کشف شواهد فسیلی وقوع یک ابر نواختر از کف دریا

شاون بیشاپ (Shawn Bishop) یک فیزیک اختر شناس خبره از دانشگاه فنی شهر مونیخ در آلمان است که تحقیقات خود را معطوف به یافتن شواهدی از ابر نواختر ها (supernovae) در مکان های بعیدی چون کف دریاها کرده. حالا پس از مدت ها این دانشمند توانسته شواهدی فسیلی از این واقعه عظیم طبیعی را در رسوب های کف اقیانوس بیابد.

از دیدگاه او، یافتن چنین شواهدی در گروی مشاهده مقادیر قابل توجهی از ایزوتوپ کمیاب آهن-60 در سنگ ها است. تصور می شود که این ایزوتوپ خاص از عنصر آهن، در خلال وقوع یک سوپرنوا یا همان ابرنواختر تولید شده و سپس در فضا منتشر می گردد. بیشاپ باور دارد که این نوع آهن در برخورد با اکسیژن موجود در جو زمین اکسید شده و به عنوان زنگ آهن در کف اقیانوس ها ته نشین می شود.

«بیشاپ» در مقاله ای که به همین مناسبت منتشر کرده، آورده که این اکسید آهن توسط باکتری «magneto tactic» مورد مصرف قرار می گیرد. این باکتری منحصر به فرد با استفاده از همین ترکیبات آهن دار می تواند میدان مغناطیسی زمین را حس کرده و در راستای آن در اقیانوس ها به حرکت درآید.

این محقق با انجام بررسی های پرتونگاری و تشعشع نگاری روی مغزه های گرفته شده از رسوبات قدیمی کف اقیانوس، به اتم های آهن-60 که از بدن این باکتری های پر قدمت به جای مانده، دست یافته است. او توانسته با قدمت سنجی تعدادی از این نمونه ها، بروز یک ابرنواختر در صورت فلکی عقرب و در حدود 2.2 میلیارد سال پیش را شناسایی نماید. ایزوتوپ های مشابهی از آهن-60 با سن یکسان نیز پیش از این در کره ماه شناسایی شده بودند.

اوایل امسال محقق دیگری به نام «آنتون والنر» (Anton Wallner) از دانشگاه ملی استرالیا هم به نتایج مشابهی دست یافته بود. او توانست از روی شواهد فسیلی کف دریا، دوره زمانی خاصی را تعیین نماید که در آن ستارگانی نسبتاً نزدیک به زمین، دچار پدیده سوپرنوا شده اند. او حتی معتقد است که یک ابرنواختر خاص سبب بروز عصر یخبندان در دوره «پلیستوسن» (Pleistocene era)، یعنی در حدود 2.5 میلیون سال قبل شده.