تلفن هوشمند Palm Pre؛ موبایلی که در آستانه CES هفت سال پیش قرار بود iPhone اپل را از دور خارج کند

آغاز رسمی فعالیت CES 2016 از فردا، CES 2009 را یادآور می شود. در آن زمان، AT&T پخش انحصاری موبایل های iPhone شرکت اپل در امریکا را در دست داشت و Verizon با موبایل BlackBerry Storm در آستانه ی شکستی مفتضحانه قرار گرفته بود. سال ها بعد، مشخص شد تمام موبایل های استورم به ورایزن مرجوع شده اند. با این حساب خیلی زود معلوم شده بود که استورم با وجود کندی و مشکلات فراوانی که داشت رقیب جدیدی برای آیفون محسوب نمی شود.

T-Mobile نیز در سه ماهه ی چهارم سال ۲۰۰۸ انحصاراً با موبایل G1 تولید شده توسط HTC در امریکا حضور داشت. اولین موبایل اندرویدی، خوش آتیه ظاهر شده بود اما هیچ ویژگی خاصی نداشت که شما را وادار کند از آن به عنوان محبوب ترین سیستم عامل موبایلی آینده در جهان دفاع کنید. در عوض، با غروب خورشید در روز هشتم ژانویه ی سال ۲۰۰۹، مشخص شد اپل بالاخره رقیبی پیدا کرده است. نام آن Palm Pre بود و با پلتفرمی تحت وب به نام webOS کار می کرد.

شرکت پالم با رونمایی موبایل Pre و webOS توسط جان روبن اشتاین در هشتم ژانویه، بمب خود را در بازار رها کرده بود. موبایل Pre نمایشگری ۳.۱ اینچی با وضوح ۳۲۰ در ۴۸۰ پیکسلی داشت و مثل آیفون از قابلیت مالتی تاچ برای زوم روی تصویر بهره می برد. موبایل مذکور با درب کشویی خود صفحه کلیدی با چینش QWERTY در اختیار کاربر قرار می داد و می توانستید آن را با استفاده از شارژرهای Touchstone به صورت بی سیم شارژ کنید که این گزینه نیازمند یک بک کاور اختیاری بود.

همانگونه که اشاره شد، Pre تحت webOS کار می کرد که از یک رابط کاربری کارتی بهره می برد. مالتی تسکینگ آن نیازمند یک اشاره ی ساده روی یک کارت باز (حاوی یک اپلیکیشن فعال) بود. برای بستن اپلیکیشن ها نیز کافی بود کارت آن را از صفحه ی نمایشگر خارج می کردید؛ فرایندی که امروزه نیز توسط کاربران iOS و اندروید مورد استفاده قرار می گیرد.

به نظر می رسید پالم برگ برنده ی بزرگی در دست داشته باشد. Pre بلافاصله به عنوان رقیبی موجه برای موبایل هوشمند اپل شناخته شد. شرکت پالم حتی توسعه دهندگانی را برای ارائه ی اپلیکیشن های تحت webOS در کاتالوگ اپلیکیشن پالم با خود همراه کرده بود. وقتی اسمارت فون یاد شده در تاریخ ششم ژوئن ۲۰۰۹ وارد بازار شد، به خاطر فروش سریع خود رکورد تازه ای در Sprint به جای گذاشت. وال استریت ژورنال گزارش داد تنها ظرف افتتاحیه ۱۰۰۰۰۰ عدد از این مدل به فروش رفته و اغلب فروشگاه های Sprint تمام سهمیه ی خود را به فروش رسانده اند.

موبایل Pre آغاز فوق العاده ای داشت اما در آسمان افق آینده ی آن طوفانی در حال شکل گرفتن بود. کاتالوگ اپلیکیشن های پالم، یعنی محل عرضه ی اپلیکیشن های webOS، سه ماه بعد از ورود موبایل های یاد شده به بازار فعالیت خود را آغاز کرد. کیفیت ساخت Pre نیز با دچار شدن بعضی از آنها به «اثر اوریو» یا عملکرد ضعیف درب کشویی آن زیر سؤال رفت. تمرکز تبلیغات پالم نیز به جای خود دستگاه یا سیستم عامل آن روی چیزهای دیگری بود. به این ترتیب نقش رقیب آیفون در در دست Motorola DROID قرار گرفت.

موبایل دروید که به صورت انحصاری توسط ورایزن در امریکا پخش می شد با نمایشگری بزرگ تر از Pre و بهره مندی از اندروید ۲.۰ در روز پنجم نوامبر سال ۲۰۰۹ وارد بازار شد. اندروید ۲.۰ نسخه ی بسیار پرداخت شده تری از نسخه ی اول این سیستم عامل به شمار می رفت. از آن مهم تر اینکه، موتورولا آن را با کمپین تبلیغاتی بسیار چشمگیری به بازار عرضه کرد و کار Pre و webOS به همین راحتی تمام شد. جالب آنجا بود که پالم ظرف تنها ۱۰ ماه از گل سرسبد صنعت موبایل های هوشمند، به یکی دیگر از شرکت هایی بدل شد که در رقابت با اپل شکست می خوردند.

شرکت پالم موبایل های Palm Pre Plus، Palm Pre 2 و Palm Pre 3 را نیز در راه داشت که توسط HP ساخته می شد؛ HP در آپریل ۲۰۱۰ پالم را خریداری کرده بود. اما Palm Pre 3 هیچگاه پایش به آمریکا باز نشد و نسخه های فروش نرفته ی آن در نهایت تحت نام های Verizon و AT&T روی eBay به فروش رفت.

اما هیچ کدام از این اتفاقات در روز هشتم ژانویه ی ۲۰۰۹ هنوز رخ نداده بود. وقتی روبن اشتاین از صحنه ی CES پایین آمد احتمالاً پیش خودش فکر می کرده پالم با معجزه ی دقیقه ی نود خود نجات پیدا کرده و به رقیبی جدی برای آیفون بدل شده است. هیچ کس حتی تصور مرگ زودهنگام Pre و webOS را هم نمی کرد. در حال حاضر LG مالکیت webOS را در اختیار دارد و جالب اینکه این شرکت در CES 2014 از تلویزیونی با همین سیستم عامل رونمایی کرده و قرار است نسخه ی بهینه شده اش را نیز در CES امسال یعنی ۲۰۱۶ به نمایش بگذارد.