آیا ریاست جدید سازمان صدا و سیما می تواند راه را برای توسعه شبکه و خدمات اپراتورهای تلفن همراه هموار تر کند؟

با ارائه ی مجوز نسل سوم و بالاتر اینترنت همراه به اپراتور های موبایل، برنامه‌های مختلفی توسط اپراتورهای مذکور برای توسعه ی شبکه و خدمات در حال پیگیری هستند. اما حتی علیرغم میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری روی توسعه ی شبکه، نگرانی هایی پیش روی اپراتوهای موبایل قرار دارد. یکی از نگرانی های اپراتور های همراه برای توسعه ی خدمات نسل سوم و چهارم خود کمبود فضای فرکانسی و عدم ارائه ی فرکانس‌ های پایین (۷۰۰ و ۸۰۰) است که هم‌ اکنون در اختیار صدا‌ و‌ سیما قرار دارند.

این باند‌ ها به واسطه ی پوشش بسیار وسیع تر خود نسبت به سایر باندهای فرکانسی، برای اپراتور های همراه کشور ارزش بسیار زیادی دارند و اساساً به همین دلیل پیش از این در اختیار سازمان صدا و سیما قرار گرفته اند. اما به مرور زمان و با پیشرفت فناوری های ارتباطی، نیاز سازمان های تلویزیونی به آنها روز به روز کمتر و لزوم بازنگری در نحوه ی استفاده از این فرکانس ها بیشتر می شود. به زبان ساده امروز با این باند های فرکانسی می توان مناطق محروم و دورافتاده ی کشور را با دردسر و هزینه ی بسیار کمتری تحت پوشش خدمات اپراتورهای همراه قرار داد.

در واقع دیجیتالی شدن برنامه‌ های تلویزیونی، اتکا و نیاز سازمان های تلویزیونی به این باندهای فرکانسی را کمتر می کند. بر همین اساس اتحادیه ی بین‌ المللی مخابرات از سال ها پیش به تمامی سازمان های تلویزیونی سطح جهان اعلام کرده است این فضای فرکانسی را آزاد و در اختیار اپراتور های موبایل بگذارند. بر اساس قوانین بین‌ المللی سازمان‌ های تلویزیونی تا تیرماه سال جاری فرصت دارند از باند ۸۰۰ خارج شوند. مهلت خروج سازمان های مذکور از باند فرکانسی ۷۰۰ نیز ۱ تا ۲ سال آینده در نظر گرفته شده است.

در کشور ما به لحاظ قانونی مدیریت فضای فرکانسی کشور با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است. این سازمان ظاهراً تمایل زیادی به آزادسازی فرکانس‌ های پایین دارد اما از طرف دیگر به سازمان صدا و سیما نیز برای حفظ این فرکانس ها اختیاراتی داده شده است. فرآیند دیجیتالی شدن برنامه‌ های تلویزیونی چند سالی است که توسط سازمان صدا و سیمای کشورمان دنبال می شود و به این ترتیب انتظار کلی این است که با پایان این روند، صدا و سیما باند‌های فرکانسی مذکور را به اپراتور های تلفن‌ همراه واگذار کند که البته ظاهراً در این زمینه اختلاف نظر هایی نیز وجود دارد.

اما سازمان صدا و سیما نیز با وجود اختیاراتی که دارد، با محدودیت‌ هایی هم مواجه است. برای مثال امروزه قسمت عمده‌ ای از پخش برنامه‌ های تلویزیونی دنیا از طریق ماهواره‌ ها صورت می‌ گیرد. این در حالی است که سازمان صدا‌ و‌ سیمای کشور از برخی از امکاناتی که سازمان‌ های مشابه در سطح دنیا دارند بی بهره است. فرایند دیجیتالی شدن شبکه‌ ها‌ی صدا‌ و‌ سیما هم به دلایلی هنوز به طور کامل محقق نشده است. به هر حال روند آزادسازی فرکانس های مذکور اتفاقی است که بالاخره باید رخ دهد. با توجه به تعاملات موجود بین سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان متولی مدیریت فضای فرکانسی کشور، و سازمان صدا و سیما به عنوان نهادی که این فرکانس ها را در اختیار دارد، این روند در حال پیگیری است.

اما اتفاق تازه ای که در رأس مدیریت سازمان صدا و سیما افتاده است افق این ماجرا را تا حدی بازتر می کند. همانگونه که احتمالاً تا حالا اخبار آن را شنیده اید، با کناره گیری محمد سرافراز از سمت خود، دکتر عبدالعلی علی عسکری، معاون فنی سابق سازمان صدا و سیما، طی حکمی از سوی مقام معظم رهبری به ریاست این سازمان منصوب شده است. علی عسکری کارشناسی مهندسی الکترونیک، کارشناسی ارشد مدیریت و دکترای سیستم و بهره وری دارد و با توجه به سابقه ی ۱۹ سال فعالیت رسانه ای و برخورداری از تخصص فنی این حوزه، بهتر از هر کس دیگری اهمیت این آزادسازی فرکانسی را درک خواهد کرد.

در واقع یکی از مهم ترین ویژگی های ریاست جدید سازمان صدا و سیما، به تصدیق بسیاری از فعالان این حوزه آینده نگری مبتنی بر پژوهش محوری ایشان است. خود تجربه ی تبدیل آنالوگ به دیجیتال، نمونه ای از این آینده نگری به حساب می آید. تعامل سازنده با نهاد های مختلف نیز از دیگر ویژگی‌ های علی عسکری است که در جایگاه‌ های قبلی ایشان، خود را به بهترین وجه نشان داده است. اما اینکه آیا انتصاب علی عسکری به ریاست سازمان صدا و سیما می تواند اپراتورهای همراه کشورمان را به تسریع روند آزادسازی باند های مورد نیازشان دلگرم کند یا نه امری است که باید اندکی صبر کرد و در عمل شاهد به ثمر نشستنش باشیم.