از خودروی در دست تولید تا تغییر دیدگاه ها؛ «تیم کوک» از آینده اپل می گوید

نشریه «Fortune» در تاریخ ۱۲ فوریه - ۲۳ بهمن ماه در مقر اصلی اپل در کوپرتینو، با مدیر عامل این شرکت، آقای تیم کوک مصاحبه نموده و اکنون آن را به انتشار رسانده است.

اپل برای ۹ سال اخیر در صدر لیست تحسین شده ترین کمپانی های جهان از نظر «Fortune» قرار داشته و اکنون با همین نشریه در مورد مسائل مختلف صحبت می کند. از رکودی که در سال جاری گریبان اپل را خواهد گرفت تا نحوه تفکر این شرکت برای رشدهای آتی و اهمیت سرویس های مختلفی که در محصولات اپل به دست کاربران می رسند.

بدون اینکه به وجودش اشاره ای مستقیم داشته باشد، تیم کوک در این مصاحبه از احتمال ساخته شدن یک خودرو توسط کمپانی تحت نظر اش می گوید. وی البته اشاره هم می کند که به طور کلی اپل شاید تصمیم بگیرد که اتومبیلی نسازد اما ذکر می کند که اگر چنین اتفاقی رخ دهد، این کمپانی می تواند از شرکت های شخص ثالث برای تولید و نهایی سازی این محصول استفاده کند، تقریبا همان کاری که اپل اکنون با موبایل و کامپیوترهایش انجام می دهد.

در ادامه، ترجمه‌ی مصاحبه نشریه یاد شده با مدیر عامل اپل را از نظر خواهید گذراند.

Fortune: شما در گزارش مالی اخیر خود اظهار داشتید که ۷۴ میلیون آیفون فروخته و ۱۸ میلیارد سود خالص داشته اید. با این حال تحلیلگران همچنان از شما انتقاد می کنند که درآمدها در حد انتظار نبوده و نرخ رشد شما در حال کاهش یافتن است. عکس العمل شما به این گفته ها چیست؟

تیم کوک: به خوبی می توانم چنین نویزهایی را از نظرم دور کنم. پیش خود می پرسم آیا ما در حال انجام کار درست هستیم؟ آیا وظیفه اصلی و ماموریت خود را به یاد داریم؟ آیا تمرکزمان همچنان بر ساخت بهترین محصول در هر دسته بندی قرار گرفته و آیا می توانیم با همان محصولات زندگی افراد را غنی تر کنیم؟ به نظر من در حال انجام همه این کارها هستیم. مردم عاشق محصولات ما هستند. مشتریان از خرید خود خوشحال هستند. همین موضوع مشوق ماست. مشکلات جانبی به نظرم در آینده خود به خود حل خواهند شد.

آیا به طور کلی این گفتگو را (با سایر مدیران ارشد) دارید که اپل در گذشته نیز در چنین مقاطعی قرار گرفته یا به طور کلی این موضوع را نادیده می گیرید؟

کمک می کند که به شکل داخلی، چنین مباحثی مطرح شوند. اپل فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است: "این نیز بگذرد".

تصور می کنم چنین چرخه هایی به شکل عجیبی، برای ما مفید هستند. یکی از دلایل وجود چنین چرخه هایی این است که ما به شکل صبورانه در تکنولوژی های مختلف سرمایه گذاری می کنیم. بیشتر محصولات نوآورانه اپل در چرخه هایی پرچالش توسعه یافته و متولد شده اند. زمانی که با صبر به نوآوری مشغول باشید بسیاری از وقت ها تجهیزات مورد نیاز نیز برای تولید آنها نیز قیمت کمتری یافته و در نتیجه می توانید سرمایه گذاری بیشتری روی شان انجام دهید.

به تجهیزات مورد نیاز و ارزان اشاره کردید، در حالی که اپل در طول تاریخ خود یک خریدار چندان بزرگ نبوده است. 

خب، تجهیزات یا دارایی ها، در فُرم های مختلفی هستند. شاید بتوانید با پولی که کنار گذاشته اید، فروشگاه های فیزیکی بیشتری بسازید. می توانید به سراغ کشوری بزرگ نظیر هند بروید که در آن بسیاری از موارد قیمت کمتری دارند. این در حالیست که به طور میانگین، اپل هر سه یا چهار هفته یک بار، یک شرکت یا استارتاپ را خریداری می کند.

پس بله، شرکت های سهام عام یا خاص، هر دو با کاهش ارزش مواجه می شوند. شاید سهام شما نیز در این بین با ارزش کمتری خرید و فروش شود ولی از نظر من نیمی از لیوان پر است، نه خالی.

پیش از این نوع تفکر اپل چنین بود که هر محصول مهم، باید از سوی نیروی تحلیلگر ساکن خود پایگاه اصلی، یعنی کوپرتینو توسعه یافته و نهایی شود. آیا این مورد در حال تغییر است؟ 

بیشتر محصولات مهم همچنان همینجا خلق می شوند اما اخیرا در سایر نقاط جهان نیز حضور داشته ایم. اگر بخواهیم به طور کلی صحبت کنم، اتفاقی که می افتد این است که ما شرکتی را در بخشی دیگر از جهان خریداری می کنیم. پس از گذشت زمان، وقتی که با آن مکان آشنایی بیشتری پیدا کردیم، افرادی از همان مناطق را استخدام می کنیم.

امروز ۷۵ درصد درآمد اپل از محل فروش آیفون کسب می شود و مطمئن هستم روزی بوده کامپیوترهای مک در چنین جایگاهی قرار داشته اند. تصویر می کنید چنین الگوی درآمدی، یک الگو و ترکیب مناسب محصولات برای کسب درآمد اپل است؟

خب، کامپیوترهای مک در مقطعی از زمان ۱۰۰ درصد درآمد اپل را تشکیل داده اند. سپس آیپاد از راه رسید و ترکیب محصولات درآمدزا تغییر کرد. در حال حاضر تمرکز ما بر روی ساخت بهترین محصولات معطوف شده است. همین موضوع باعث می شود تا این ترکیب، در بین همه محصولات ما تقسیم شود و هرآنچه طرفدار بیشتری دارد، در صدر قرار می گیرد.

نتیجه اینکار همین شده که اکنون یک میلیارد دستگاه فعال در سراسر جهان داریم. اکنون به شکل مداوم سرویس های بیشتری را در اختیار کاربران قرار داده ایم و درآمد حاصل شده از همان سرویس ها در سه ماهه گذشته بالغ بر ۹ میلیارد دلار بود.

از مدت ها پیش تا کنون این تصور وجود دارد که اپل در حال افزایش سرویس های خود برای کاربران است، چرا که در نهایت تصمیم دارد فروش سخت افزار را کنار بگذارد. 

من هیچ وقت اینطور به تجارت مان فکر نکرده ام. نحوه تفکر ما در خصوص تجارت خود، ساخت بهترین محصولات و سرویس هاست — راستش ما به سرویس ها نیز همانند محصولات [سخت افزاری] خود نگاه می کنیم. Apple Pay، Apple Music یا اپلیکیشن های بی شماری که در اپ استور قرار گرفته اند باعث شده اند تا اکنون این تعداد سخت افزار فعال اپل در سطح جهان وجود داشته باشد. سرویس ها یک زیر ساخت مالی عالی برای مان به وجود می آوردند.

من عاشق Apple Pay هستم ولی ای کاش در مکان های بیشتری به آن دسترسی وجود داشت. 

مشخصا در حال حل کردن این مشکل هستیم. اخیرا چشم انداز بسیار مثبتی در خصوص این سرویس پیدا کرده ایم و متوجه شده ایم که مقبول بخش گسترده ای از کاربران مان است. در چند ماه آینده خواهید دید که به شکل روزانه از سوی افراد مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

حال اجازه بدهید به سراغ مبحث «نوآوری» بروم.

مهم ترین مبحث.

قطعا. شما به طور عمومی و کلی در مورد صنعت خودرو سازی اظهار نظر می کنید اما در خصوص پروژه خودروی اپل که شایعات بسیاری پیرامون آن وجود دارد، کلامی نگفته اید. اکنون در ویکی‌پدیا صفحه ای به این پروژه اختصاص داده شده که مرتبا بروز رسانی شده و نام افرادی که در این زمینه تخصص دارند و به اپل می پیوندند، به آن اضافه می شود. چرا اکنون که توجه رسانه ها به این موضوع در اوج خود قرار دارد، از این موقعیت استفاده نکرده و نمی گویید " اصلا می دانید چیست، همه اش اینجاست! و به این دلایل ما در حال توسعه خودروی هوشمند مان هستیم"؟

آره، احتمالا چنین کاری نخواهم کرد. عالی ترین بخش از اینجا [در اپل] بودن مان این است که ما انسان هایی کنجکاو هستیم. در تکنولوژی های مختلف کاوش می کنیم. محصولات مختلف را مورد کاوش قرار می دهیم. همواره به این فکر می کنیم که اپل چگونه و چه محصولی می تواند بسازد که به افراد و غنی تر شدن زندگی آنها یاری رساند.

همانگونه که می دانید، ما وارد همه دسته بندی ها نشده ایم. حساسیت بسیاری به خرج می دهیم. در مورد تولیدات بسیاری صحبت می کنیم اما نتیجه این می شود که تعداد کمی کالای مصرفی در نهایت به دست مصرف کننده می رسند. بسیاری از موارد را مورد بررسی قرار می دهیم اما تعداد اندکی راهی بازار می شوند.

آیا از نظر مالی توانایی انجام تحقیقات برای این محصولات گوناگون را دارید که قرار است در نهایت هم به شکل تجاری عرضه نشوند؟ 

خب، آیا توانایی اش را داریم؟ بله. اما آیا می خواهیم؟ راستش ما مجبور نیستیم برای انجام تحقیقات خود هزینه های بسیاری پرداخت کنیم. من نمی توانم در مورد این موضوع خاص که شما صحبت می کنید چیزی بگویم. اما ما زمانی شروع به صرف هزینه های گزاف می کنیم که به نقطه نظر مثبتی برای تجاری سازی آن محصول رسیده باشیم.

اما به طور کلی با استفاده از تیم های مختلف، بازارهای متفاوت هر محصول را مورد بررسی قرار می دهیم و این بخشی از کنجکاو بودن ماست. بخشی از جستجوی ما برای یافتن تکنولوژی مناسب در میان فناوری های مختلف. و برای ما، هیچ وقت مهم نبوده که بخواهیم اولین باشیم. همواره خواسته ایم بهترین باشیم. در نتیجه به کاوش بخش های مختلف و تکنولوژی های متفاوت می پردازیم. شاید اصلا در ابتدای راه ندانیم که در پایان راه قرار است با چطور محصولی سر و کار داشته باشیم.

اما زمانی که صرف پول برای توسعه محصولی را آغاز می کنیم، به معنای آن است که تعهد خود به ساخت محصول را نشان داده ایم.

ابزارها و هزینه های دیگر، از نظر شما صرف پول برای توسعه یک محصول است [و در آن زمان شما خود را به تولید نهایی محصول متعهد می دانید] اما آیا تدارک تیم ها چند صد نفره برای توسعه یک محصول هم از نظر شما به معنای صرف هزینه است؟ 

خیر. به نظر من چنین موردی به معنای صرف هزینه های گزاف نیست.

آیا تصور می کنید در آینده شرکت های شخص ثالث اسمبل کننده بتوانند به شکل قراردادی برای سایر شرکت ها خودرو تولید کنند؟ 

تصور می کنم همین حالا چنین حالتی وجود دارد اما فکر نمی کنم این مدل تجاری برای صنعت خودرو سازی مناسب باشد. چنین مدلی برای این نوع تجارت متولد نشده. شرکت های اسمبل کننده قطعات تقریبا همانند خود ما متولد شدند، مانند شرکت هایی که در زمیه صعنت لوازم الکتریکی فعال هستند.

دلیل تولد آنها، این بود که شرکت ها شروع به تولید محصولات خود کردند اما با گذشت زمان، روشن شد که تخصصی سازی هر زمینه راه بهتری بوده و منطقی تر این است که برخی کارها به زنجیره تولید سپرده شود. در نتیجه بیشتر کمپانی ها چنین مسیری را انتخاب کردند. البته انتخاب این مسیر از سوی شرکت های مختلف با مقیاس و روش های متفاوتی صورت پذیرفته است.

می توانید تجسم کنید که روزی اتومبیل ها اینچنین ساخته شوند؟

بله. می توانم. البته. تصور نمی کنم یک دلیل اساسی وجود داشته باشد که این مدل را زیر سوال ببرد.

یک مورد دیگر: آیا تاریخ دقیق گشوده شدن درب های مقر جدید شما مشخص شده؟

تاریخ دقیقی مشخص نکرده ایم. اما تمایل دارم در یک سال آینده پروسه تغییر مکان را آغاز کنم. اگر بخواهم تاریخ دقیق بدهم باید بگویم که به ابتدای سال ۲۰۱۷ فکر کنید. هیجان زیادی پیرامون این کار وجود دارد چرا که افراد بسیاری را به هم می رساند و کارمندان می توانند با هم کار کنند. فکر می کنم این مورد بسیار با اهمیت است. اکنون کارمندان ما در ساختمان های بسیاری پراکنده هستند. بیش از حد جالب است که بتوانیم همه را دور هم جمع کنیم.

در مورد نام گذاری مقر جدید تصمیمی داشته اید؟ آیا در مورد جایگاه استیو جابز در مقر جدید به تصمیمی جمعی رسیده اید؟ 

هنوز در موردش صحبت می کنیم. در نهایت احترام خود را به بهترین شکل به وی نشان خواهیم داد. در این زمینه در حال کار کردن با لورن [پاول جابز - همسر استیو جابز] و سایر اعضای خانواده اش هستیم.