تلسکوپ جیمز وب سردترین سیاره فراخورشیدی تاریخ را رصد کرد

مشاهدات تلسکوپ فضایی جیمز وب تأیید کرد سیاره WD 1856+534 b سردترین سیاره فراخورشیدی است که تاکنون کشف شده. این سیاره که دور ستاره‌ای مرده می‌چرخد، در ناحیه‌ای عجیب و غیرمنتظره از منظومه‌اش قرار دارد.

براساس گزارش «Space»، این کشف می‌تواند مسیر مطالعات جدیدی در اتمسفر سیارات غول‌پیکر گازی پیش پای پژوهشگران بگذارد.

رصد سردترین سیاره فراخورشیدی تاریخ توسط تلسکوپ جیمز وب

سیاره‌ WD 1856+534 b، سیاره‌ای به اندازه مشتری است که حدود 80 سال نوری با زمین فاصله‌ دارد و هر یک روز و نیم دور کوتوله‌‌ای سفید می‌چرخد. این کوتوله سفید بقایای ستاره‌ای مشابه خورشید ماست که پس از مرحله‌ غول سرخ، به‌شکل فشرده و کوچک درآمده است.

دکتر «مری آن لیمبک» (Mary Anne Limbach)، اخترشناس دانشگاه «میشیگان» و سرپرست این پژوهش، در گفتگو با Space.com گفت:

«همه‌ ما کمی شگفت‌زده و هیجان‌زده شدیم وقتی فهمیدیم این جرم واقعاً سیاره است، آن‌ هم با دمایی بسیار پایین.»

این سیاره نخستین بار سال 2020 کشف شد اما به‌دلیل داده‌های محدود دمایی که تلسکوپ «اسپیتزر» به‌ دست آورده بود، دانشمندان نمی‌توانستند با قطعیت بگویند با سیاره طرف‌اند یا کوتوله‌ قهوه‌ای؛ اجرامی که چیزی بین ستاره و سیاره‌اند. اما داده‌های بسیار دقیق‌تر تلسکوپ جیمز وب امکان سنجش مستقیم نور، جرم و دمای این سیاره را فراهم کرده و آن را به‌عنوان سیاره‌‌ای سرد تأیید کرده است.

بقا در منطقه‌ ممنوعه‌ اطراف کوتوله‌‌ای سفید

در کنار این ویژگی‌ها، مکان سیاره نیز حیرت‌انگیز است. WD 1856+534 b در منطقه‌ای قرار دارد که به آن «منطقه ممنوعه» گفته می‌شود. ناحیه‌ای آن‌قدر نزدیک به ستاره مادر که معمولاً سیارات طی مراحل مرگ ستاره در آن نابود می‌شوند.

لیمبک توضیح می‌دهد:

«این شواهد قانع‌کننده نشان می‌دهد سیارات می‌توانند نه‌فقط مرگ خشونت‌آمیز ستاره‌ خود را پشت سر بگذارند، بلکه حتی به مدارهایی نقل‌مکان کنند که پیشتر انتظار نداشتیم بتوانند در آن زنده بمانند.»

این موضوع می‌تواند مدل‌های علمی ما را درباره‌ فرگشت سیارات بازنگری و شاید حتی روشن کند چنین مهاجرت‌هایی کلید قرارگرفتن سیارات در ناحیه‌های قابل‌زیست اطراف کوتوله‌های سفید باشد که شاید حتی امکان شکل‌گیری حیات نیز وجود داشته باشد.

رصد سیاره WD 1856+534 b به وسیله تلسکوپ جیمز وب نقطه عطفی در شناخت ما از بقای سیارات پس از مرگ ستاره‌هایشان است. این کشف علاوه‌بر ثبت رکورد سردترین سیاره فراخورشیدی، نشان داد امکان بقای سیارات در نزدیک‌ترین فواصل به ستارگان مرده وجود دارد. موضوعی که می‌تواند فرضیات قبلی را به چالش بکشد و افق‌های تازه‌ای در جستجوی حیات فراتر از زمین بگشاید.