واکنش کسانی که هوش هیجانی بالایی دارند به انتقاد چیست؟

هیچ کدام از ما مورد انتقاد قرار گرفتن را دوست نداریم. مورد تأیید قرار گرفتن اقتضای طبیعت انسان است و باعث می شود وقتی می فهمیم که در اشتباه هستیم احساساتمان جریحه دار شود. اما مسأله این است که همه ی ما به انتقاد احتیاج داریم. با اینکه عموماً به سمت کسانی جذب می شویم که تفکری مشابه خودمان دارند، آن دسته از اطرافیان ما که با ما مخالفت می کنند و نظرات ما را مورد انتقاد قرار می دهند حقیقتاً به رشد ما کمک می کنند. آنها نقاط ضعف و کاستی های ما را به ما نشان می دهند، ما را به چالش می کشند و از این طریق به بهتر شدن ما کمک می کنند.

مواقعی وجود دارند که نباید به انتقاد ها گوش دهید، مثلاً وقتی انتقادات مطرح شده بر اساس اطلاعات اشتباه شکل گرفته باشند و یا با هدف از بین بردن احساس ارزش شما طرح شوند. به همین دلیل هنگام مطرح کردن انتقاد بهتر است به این نکته توجه داشته باشیم که آن را به گونه ای سازنده و غیر مخرب مطرح کنیم. اما وقتی خودمان هدف انتقاد قرار می گیریم، هدفمان باید صرفاً یادگیری از بازخور های مطرح شده و اجازه ندادن به غلبه ی احساسات بر ذهنمان باشد. کلید این کار، کنشگرایی به جای واکنش گرایی است.

هوش هیجانی توانایی شناسایی و درک احساسات و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تصمیم گیری هاست. بیایید ببینیم افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند در مواجهه با انتقاد از چه واکنش هایی اجتناب می کنند و در عوض چه کار انجام می دهند؟

۱- آنها مشکل را بی اهمیت جلوه نمی دهند

اولین واکنش غریزی هر کسی در مواجهه با انتقاد ممکن است این باشد: آیا واقعاً این موضوع اینقدر مهم است؟ شاید باشد، شاید هم نباشد. اما به هر صورت برای کسی که آن را به شما گوشزد کرده به همان اندازه مهم بوده است. در این صورت می توان تقریباً مطمئن بود افراد دیگری هم هستند که این مسأله برایشان مهم باشد.

به یاد داشته باشید: وقتی به دنبال تعالی هستید، همین مسائل کوچک و جزئی هم اهمیت پیدا می کنند.

۲- اشتباه خود را توجیه نمی کنند

خیلی از ما لااقل هنگام کودکی وقتی بزرگ تر ها از ما کاری می خواستند و انجام نمی دادیم، برای انجام ندادنش هزار مدل توجیه می تراشیدیم، اما این توجیه کردن ها هیچ گاه کارساز نمی افتاد. الان هم اوضاع فرقی نکرده است؛ توجیه کارساز واقع نمی شود.

۳- بهانه نمی آورند

اگر کسی این جسارت را دارد که به شما بگوید ارائه ی ناموفق و بی کیفیتی داشتید، وقت خود را برای توضیح علل کاستی هایتان (اعم از وقت نداشتن یا عدم اطلاع از مخاطبان و غیره) تلف نکنید. در عوض از او بپرسید چرا اینطور فکر می کند و خوب به پاسخ او گوش کنید.

۴- روی حرف خود پافشاری بی مورد نمی کنند

این مورد را باید با یک هشدار مطرح کرد: واضح است که هیچگاه نباید اشتباهی که نکرده اید را بپذیرید. مواقعی پیش می آید که باید از خودتان و نظرتان دفاع کنید.

اما در کل، وقتی صحبت از انتقاد در میان باشد، بهره مندی از چارچوب ذهنی یادگیری، بیشترین منفعت را برای فرد به ارمغان خواهد آورد. وقتی همیشه تنها حرف خودتان را درست بپندارید، فرصت یادگیری را از دست خواهید داد.

۵- از زیر بار آن شانه خالی نمی کنند

آگاهانه شانه خالی کردن از زیر مسائل نه تنها وجهه ی خوبی ندارد، بلکه به خودتان آسیب می رساند. اولین قدم در برطرف کردن مشکلات این است که وجود آنها را به رسمیت بشناسید.

۶- انگشت اتهام را به سمت دیگران نمی گیرند

برخی افراد همیشه دیگران را مقصر اشتباهات خود می دانند. اما اینگونه افراد غالباً به انسان هایی تنها و منزوی بدل خواهند شد. ما نمی توانیم دیگران را کنترل کنیم، اما می توانیم روی خودمان کار کنیم. وقتی پذیرای انتقاد باشیم، آن را به کار بگیریم و پیش برویم، نه تنها خودمان از مزایای آن بهره مند خواهیم شد، بلکه دیگران نیز از این رفتار ما درس خواهند گرفت.

هیچ کس کامل نیست؛ ما نمی توانیم همیشه به بهترین شکل ممکن واکنش نشان دهیم. اما اگر روی کنترل کردن خودمان و احساساتمان کار کنیم، هر موقعیتی برایمان تبدیل به فرصتی برای یادگیری و رشد خواهد شد.