تاریخی های خوشمزه: نگاهی بر سرگذشت برادران مک دونالد

با رنگ باختن علائم و نشانه های بحران اقتصادی بزرگی که در دهه 1930 میلادی گریبانگیر بخش های مختلف عالم شده بود، دو برادر جوان با رویای موفقیت در هالیوود عازم غرب آمریکا شدند.

اما تنها کاری که ریچارد و موریس مک دونالد می توانستند در صنعت فیلم آمریکا انجام دهند طراحی و آماده سازی صحنه فیلم برداری بود که به جایی نرسید و دست آخر هم تصمیم گرفتند برای امرار معاش رستوران کوچکی در منطقه سن برناردینو تاسیس کنند.

موریس 37 ساله و برادرش ریچارد که تنها 31 بهار از عمرش گذشته بود در ادامه یک رستوران کوچک را در سن برناردینوی کالیفرنیا تاسیس کردند تا رویای میلیونر شدن خود قبل از سن 50 سالگی را از طریق آن دنبال کنند.

این رستوران در تاریخ 15 سال 1940 میلادی راه افتاد و مشتریان می توانستند با ماشین خود وارد آن شده و بی آنکه از خودرویشان پیاده شوند غذای خود را تحویل بگیرند. آینده کار البته مشخص نبود و تنها چیزی که آن دو برادر می دانستند این بود که از رستوران پله ای بسازند برای رسیدن به رویاهای خود.

البته ساختمان مک دونالدز اولیه که بین خیابان های چهاردهم و E استریت تاسیس شد شباهت اندکی به ساختمان های امروزی شعبه های مختلف این رستوران با همان آرک های طلایی رنگ و معروفشان دارد.

شاید باورش سخت باشد، اما مک دونالدز کارش را با ارائه غذاهای کبابی که طبخ شان ساعت ها زمان می برد و در ادامه با چیپس های وارداتی از آرکانزاس تزئین می شدند آغاز کرد و عاقبت به غول فست فودهای دنیا بدل شد.

غذای اختصاصی در منوی این رستوران ساندویچ همبرگر آن بود که از بیف کبابی تهیه می شد و همراه با سیب زمینی سرخ شده به قیمت 35 سنت به مشتریانش عرضه می گردید.

منوی انتخابی رستوران که 25 آیتم مختلف را شامل می شد هرچیزی را در بر می گرفت؛ از تامال و فلفل گرفته تا ساندویچ کره بادام زمینی. غذای لوکس مک دونالدز هم همان همبرگرهای 25 سنتی اش بودند که طرفداران زیادی داشتند.

ساختمان هشت ضلعی و ماشین روی این رستوران فاقد فضای داخلی برای نشستن مشتری ها بود و در کانترهای بیرونی آن صرفا تعدادی چهارپایه قرار داشتند.

همینکه کسب و کار این دو برادر گرفت، فروششان به بیش از 200 هزار دلار در سال رسید و آخر هفته ها که می شد بیشتر از 120 الی 130 ماشین پارکینگ آن را پر می کردند.

بعد از جنگ جهانی اول، رقابت میان رستوران های ماشین رو در سن برناردینو رشد پیدا کرد و برادران مک دونالد نیز به حقیقت جالبی در مورد رستوران های باربکیوی خود پی برد: اینکه 80 درصد از فروش آنها از همبرگرها ناشی می شد.

ریچارد مک دونالد بعدها اینطور گفت که: هرچه ما تمرکز بیشتری را روی محصولات کبابی خود قرار می دادیم متوجه می شدیم که فروش همبرگرهایمان بیشتر می شود.

بعد از سه ماه این دو برادر درب های رستوران خود را به روی مشتری ها بستند و تصمیم گرفتند راه اندازی یک رستوران سلف سرویس را بررسی کنند که در آن، مشتری ها از پشت پنجره ها سفارشات خود را می دادند.

آنها بعد از اتخاذ تصمیم نهایی، 20 پیش خدمت رستوران را اخراج کردند و به جای بشقاب های فلزی نیز تصمیم گرفتند که از کاغذ و فنجان های کاغذی استفاده کنند تا دیگر نیازی به ظرف شو نداشته باشند.

این دو برادر همچنین منوی خود را هم ساده سازی کردند و تعداد آیتم های موجود در آن را به 9 عدد تقلیل دادند که همبرگرها، چیزبرگر، سه نوشیدنی مختلف، شیر، قهوه، چیپس سیب زمینی و پای سیب زمینی را شامل می شد.

ریچارد مک دونالد در این باره گفت: کل مفهوم اصلی کسب و کار ما حول محور سرعت می چرخید. برادران مک دونالد که از خط مونتاژ خودروی هنری فورد الهام گرفته بودند در ادامه سیستمی به نام «سیستم سرویس رسانی سریع» را راه اندازی کردند و آشپزخانه خود را تا آنجا که می شد مکانیزه کردند.

هر کدام از 12 کارمند فعال در رستوران این شرکت در یک کار خاص تبحر یافتند و بخش اعظمی از غذاها نیز از قبل آماده می شد. با این کار رستوران مک دونالدز می توانست سفارشات را در سریع ترین زمان ممکن حتی قبل از آنکه مشتری بگوید آماده کند.

همه همبرگرهای این رستوران با سس کچاپ، خردل، پیاز و دو برش ترشی ارائه می شدند و مشتریانی که دوست داشتند غذایشان بعد از سفارش آماده شود باید کمی منتظر می ماندند.

طبق کتابی که با عنوان «مک دونالدز: آن سوی آرک ها» منتشر شد نخستین مشتری این رستوران بعد از گشایش مجددش یک دختر 9 ساله بود که تعداد زیادی همبرگر را سفارش داد.

البته رستوران جدید با مشکلاتی هم روبرو بود؛ مثلا اینکه پیش خدمت های اخراجی از آن شکایت کردند اما کار در نهایت روی غلتک افتاد. بعد از آنکه مک دونالدز چیپس سیب زمینی را با سیب زمینی سرخ شده جایگزین کرد و میلک شیک هایی با غلظت سه برابر را به مشتریانش عرضه نمود، کسب و کارش رونق دوباره پیدا کرد و منوی ارزان قیمتش مورد توجه نیروهای کار و خانواده ها قرار گرفت.

هزینه نیروهای کاری این شرکت به واسطه تغییراتی که اشاره کردیم کاهشی قابل توجه پیدا کرد و درآمدهای آن نیز در اوایل دهه 1950 میلادی به رقم 350 هزار دلار در سال رسید و سود برادران مک دونالد دوبرابر شد.

تا قبل از سال 1954 میلادی که ری کروک فروشنده میکسرهای میلک شیک از سن برنادینو دیدن کند، آنها شعباتی از رستوران خود را در آریزونا و کالیفرنیا تاسیس کرده بودند.

کروک متوجه نمی شد که چرا رستوران های مک دونالدز به میکسرهای او که در یک لحظه قادر بودند 48 میلک شیک بسازند نیاز دارند تا اینکه از نزدیک با پروسه کار آنها آشنا شد.

او که به پتانسیل های کار دو برادر پی برد بلافاصله با آنها توافق کرد که حق امتیاز تاسیس رستوران مک دونالدز در اقصی نقاط خاک آمریکا را دریافت نماید و در سال 1955 میلادی نخستین شعبه خود را در Des Plaines ایلینوی باز کرد.

رابطه میان کروک و آن دو برادر در ادامه به تیرگی گرایید چراکه فروشنده میکسرهای میلک شیک روحیه ای تهاجمی داشت و آن دو برادر دیدگاه محتاطانه تری در مورد کار داشتند.

کروک در ادامه مدعی شد که موافقت برادران مک دونالدز را کسب کرده و می تواند هر تغییری که دلش خواست در ایده کلی این رستوران اعمال نماید که البته برادران مک دونالدز شدیدا با آن مخالف بودند.

در سال 1961 میلادی، کروک آن شرکت را در ازای پرداخت 2.7 میلیون دلار از برادران مک دونالد خریداری کرد و با وجود آنکه رستوران های زنجیره ای همچنان با نام مک دونالدز به کار خود ادامه می دادند تغییرات زیادی در ظاهر آنها به وجود آمد.

او در ادامه تابلوهای کوچکی را در تمامی شعبات رستوران خود آویزان کرد و در آن توضیح داد که چطور دیدگاه و استقامتش باعث شد تا مک دونالدز از یک رستوران کوچک در ایلینوی به یک برند جهانی بدل شود.

برادران مک دونالد هم که نام خود را به این رستوران داده و ایده اصلی را پرورش داده بودند به حاشیه رانده شدند. آنها بعد از آنکه کسب و کارشان را به کروک فروختند همچنان شعبه سن برناردینو را برای آزار دادن کروک نگه داشتند و نامش را به Big M تغییر دادند و آن قوس طلایی رنگ روی رستوران را نیز تیزتر کردند تا شکلی شبیه به حرف M پیدا کند. کروک نیز برای آنکه از آنها انتقام بگیرد یک شعبه جدید را در نزدیک رستوران آنها احداث کرد و در نهایت کسب و کارشان را از رونق انداخت.

رستوران اصلی مک دونالدز در سن برناردینو در دهه 1970 میلادی بسته شده و جای خود را به ساختمان اپرای آن منطقه داد و بعدها به دفتر اصلی رستوران زنجیره ای Juan Pollo Chicken تغییر کاربری داد که همین حالا هم موزه ای از یادگاری های مک دونالدز را می توان در داخل ساختمان آن دید.

برادران مک دونالد نیز عاقبت به رویای دیرینه خود یعنی درخشش در هالیوود دست پیدا کردند و در فیلمی به نام The Founder یا بنیانگذار بازی کردند که با الهام از سرگذشت خود آنها ساخته شد و Michael Keaton نیز در آن نقش کروک را ایفا کرد.