بینید، بنگاه های دولتی حوزه ICT سودی حدود 226 میلیارد تومان را به قوه مجریه پرداخت خواهند کرد که 89 درصد از این سود، یعنی مبلغ حدود 212 میلیارد تومان بر عهده شرکت ارتباطات زیرساخت خواهد بود.

بخش قابل توجهی از این میزان حاصل فروش پهنای باند اینترنت با قیمت چند 10 برابری به مصرف کنندگان بوده که مرکز پژوهش های مجلس اسلامی این موضوع را ناشی از انحصار در پهنای باند اینترنت بین المللی دانسته است.

بنابر گفته کارشناسان و متخصصان، نحوه اعمال حاکمیت در بخش تامین پهنای باند اینترنت بین المللی نیازمند بازنگری است زیرا شرکت های خصوصی در این بخش آمادگی دارند تا خدمات را با اعمال کمترین هزینه سربار به دست مصرف کنندگان برسانند.

بودجه 100 میلیاردی شبکه ملی اطلاعات

از سال 90 به بعد همیشه صحبت از افتتاح شبکه ملی اطلاعات توسط وزیر یا معاونین او به میان آمده ولی هنوز این طرح در کشور اجرایی نشده است. مسئولین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همیشه نبود بودجه مناسب و اهمیت ندادن دولت به این پروژه بزرگ ملی را از دلایل عدم راه اندازی این شبکه حیاتی کشور بیان می کنند.

دولت در بودجه سال 94 سهم این پروژه ملی را 159 میلیارد و 396 میلیون و 200هزار تومان در نظر گرفته است که نسبت به امسال 10 درصد رشد خواهد داشت. این شاهراه حیاتی کشور در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح‌ ﻫﺎی ﺗﻤﻠﻚ دارایی سرمایه‌ ای ذﻳﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ راﻫﺒﺮی اﻣﻮر ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت، از ﺳﺎل 1391 در ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﻮدﺟﻪ اﻋﺘﺒﺎراتی را درﻳﺎفت ﻛﺮده اﺳﺖ.

در این لایحه گفته شده که ﺷﺒﻜﻪ ملی اﻃﻼﻋﺎت از ﺟﻤﻠﻪ ﻃﺮح‌ﻫﺎی ﺗﻤﻠﻚ دارایی ﺳﺮﻣﺎیه‌ای اﺳﺖ که ﺳﺎل آینده ﺑﻪ اﺗﻤﺎم می‌ رسد. جدول اعتبارات این پروژه عظیم ICT به شرح زیر است:

جیب مرکز ملی فضای مجازی، پر پول می شود

مرکز ملی فضای مجازی که تنها زیر مجموعه شورای عالی فضای مجازی است و وظیفه تحقیق و پژوهش و همچنین اجرای برخی از دستورات این شورا را برعهده دارد، بودجه ای تقریبا برابر با سود پیش بینی شده شرکت ارتباطات زیر ساخت دارد.

بودجه 212 میلیارد و 685 میلیون تومانی این مرکز برای انجام برنامه ها و اموری چون برنامه پژوهش و تدوین راهبردها و پنج زیر فعالیت پایش و رصد شاخص‌ های فضای مجازی، پشتیبانی و هماهنگی برای پیشبرد سیاست‌ ها و برنامه‌ های اجرای فضای مجازی، ساماندهی و نظام مند سازی محتوا، مدیریت و تدوین راهبردهای ارتقای امنیت و سلامت فضای مجازی و مطالعات راهبردی خدمات زیرساخت و محتوا تعیین گردیده است.