بررسی بازی The Turing Test؛ آیا ماشین هم قابلیت تفکر دارد؟

عنوان The Turing Test (تورینگ تست) آخرین بازی ساخته شده توسط استودیوی Bulkhead Interactive (بالکهد اینتراکتیو) است که چندی پیش برای دو پلتفرم رایانه های شخصی و اکس باکس وان روانه ی بازار شد. آخرین تجربه ی این استودیوی نه چندان شناخته شده به عنوانی با نام Pneuma: Breath of Life باز می گردد؛ بازی ای معمایی که در دید اول شخص دنبال می شد و پر بود از پازل های مختلف.

پیش از هر چیزی، احتمالاً شنیدن نام تورینگ تست شما را یاد شخصیتی بزرگ در عرصه ی علم می اندازد؛ آلن تورینگ ریاضی دان و دانشمند رایانه که بیشتر او را به عنوان پدر علم محاسبه ی نوین و هوش مصنوعی می شناسیم. ماهیت بازی نیز تماماً بر همین موضوع استوار است. جای جای بازی با هوش مصنوعی ای همراه خواهید بود که تا پایان بازی شما را همراهی می کند.

با ورود به بازی و بلند شدن از خوابی بلند مدت، Ava (اوا) شخصیت اصلی داستان با اولین همراه خود به نام Tom (تام) آشنا می شود. تام یک هوش مصنوعی است که تقریباً کنترل ایستگاه فضایی ISA و مرکز تحقیقاتی متروک در یک سیاره ی ناشناخته را بر عهده دارد. طبق گفته ی او اوا باید با طی یک سری آزمون و گذراندن آن ها با تیم زمینی ارتباط برقرار کند.

با بیدار شدن اوا، تام او را به سفینه ی نجات همراهی می کند تا از این طریق بتواند روی سیاره ای به اسم Europa فرود آمده و با ورود به مرکز تحقیقاتی متروک روی این سیاره آزمون های خود را شروع کند. تورینگ تست تماماً در فضای بسته و اتاق هایی با طراحی یکسان اتفاق می افتد؛ از این رو شاید لحظه ی پرتاب شدن به فضا و دیدن یک منظومه ی ناشناخته جزو معدود صحنه های کم نظیری باشد که در طول بازی با آن ها مواجه می شوید.

با فرود روی سیاره ی Europa با محیطی یخ زده و مرکزی آشفته مواجه می شویم که هیچ کس از گذشته ی آن با خبر نیست. نحوه ی راه رفتن کاراکتر، حل پازل های بازی و عطش برای رسیدن به نقطه ی دیگر، بازی را با روندی سریع مواجه کرده است. این پایگاه شامل 70 اتاق مختلف بوده که در واقع آزمون های اصلی تورینگ در آن اتفاق می افتاد.

بعد از ورود به مقر ISA روی این سیاره با اولین و تنها سلاح بازی مواجه می شوید. البته بهتر است در این خصوص تعریفی که از یک سلاح دارید را تغییر دهید. این سلاح در واقع برای جذب گوی های پلاسما مانندی است که به نظر می آید حاوی انرژی الکتریسیته بوده و انرژی کلی پایگاه را تأمین می کنند.

همانطور که گفته شد در این پایگاه 70 اتاق مختلف وجود دارد که آزمون های تورینگ در آن ها اتفاق می افتد. هدف اصلی شما در هر اتاق، حل پازل های موجود در آن برای گشودن درب خروج و ورود به اتاق بعدی است. در واقع اینجاست که این پلاسماهای رنگی وظیفه ی اصلی خود را نشان می دهند.

در واقع هر در متصل به یک منبع انرژی بوده و توان لازم برای باز شدن را از این منابع می گیرد. برای تأمین انرژی هر در باید یا بلوک های پلاسما را در جای صحیح خود قرار دهید و یا گوی های پلاسمایی که با اسلحه ی خود جذب کرده اید را به سمت منابع انرژی تهی از این گوی ها شلیک کنید تا بدین وسیله در باز شده و بتوانید به اتاق بعدی بروید.

اما به راستی آزمون تورینگ چیست و برای امتحان چه چیزی طراحی شده است؟ در واقع این آزمون روشی است که بر اساس آن میزان هوشمندی یک ماشین سنجیده می شود. آزمون تورینگ در سال 1950 توسط آلن تورینگ مطرح می شود. نظریه ی مهمی که این آزمون مطرح می کند مربوط به هوشمندی ماشین ها است؛ این که ببیند تا چه حد یک ماشین و هوش مصنوعی می تواند به مانند انسان عمل کرده و حتی جای او را بگیرد.

تعریفی چون «آیا ماشین ها نیز می توانند تفکر کنند؟» از نظر فلسفله و حتی خود آلن تورینگ کمی بی معنی به نظر می رسد، چرا که علم نتوانسته است به صورت منطقی حد و حدودی برای تفکر پیدا کند. بنابراین آلن پرسش خود را این گونه مطرح می کند: آیا می توان به دانش ساخت ماشینی دست پیدا کرد که بتواند آزمون های بعضاً دشوار تورینگ را با موفقیت پشت سر بگذارد؟

به محض ورود به اولین آزمون از تام پرسیده می شود که آیا قادر به انجام این آزمون است یا نه. او در جواب اوا می گوید که ما اینجا هستیم تا با کمک هم این آزمون را پشت سر بگذاریم. شاید بازی داستان پیچیده و قوی ای نداشته باشد اما از نظر ما نحوه ی روایت آن و عوامل محیطی همه و همه دست به دست هم داده اند تا با به وجود آوردن یک سیر مبهم و معما گونه گیمر را تا پایام پای بازی بنشانند.

با ورود به هر اتاق تام و اوا با مکالمات رد و بدل شده بین خود در مورد هر آزمون و این که اصلاً برای چه این آزمون ها در حال برگزاری است، روایت داستان را به پیش می برند. در این بین وجود فایل های صوتی و نوشته ها در جای جای بازی کمک می کند تا با شالوده ی اصلی داستان بازی و حتی کاراکترهایی که تا پایان تورینگ تست با آن ها مواجه نمی شوید، بهتر ارتباط برقرار کنید.

علاوه بر آزمون های اصلی، تعدادی آزمون فرعی نیز وجود دارد که با انجام آن ها می توانید به موارد جالب تر رسیده و از طریق آن جواب برخی سوالات خود را پیدا کنید. تورینگ تست به دنبال این است که به مخاطبانش یک مسئله را بفهماند؛ این که چنین آزمونی نمی تواند توسط یک هوش مصنوعی به پایان برسد؛ اما علت آن چیست؟ 

دلیل آن کاملاً مشخص است؛ این تست ها به نحوی طراحی شده اند که نیاز به خلاقیت دارند. مطمئناً یک ماشین پیش نویسی شده قادر به حل تمام پازل های بازی نیست. به همین دلیل برای پشت سر گذاشتن این آزمون از یک عامل انسانی استفاده می کند. طراحی مراحل بازی و حتی محیط های آن به شدت ما را یاد 2 شماره ی عنوان موفق پورتال می اندازد.

اما راستش را بخواهید تورینگ تست نتوانسته توفیق پورتال را پیدا کند و از نظر ما کشش لازم را ندارد. اگر بخواهیم موشکافانه تر به بررسی این قسمت بپردازیم باید بگوییم که تورینگ تست در نیمه ی ابتدایی خود بسیار حوصله سر بر و تکراری بوده وپازل های آن مدام بالا پایین و حتی در برخی نقاط دوباره تکرار می شوند. این در حالی است که به یک باره با ورود به نیمه ی دوم بازی با انبوهی از پازل های مشکل مواجه هستیم که حتی آمادگی ذهنی برای حل آن ها را نداریم.

بالکهد اینتراکتیو تقلید نکرده است؛ بلکه الهام گیری آن ها از این عناوین اقدام ناشیانه ای بوده که به هیچ عنوان نتواسنته است خلاقیت موجود در عناوینی چون پورتال و یا The Witness را درون بازی پیاده کند. متأسفانه بالا و پایین های فراوان و نبود تعادل کافی در بخش گیم پلی باعث می شود تورینگ تست را چند لولی پایین تر از یک بازی استاندارد در این سبک ببینیم.

جمع بندی

تورینگ تست تشکیل شده است از چندین و چند پازل مختلف که متأسفانه در نیمه ی اول بازی، عدم تعادل در طراحی این آزمون ها می تواند گیمر را به شدت خسته کند. نیمه اول بازی قدم به قدم دشوارتر شده و ناگهان شما را با یک پازل به شدت مسخره و ساده رو به رو می سازد. در این بین تنها وجود آزمون های فرعی و و سرک کشیدن در داستان بازی می تواند کمی شما را سرحال آورده و کاری کند تا بازی را تا پایان به پیش ببرید.

روایت داستان و وضعیت بصری در تورینگ تست در بالاترین سطح نیستند اما از وضعیت مطلوبی برخوردارند. تورینگ تست از موتور آنریل انجین 4 استفاده می کند؛ موتور گرافیکی ای که به خوبی توانسته افکت های بصری و نورپردازی ملایمی را در بازی پیدا کند و در کنار آن عملکرد خوبی را روی هر دو پلتفرم رایانه های خانگی و اکس باکس وان از خود نشان دهد.

اگر از عناوین پازل لذت می برید و از قضا دو شماره ی منتشر شده از پورتال را تجربه نکرده اید، تورینگ تست فرصت مناسبی برای گرم شدنتان است تا با ذهنی باز به سراغ این عناوین بروید. در غیر این صورت، قید بازی را بزنید تا حداقل 4 تا 6 ساعت از وقت با ارزش تان صرفه جویی شود.