کمپانی های بزرگ تکنولوژیک جهان، چگونه در حال آموزش نیروی کار در ویتنام هستند؟

اتاقی که کلاس در آن برگزار می شد، صرفا ۱۰ دقیقه، آن هم پیاده، با کاخ Reunification فاصله داشت؛ مکانی که رییس جمهور ویتنام، دستورات خود را در زمان جنگ با ایالات متحده صادر می نمود.

در کلاس، پروژکتور در حال کار بود اما تصاویری که بر روی صفحه نقش می بستند، ربطی به «جنگ» نداشتند. کلاس، برای آموزش کد نویسی برگزار می شد و دانش آموزان ۲۰ و چند ساله ی ویتنامی آنجا بودند تا نحوه توسعه اپلیکیشن برای آیفون و آیپد را به واسطه زبان برنامه نویسی جدید اپل به نام Swift فرا گیرند.

Pham Khoa، مدرس این کلاس می گوید: «آنچه در مدرسه یاد می گیرید، به درد زندگی واقعی نخواهد خورد.»

دلیل اظهار نظر Khoa این است که کلاس ها بیشتر تئوریک هستند تا کاربردی. برای همین هم او که اکنون ۲۸ سال سن دارد و با تلاش خودش برنامه نویسی را آموخته، تلاش می کند تا دانشش را به سایر هموطنان خود انتقال دهد. وی کلاس هایی برگزار می کند و در آن به علاقه مندان نحوه برنامه نویسی برای محصولات اپل، اندرویدی و ویندوزی را توضیح می دهد؛ مهارت هایی که به سادگی هر جایی یافت نمی شوند.

ویتنام تلاش می کند تا تبدیل به یکی از رهبران دنیای تکنولوژیک شود اما در این راه، یک مشکل بزرگ وجود دارد؛ آن هم اینکه دانش آموزان و دانشجویان ویتنامی حتی پس از فارغ التحصیلیشان، باز هم نیاز به آموزش دارند؛ مخصوصا اگر بخواهید آنها را در موقعیتی فراتر از «اسمبل و سرهم بندی محصولات» قرار دهید. این مشکلی است که کارخانه ها و استارتاپ های این کشور واقعا به آن اذعان داشته و می گویند کار فارغ التحصیلان، چند ماه و گاهی چند سال حتما نیاز به نظارت دارد.

مدیر یکی از کارخانه های LG در هایفونگ به نام فام دونگ فنگ باور دارد: «برنامه های آموزشی دانشگاه های ویتنام برای کار کردن دانشجویان پس از فارع التحصیلی به هیچ عنوان مناسب نیستند. بیشتر این افراد برای انجام کارهای بسیار ساده نیز نیاز به آموزش های طولانی مدت دارند.»

برای رفع این شکاف بزرگ میان تحصیل و کار واقعی، برخی از کمپانی های بزرگ و تکنولوژیک دنیای امروز، از جمله ال جی و سامسونگ و اینتل برنامه های آموزشی خود را تدارک دیده اند تا نیروهای کار ویتنامی هر چه زودتر مهارت های لازم را به دست آورند. دیجیاتو همراه باشید.

نیروی کار در ویتنام ارزان است و دولت این کشور نیز به سادگی شرکت ها را از پرداخت مالیات معاف می کند. حال در نظر بگیرید که حقوق نیروهای کارگر در چین، در چند سال اخیر افزایش قابل ملاحظه ای داشته و ویتنام هنوز به عنوان یک مکان بکر برای این شرکت ها به شمار می رود.

اکنون کارگری که در کارخانه های ویتنامی مشغول به کار اسمبل کردن محصولات الکتریکی باشد تقریبا درآمدی برابر با یک سوم همتای چینی خود دارد. صرفا در سال ۲۰۱۳ مشخص شد که میانگین پرداختی شرکت های تکنولوژیک به کارگرهای ویتنامی به شکل ماهانه ۱۴۵ دلار است در حالی که یک کارگر چینی که همان کار را انجام می داد، ماهانه دست کم ۴۶۶ دلار دریافت می کرد.

از سوی دیگر نیروی کار ویتنامی، جوان تر بوده و میانگین سنی این کشور اکنون صرفا ۲۹ سال است که در واقع ۸ سال جوان تر از میانگین سنی آمریکا و چین به شمار می رود. مردم این کشور نیز با زبان انگلیسی مشکلی نداشته و آن را به عنوان زبان دوم خود مورد استفاده قرار می دهند.

بزرگ ترین مشکل فعلی نیروی کار ویتنامی اکنون این است که دانشش، به اندازه کافی بالا نیست اما اخیرا این کشور تلاش نموده تا استاندارد های تحصیلی خود را بالاتر ببرد. به واسطه سرمایه گذاری دولت ویتنام در امر بالا بردن کیفیت تحصیل، اکنون دانش آموزان ۱۵ ساله این کشور می توانند در مباحثی همچون درک مطلب، ریاضیات و علوم، امتیازاتی بالاتر از همتایان آمریکایی و انگلستانی خود داشته باشند. [وزیر آموزش و پرورش ویتنام در خصوص این موضوع از نظر دادن به Cnet امتناع ورزیده است.]

زمانی که بحث تولید محصولات تکنولوژیک به میان می آید، می توان گفت که تجارت ویتنام بسیار پر رونق شده است. اینتل، بزرگ ترین تولید کننده پردازنده در جهان، در سال ۲۰۱۰ یک کارخانه را در شهر Ho Chi Minh، با هزینه ای بالغ بر ۱ میلیارد دلار احداث کرد.

مایکروسافت تولید موبایل های لومیا را به شهر Hanoi آورد در حالی که قبلا آنها را در چین تولید می نمود. از سوی دیگر نیز اپل بخش عمده ای از نمایشگرهای خود را از یک تامین کننده به نام Wintek دریافت می کند که این شرکت نیز در ویتنام به فعالیت مشغول گشته. ال جی هم که سرمایه گذاری های بسیار بزرگی در کشور مورد بحث داشته و از تلفن هوشمند گرفته تا تلویزیون را در شهر هایفونگ تولید می کند. همچنین گزارش می شود که غول دنیای موبایل های هوشمند به نام سامسونگ نیز در سال ۲۰۱۴ یک سوم از موبایل های خود را در ویتنام به تولید رسانده.

ساخت محصولات تکنولوژیک، باعث گشته تا تجارت ویتنام رونق یابد. تولیدات ناخالص داخلی در نیمه اول ۲۰۱۵ در این کشور، با رشدی ۶.۳ در قیاس با مقطع زمانی مشابه در سال گذشته همراه بوده اند. تولید تلفن و قطعات یدکی برای این محصولات، درآمدی ۱۴.۷ میلیارد دلاری برای این کشور در پی داشته که همین مقدار، برابر با ۱۹ درصد کل صادرات کشور مورد بحث است.

تاثیر سامسونگ

ویتنام می تواند برای رشد بالای خود، ابتدا از سامسونگ تشکر کند. در سال ۲۰۱۲ و تقریبا دو سال پس از گشوده شدن اولین کارخانه این شرکت در کشور یاد شده، صادرات از ویتنام با واردات ۲۰ سال این کشور [به شکل یکجا] برابری کردند. پس از آنکه کارخانه دوم شرکت کره ای نیز در این کشور گشوده شد، می توان گفت ۱۷ درصد از کل صادراتش از طریق سامسونگ اتفاق افتاده اند.

سرمایه گذاری سامسونگ در ویتنام بسیار جدیست و در هفت سال گذشته، بیش از ۹ میلیارد دلار نیز در این کشور هزینه کرده و تلاش نموده تا کارخانه های پیشرفته ای را تاسیس کند. سامسونگ اکنون دو کارخانه بزرگ در کشور مورد بحث دارد که در شهر های Bac Ninh و Thai Nguyen قرار گرفته اند و ۱۱۰ هزار کارمند دارند. زمانی هم که در میانه سال ۲۰۱۶، کارخانه ۱.۴ میلیارد دلاری سامسونگ در شهر Ho Chi Minh به بهره برداری برسد، ۵۰۰۰ نفر دیگر نیز مشغول کار خواهند شد.

خود را جای سامسونگ بگذارید؛ زمانی که بخواهید بیش از ۱۰۰ هزار نفر کارمند و کارگر در یک کشور در حال توسعه استخدام کنید، نمی توانید انتظار داشته باشید که هر کدام از آنها، پیش زمینه ای بالا از دنیای تکنولوژی داشته باشد.

نگوین ون دائو، یکی از مدیران ارشد سامسونگ در ویتنام می گوید: «اوضاع تحصیلی در این کشور بیشتر حول محور مسائل تئوریک می گردد و خبری از کارهای عملی نیست. ما در کارخانه های خود به نیروی کار بسیار زیادی دیگری که توانایی های فیزیکی بالایی داشته باشند نیاز داریم.»

سامسونگ حتی با برخی از دانشگاه های این کشور قراردادهایی بسته تا به نیروی کارش به شکل شبانه، آموزش هایی دهند. از سوی دیگر شرکت کره ای در اقدامی تلاش نموده تا کتاب های متعددی را به شکل دیجیتالی درآورده و در برپایی کتابخانه های هوشمند نیز همکاری داشته است.

سال ها آموزش

سامسونگ تنها شرکتی نیست که می خواهد شکاف میان آموزش و کار واقعی را پر کند؛ در این میان ال جی نیز تلاش های بسیاری کرده و در ماه مارس نیز کارخانه بزرگ دیگری را تاسیس نمود. گفته می شود کمپانی یاد شده اکنون تلاش می کند تا پیش از بکار گرفتن نیروهای کار جدید، به آنها آموزش های لازم را بدهد.

فونگ، مدیر کارخانه ال جی می گوید: «در حال حاضر همزمان با کار، به کارگران آموزش نیز می دهیم. البته اکنون به سه سال آینده خود نیز فکر می کنیم؛ اینکه از میان همین افراد باید کارگرانی ماهر و برخی مدیران قسمت های مختلف انتخاب شوند.»

ال جی هزار کارمند در شهر هایفونگ دارد و گزارش می دهد که می خواهد تا سال آینده نیز تعداد این افراد را دو برابر کند. مدیر کارخانه ی این شرکت ادامه می دهد و می گوید که اگرچه نیروی کار جوان در این کشور به وفور یافت می شود اما ال جی برای استخدام نیروی از پیش آموزش دیده که البته بیشترشان نیز قرار بوده تا در بخش تحقیق و توسعه مشغول به کار گردند، به شدت مشکل داشته و دارد.

فونگ می گوید برای اینکه ال جی بتواند شخصی را در بخش تحقیق و توسعه به کار گیرد، نیاز دارد تا قبلا سه سال به او آموزش دهد. اکنون صرفا ۳۰ درصد از کارکنان کارخانه مورد بحث نیازی به سرپرستی ندارند و بقیه، دست کم برای یک سال باید تحت نظارت دقیق باشند. البته ۹۰ درصد کارگرانی که در خطوط تولید به کار مشغول می شوند صرفا یک ماه تحت نظر و آموزش قرار گرفته و سپس به شکل مستقل به کار می پردازند.

برای مقابله با دوره های طولانی آموزشی پس از استخدام نیروی کار، ال جی وام هایی را به دانشجویان ویتنامی می دهد که بر اساس آن می توانند تحصیلات خود را به پایان رسانده و در دوره های کارآموزی شرکت نمایند. شرکت یاد شده همچنین با دانشگاه ها برای برگزاری دوره های آموزشی همکاری می کند.

برخی دیگر از کمپانی ها پا را فراتر گذاشته و تصمیم گرفته اند موسسات آموزشی خود را بنا کنند. در سال ۲۰۰۶، گروه تجاری FPT، که البته مقیم خود ویتنام است و در زمینه ساخت ابزار های ارتباطی فعالیت می کند، یک دانشگاه خصوصی برای آموزش کارکنان تاسیس نمود.

بالا بردن سرعت

یکی از بزرگترین کمپانی های آمریکایی که در سال های اخیر به ویتنام مهاجرت نموده، اینتل است. این سازنده چیپست های کامپیوتری در سال ۲۰۱۰ به کشور مورد بحث رفت تا کارخانه ای را احداث کند اما باز هم با مشکلی مواجه گشت که دیگر غول های دنیای تکنولوژی با آن دست به گریبان بوده اند؛ نیروی کار آموزش ندیده.

اینتل به سراغ اساتید دانشگاه آریزونا رفت و از آنها خواست راهی نشان دهند تا بر اساس آن، شرکت یاد شده بتواند سرعت کار و آموزش را بالاتر ببرد. در نهایت تصمیم بر این شد که اساتید ویتنامی را آموزش دهند تا آنها نیز به شکلی بهتر بتوانند برای مهندسان آینده تدریس کنند.

این پروژه اکنون با نام HEEAP شناخته می شود و از آن پس، کمپانی های دیگری همچون زیمنس، Danaher و Pearson نیز به اینتل پیوسته اند.

نتایج تلاش های HEEAP اکنون در ویتنام مشهود است و از زمان راه اندازی در سال ۲۰۱۰، توانسته ۲۹۱ مدرس را برای تدریس به کارکنان آماده سازد.

Nguyen Ba Hai که دارای مدرک دکتراست، و در دانشگاه های معتبر این کشور تدریس می کند، می گوید که در سال ۲۰۱۲ در دوره های HEEAP شرکت کرده و از آن پس، روش تدریسش متحول گشته.

با روش های جدید، دانش آموزان ویتنامی نیز زمان بیشتری را به یادگیری اختصاص می دهند و تلاش می کنند تا مشکلات را به شکل ریشه ای حل کنند. HEEAP اکنون در پی آن است که به واسطه کمک های مالی بیشتر، بتواند مدارس، دانشگاه ها و آزمایشگاه های بیشتری را تحت نظر خود قرار دهد. جفری گاس، یکی از مدیران پروژه یاد شده در ویتنام اکنون می گوید که امیدوار است پس از فارغ التحصیلی دانش آموزان، نه تنها این افراد برای کار آمادگی لازم را داشته باشند، بلکه بتوانند طرز فکر خود از ساخت یک محصول را نیز به شکل کامل تغییر داده و تلاش کنند نوآوری به خرج دهند.

دولت ویتنام، پیشنهادات خارجی در خصوص نحوه تغییر آموزش را به شکل کامل پذیرا است و می خواهد مشکلات مربوط به آن را حل کند. در این میان سامسونگ می خواهد هزینه ای سه میلیارد دلاری را برای تجهیز کارخانه هایی که پیشتر گشوده، صرف کند.

مشکلات مربوط به فقدان دانش کاری از سوی دیگر باعث گشته تا استارتاپ های زیادی در تلاش برای رفع همین مشکلات شکل گیرند. استارتاپی به نام Topica اکنون بیش از ۱۴۰۰ مدرس و ۲۰ هزار دانش آموز دارد که به شکل آنلاین به آنها آموزش می دهد. یکی دیگر از چنین نمونه هایی، Rockit نام دارد که باز هم دوره های آنلاین برگزار کرده و بیشتر مشتریانش نیز، دانشجو و یا کارمندان حرفه ای هستند.

استارتاپ ها همانطور که گفتیم به کار مشغولند و از سوی دیگر نیز اشخاصی نظیر Pham Khoa که در ابتدای مقاله به او اشاره کردیم، به شکل آزادانه به تدریس در خصوص توسعه اپلیکیشن ها می پردازند.

به کلاس Pham Khoa که نگاهی داشته باشیم، می بینیم که مسن ترین دانش آموز او، ۵۴ سال سن دارد و برای حضور در دوره یادگیری توسعه اپلیکیشن ها نیز ۱۸۳ دلار پرداخت نموده است. وی همچنین فرزند ۱۵ ساله خود را به این کلاس آورده و می خواهد او را با مباحث مختلف تکنولوژی آشنا سازد: «می خواهم بیشتر و بیشتر یاد بگیرم؛ از طرفی تمایل دارم برای پسرم نیز همچون یک الگو باشم.»