پلی استیشن 2 تولدت مبارک؛ نیم نگاهی بر یکی از موفقترین محصولات سونی

پلی استیشن 2 در تاریخ 4 مارس سال 2000 در ژاپن عرضه شد در حالی که آمریکایی ها باید چند ماهی منتظر می ماندند تا کنسول از راه برسد. مدت زمان زیادی طول نکشید که سونی توانست با پلی استیشن 2، صدر بازار کنسولی را به تسخیر خود درآورد و نینتندویی که زمانی سلطان این بازار بود را خیلی راحت به زیر کشد.

البته رقیب جدیدی به بازار آمده بود که ادعای بزرگی داشت. آمریکایی ها با جعبه مجهول خود آمده بودند تا تاج و تختی که ژاپنی ها از آتاری دزدیدند را به خاک آمریکا بازگردانند. ردموندی ها پایه های محکم خودشان را در بازار گذاشتند اما در برابر محبوب ترین کنسول تاریخ هیچ حرفی برای گفتن نداشتند.

در این مطلب قصد داریم نیم نگاهی به تاثیر پلی استیشن 2 روی آینده سونی داشته باشیم. اینکه سونی چگونه از یک شرکت الکترونیکی، تبدیل به شرکت پلی استیشن شد.

با دیجیاتو همراه باشید.

می خواهیم در 16 بند، به صورت خلاصه تاریخ را مرور کنیم و تمام آنچه سونی برای کنسول اش انجام داد را توضیح دهیم و سپس نگاهی فراتر داشته باشیم.

• 4 مارس 2000، پلی استیشن 2 در ژاپن عرضه شد
• 26 اکتبر 200، کنسول به آمریکا رسید
• 31 مارس 2001، تولید دریمکست سگا که با قیمتی 200 دلاری در اواخر سال 99 به بازار آمده بود متوقف شد
• 14 سپتامبر 2001، نینتندو کنسول اش با نام گیم کیوب را در ژاپن عرضه کرد
• 15 نوامبر 2001، اکس باکس در دامان مایکروسافت متولد شد
• 14 مه 2002، سونی قیمت پلی استیشن 2 را از 299 دلار به 199 دلار کاهش داد
• 25 نوامبر 2004، پلی استیشن اسلیم در بازار آمریکا عرضه شد
• 22 نوامبر 2005، اکس باکس 360 از راه رسید
• 11 نوامبر 2006، پلی استیشن 3 در ژاپن عرضه شد
• دسامبر 2008، سونی می گوید تنها 50 میلیون پلی استیشن 2 در آمریکا فروخته شده
• سال 2009، گینس اعلام کرد که GTA: San Andreas با 17.33 میلیون واحد فروخته شده، محبوب ترین بازی پلی استیشن 2 است
• 1 آپریل 2009، سونی قیمت پلی استیشن 2 را به 99 دلار کاهش داد
• 31 ژانویه 2011، سونی 150 میلیون کنسول در سراسر جهان فروخته و 10 هزار و 828 بازی برای این سیستم موجود است
• 4 ژانویه 2013، خط تولید پلی استیشن 2 متوقف شد
• 8 نوامبر 2013، آخرین بازی پلی استیشن 2 با نام PES 2014 به بازار عرضه شد

در این تایم لاینی که بالاتر با یکدیگر مرور کردیم چند مسئله حائز اهمیت است و تاریخ هایی را باید به خاطر سپرد. حالا در اوایل سال 2015 هستیم و این کنسول تقریبا 155 میلیون واحد در سراسر جهان فروخته است.

علی رغم بازی های ضعیفی که در زمان عرضه کنسول در دسترس بودند، پلی استیشن 2، مجموعه ای بزرگ از بازی ها را در اختیار صاحبانش قرار می داد. برای اولین بار روی پلی استیشن 2 بود که شاهد عرضه عناوینی چون Grand Theft Auto III و یا شروع سه گانه قدرتمندی چون God of War بودیم.

از لحاظ نرم افزاری، پلی استیشن 2 فوق العاده قدرتمند بود اما همین مسئله سبب شد تا انقلاب آنلاین دیرتر صورت پذیرد. شاید اگر سونی فرصت می داد تا اکس باکس اندکی پر و بال بگیرد، اکس باکس لایو زودتر به رشد و تکامل می رسید. البته از همان دوران تاکنون، برتری خانواده اکس باکس در زمینه آنلاین گیمینگ حفظ شد.

کم کم، با گذر زمان و رسیدن به نسل بعد، پلی استیشن جایگاهش را با اکس باکس 360 تقسیم کرد. مشکلات بسیاری سر راه سونی بود و با وجود یک سال تاخیر در عرضه، باز هم PS3 توانست کیفیت خوبی ارائه دهد و بازی های انحصاری فوق العاده داشته باشد. ساپورت نرم افزاری PS3 اگرچه همانند دوران پلی استیشن 2 نبود اما بسیار خوب بود و این خوب بودن به قیمت کنده شدن پوست توسعه دهندگان بازی تمام شد که مجبور بودند با پردازنده Cell کار کنند.

سونی با انحصاری های بزرگی چون سه گانه آنچارتد، The Last of Us و بسیاری تک عنوان های دیگر، توانست موقعیت خود را در بازار حفظ کند در حالی که مایکروسافت سخت در حال سامان دادن به اکس باکس لایو بود و گیمرهایی که به Call of Duty علاقه داشتند را به سمت خود می کشید.

سهم سونی با گذر زمان از بازی های آنلاین کاهش یافت. مردم ترجیه می دادند با دوستان شان روی اکس باکس لایو بازی کنند تا تنهایی روی پلی استیشن نتوورک. اما دست تقدیر، سخت ناجوانمرد است. یک جرقه کافی بود تا هر آنچه طی 10 سال ساخته شده بود، به یک باره آتش زده شود. دان متریک برند اکس باکس را به حقارت کشاند.

پلی استیشن 4 آمده بود تا یک پلی استیشن 2 دیگر باشد و سونی را به سودی کلان برساند. اکنون 2 سال از زمان رونمایی دو کنسول گذشته و به کمک فیل اسپنسر، مایکروسافت حالا وضعیت بسیار بهتری دارد اما پلی استیشن 4 می تازد. چنان می تازد که سونی هم از این بابت شگفت زده است.

لازم نیست در این مطلب به نبرد دو سال اخیر مایکروسافت و سونی بپردازیم. می خواهیم بگوییم که از زمان پلی استیشن 2 تاکنون، سونی چه تغییر محسوسی به خود دید و حالا چه شرایطی دارد.

اواخر دهه 90 میلادی، سونی شرکتی بسیار بزرگ بود که در زمینه های متعددی فعالیت می کرد و حالا هم تقریبا چنین است. تجهیزات جانبی بسیاری هنوز هم توسط شاخه های جانبی سونی تولید می شوند اما مدیرعامل کنونی سونی، کاز هیرای که زمانی مدیر بخش پلی استیشن بود، حالا علاقه زیادی به اضافه کاری ندارد.

از نگاه او سونی باید شرکت پلی استیشن باشد و این محصول به قدری وسعت پیدا کند که گوشه گوشه دنیا را بگیرد. البته پلی استیشن تنها یکی از 3 هدف مهم هیرای است. ژاپنی ها دیگر نمی خواهند تلفن های ضعیف و میان رده تولید کنند و تمرکزشان روی بهترین هاست.

پلی استیشن 2 را شاید سال ها بعد بتوان مهم ترین محصول تاریخ سونی نامید، چرا که جهت حرکت کمپانی را به کلی تغییر داد. مرور تاریخ شاید برای تان ملال آور باشد اما سونی 2015، هیچ شباهتی به سونی 1995 ندارد. نه می توان گفت این مسئله خوب است و نه می توان گفت بد.

هیرای به آهستگی اما با پیوستگی تمام، به جهتی حرکت می کند که از دریای توفانی اقتصاد جهانی بگریزد و به حاشیه امنی برسد که مردم مشتاق محصولاتش هستند. تیم پلی استیشن در سال های 2012 و 2013 معرکه بودند. شکستن استخوان های مایکروسافت در E3 2013، به سونی یادآور کرد که همچنان می تواند بهترین شود و از رقبای قدر قدرتش واهمه ای نداشته باشد.

شاید همین مسئله در آینده ای نزدیک برای سونی مسئله ساز شود، همانطور که ترمز سامسونگ را کشید. سیستم مدیریت در شرق و غرب متفاوت است و همین مسئله مسلما قابل بحث است. اگر سونی دو قطبی شود و تمام افتخارات بخش پلی استیشن از آن تیم آمریکا شود، سونی ژاپن هیچ در چنته ندارد.

فروش کلان سنسور به اپل و دیسک های بلوری به سازمان های دولتی در سراسر جهان چیزی نیست که یک شرکت اصیل به آن ها افتخار کند. سونی حالا زنده است چون پلی استیشن زنده است.

آنچه سبب می شود به هوشمندی هیرای پی ببریم، همراه شدن با دنیای تکنولوژی است. جلوتر بودن یا چند گام عقب تر راه رفتن اوضاع هر شرکتی را به هم خواهد ریخت. نمونه واضح آن، طرح اولیه دان متریک برای اکس باکس وان است. دنیا آماده تغییراتی که متریک قصد انجامش را داشت نبود؛ وقتی کسی حاضر نبود اکس باکس وان بخرد، چه اهمیتی دارد که جلوتر از تکنولوژی روز بدویم و گستاخانه فریاد سر دهیم؟

هیرای اما نه. او هوشمندانه قدم به وادی واقعیت مجازی گذاشته و دستگاهی تولید کرده که از جهات بسیاری نسبت به رقبایش برتری کامل دارد. سامسونگ و آکیلس که فضا را برای خود باز می دیدند حالا دستپاچه شده اند. یک اشتباه کوچک می تواند به معنای از دست دادن نسل بعدی سرگرمی و تکنولوژی باشد. دوره اسمارت فون ها گذشته، مردم هدست می خواهند.

سونی تلفن های قدرتمند و فوق العاده ای تولید می کند اما حرفی برای گفتن در برابر اپل و سامسونگ ندارد، اما دنیای تکنولوژی هر چند سال یک بار مسیر خود را تغییر می دهد. به واسطه میلیون ها کنسولی که حالا در خانه مردم در سراسر دنیا وجود دارد، سونی می خواهد پروژه جدیدش را بازاریابی کند.

روز گذشته ژاپنی ها رسما اعلام کردند که کارشان روی سخت افزار مرفیوس به اتمام رسیده و اگر دغدغه محتوا نبود، هدست سونی می توانست تا چند ماه دیگر عرضه شود. اما نیم نگاهی که بر تاریخ بیندازیم، متوجه می شویم که یک تکنولوژی جدید هر چقدر هم برتری داشته باشد، بدون محتوا عملا وجودش معنایی نخواهد داشت.

پلی استیشن 2، به واسطه حضور تقریبا 13 ساله اش در بازار، فراز و نشیب های بسیاری را تجربه کرد و این سال ها برای سونی بهترین درس ها را به ارمغان آوردند. شاید هیچ محصول دیگری نمی توانست تا جهت حرکت شرکتی که بازی های ویدیویی تنها بخش کوچکی از آن بودند را به این شیوه تغییر دهد.

آینده اما روشن است. مادامیکه مردم به بازی اهمیت دهند سونی سقوط نخواهد کرد و همگام با نیاز میلیون ها گیمر به سوی آینده قدم بر خواهد داشت.

پلی استیشن 2، کنسول دوست داشتنی و محبوب ما، تولدت مبارک.