رویایی که ادامه نیافت؛ گیم لافت چگونه از موفقیت هایش فاصله گرفت؟

چون Gameloft روزگاری یکی از شرکت های یوبی سافت بود، ممکن است بعضی ها مشکلات این توسعه دهنده معروف اپلیکیشن های اسمارت فون ها را با دعوای فرانسوی ها یکسان بدانند. ولی واقعا این گونه نیست. نه این که Vivendi نقشی روی شکست های 2016 گیم لافت ایفا نمی کند. اتفاقا آن ها از بازیگرهای اصلی مقاله پیش رو هستند. نکته اینجاست با یک نگاه به کارنامه این کمپانی متوجه می شویم که هیچکس را همانند خود گیم لافت نباید ملامت نمود.

خلاف این روزها که اسمارت فون ها جزئی جدانشدنی از زندگی انسان ها هستند، سال 2000 همچنان تلفن ها به زندگی مردم رخنه نکرده بودند. طبیعتا با این وضعیت و قدرت پایین دیوایس های دستی دهه قبلی، تاسیس یک شرکت با محوریت ساخت بازی های موبایل ریسک به حساب می آمد اما Michel Guillemot و Josh Closson تصمیم گرفتند تا با چالش های گوناگونش رو به رو شوند.

دوتا از اعضای اصلی یوبی سافت که 16 سال پیش برای افزایش چرخه فعالیت فرانسوی ها گیم لافت را احداث نمودند. با توجه به کارنامه آن ها، می توانیم به سادگی حدس بزنیم این کمپانی از همان ابتدا هدفش دسترسی به یک رویای تقریبا دست نیافتنی بود؛ داشتن تجربه مشابه کنسول ها روی تلفن که شاید با نیازهای متفاوت مخاطبین این دیوایس ها هیچگاه رنگ و بوی واقعیت به خود نخواهد گرفت ولی گیم لافت با ساخته هایش به آن نزدیک شد.

همانگونه که احتمالا می دانید و قبلا هم گفتیم، گیم لافت برای دستیابی به این رویا سیاست خوبی را پیش گرفت. آن ها جای این که استودیویی الهام بخش باشند، از المان های عناوین معروف استفاده کردند. به اعتقاد ما همین مسئله هم طعم شیرین موفقیت ها را به گیم لافت هدیه داد. فرانسوی ها بازی های زیادی ساخته اند. کدام را یک را به یاد دارید؟ مطمئنا جواب خیلی ها Modern Combat ،N.O.V.A یا Asphalt خواهد بود.

عناوینی که همگی یادآور چندتا از محبوب ترین بازی های کنسولی هستند. ولی چگونه گیم لافت به این رویای دارندگان تلفن ها حقیقت بخشید و بقیه توسعه دهندگان اپلیکیشن ها نتوانستند؟ جوابش سخت نیست. جدا از امکانات این کمپانی و استودیوهای زیادش [آن ها هم اکنون 20 شعبه مختلف دارند] پرداخت مناسب به ایده هایی که قبلا روی پلتفرم های خانگی جواب خود را پس داده اند از مهمترین محرک های موفقیت گیم لافت است.

فرانسوی ها معمولا برای ساخت بازی های شان به توانایی های اسمارت فون ها نگاه نموده و سعی می کنند آن را به چالش بکشند. آسفالت 8 را ببینید. سه سال پیش عرضه شد اما از ساخته گیم لافت همچنان به عنوان یک بنچمارک برای تلفن های هوشمند استفاده می نمایند. تنها هم از گرافیک حرف نمی زنیم. بخش دیداری ساخته های آن ها زمانی جذابیت هایش را نشان می دهد کا شاهد ترکیبش با مکانیزم های جالب گیم پلی باشیم.

بیایید دوران کاری گیم لافت را به سه قسمت تقسیم کنیم. با بخش ابتدایی که این توسعه دهنده به تازگی کارش را استارت زده بود، طبیعتا به واسطه محدودیت های تلفن ها فرانسوی ها برای سنت شکنی های مختلف خیلی آزادی نداشتند و معمولا همان کلیشه ها را البته با تغییرات خوب می دیدیم. یعنی بیش از آن که گیم پلی یا گرافیک بازی های اولیه آن ها موبایل ها را به چالش بکشد.

این قدرت کم دیوایس ها بود که به فرانسوی ها غلبه می نمود. از 2004 و با عرضه نخستین قسمت آسفالت کم کم گیم لافت کنونی را مشاهده کردیم؛ استودیویی که می خواهد لقب بنچمارک دیوایس های دستی را به خود اختصاص دهد. از اینجا به بعد بخش دوم دوران کاری گیم لافت را توانستیم ببینیم. آن ها خلاف سال های پیشین از سایه محدودیت تلفن ها بیرون آمدند و تلاش کردند تا درهای جدیدی از پتانسیل های این دیوایس ها بگشایند.

نهایت موفقیت های آن ها را هم می توانیم از سال 2008 [با عرضه آیفون] بنامیم و گیم لافت طی ماه های مختلف، قابلیت تجربه بازی های گوناگونی را برای مخاطبین فراهم ساخت. این نکته را اضافه نماییم که فرانسوی ها از نخستین توسعه دهندگانی بودند که قابلیت های لمسی اسمارت فون ها را با مکانیزم های پیچیده گیم پلی به خوبی ترکیب کردند. تا پیش از آن، تجربه بعضی عناوین با وجود محدودیت های کنترلی تلفن های هوشمند اصلا ساده نبود.

خیلی وقت خود را با بخش دوم تلف نکنیم. چون می خواهیم با قسمت سوم به نتیجه برسیم. فرانسوی ها به همین روند ادامه دادند و پیشرفت قدرت اسمارت فون ها هم به این توسعه دهنده فرصت ساخت کپی های بیشتری از عناوین کنسولی را به وجود آورد. اما از سال های پیش [به خصوص 2016] گیم لافت به سراشیبی سقوط افتاده است. حالا می خواهیم به پرسش ابتدایی مطلب جواب دهیم.

گیم لافت چگونه از موفقیت هایش فاصله گرفت؟ کافیست به کارنامه امسال آن ها نگاه بیاندازیم. این استودیو برای ماه مارس Disney Magic Kingdoms را داشت؛ عنوانی خوش رنگ و لعاب که بازیکن ها را به ماجراجویی با محبوب ترین شخصیت های دیزنی می فرستاد. مکانیزم های گیم پلی این اپلیکیشن گیم لافت خیلی ها را توانست معتاد خود نماید ولی می دانید نقطه ضعفش کجاست؟

4 سال پیش کمپانی معروف EA تقریبا با همین المان ها Simpsons: Tapped Out را عرضه نمودند. فرانسوی ها فقط با تجاربی که با عرضه بازی های شبیه سازی به دست آوردند، روی آن تغییرات کم دادند. شاید بگویید گیم لافت قبلا هم این رویه را پیش گرفته و بازی هایی همانند Despicable Me از این دسته هستند. همین گونه هم است اما از گستردگی مکانیزم ها [نسبت به هم سبک ها]، المان های مختلف و گرافیک خوب ساخته های آن ها را نباید فراموش کنیم.

متاسفانه برای Disney Magic Kingdoms وزنه سمت بخش «کپی از اپلیکیشن های معروف» سنگینی می نمود. بعد از آن فرانسوی ها The Blacklist: Conspiracy را عرضه کردند. اسکرین شات بالا خودش تمام توضیحات را می دهد. عنوانی الهام گرفته از یک سریال معروف تلویزیون که با تجربه اش به همان مشکلات Disney Magic Kingdoms پی می بردید. اینجا هم لحظه به لحظه اپلیکیشن شما را یاد بازی های ماجراجویی معروف می انداخت.

به گونه ای که احتمالا به این نتیجه می رسید گیم لافت پوست آن ها را کنده و شخصیت های The Blacklist را جایگزینش کرده است. فرانسوی ها که دیدند اپلیکیشن هایشان به موفقیت عناوین قدیمی حتی نزدیک نشده اند، برای ماه آگوست قسمت دوم Little Big City را عرضه می کنتد؛ یکی از محبوب ترین بازی های این توسعه دهنده که شباهتش با Sim City حتی از چندین کیلومتری مشخص است.

خوشبختانه وضعیت برای Little Big City 2 به وخامت Disney Magic Kingdoms و The Blacklist: Conspiracy نبود. آن ها با تغییرات عالی گرافیک نسبت به عنوان پیشین و اضافه سازی قابلیت های مختلف برای ساخت منطقه خود توانستند تجربه خوبی برای بازیکن ها به ارمغان آوردند. با تمام این حرف ها، برای چه Little Big City 2 هم می توانست بین نا امیدکننده های گیم لافت جای بگیرد؟

چون شما قبلا نمونه های مشابه خوبی را دیده اید. خود EA تقریبا 2 سال پیش SimCity BuildIt را عرضه نمود که می توانست تمام نیازهای علاقه مندان به شهرسازی را برآورده کند. گیم لافت با اپلیکیشن های 2016 نشان داده از بقیه عقب افتاده است. او حالا راهی را می رود که قبلش توسعه دهنده ها رفته اند. وضعیت کنونی اپلیکیشن ها مشابه 5 سال پیش نیست که آن ها با الهام از یکی از بازی های معروف اسمارت فون ها یا کنسول ها به موفقیت برسند.

رقابت بین سازندگان اپلیکیشن ها تنگاتنگ بوده و روزانه شاهد عناوینی هستیم که می توانند المان های جدیدی به سبک خود بیافزایند. گیم لافت می تواند با رویه چندین سال قبلش با آن ها رقابت نماید؟ طبیعتا نه. بازی های آن ها نیازمند خلاقیت هستند. نمی دانیم برای چه، ولی وضعیت گیم لافت را که میبینیم ناخودآگاه یاد Ketchapp می افتیم. این استودیو هم به الهام از بازی های خوب معروف است.

اما آن ها ابتدای راه خود با تغییرات روی مکانیزم ها توانستند به موفقیت برسند. ولی الآن؟ طعم دستپخت Ketchapp اصلا به خوبی روزهای اولیه نیست. بعد از Little Big City 2 گیم لافت سه عنوان متفاوت به مارکت ها فرستاد که نخستینش Real Football [بررسی دیجیاتو] بود. پیرامون این بازی که اصلا حرف نمی زنیم. چون صحبت از آن ارزش مقاله را به تنهایی کم می کند.

فقط نمی دانیم گیم لافت چگونه رویش شد این اپلیکیشن را توسعه دهد. پس از آن هم نوبت به Zombie Anarchy: Survival Game و Asphalt Xtreme رسید. Zombie Anarchy از فریبنده ترین اپلیکیشن های گیم لافت بود. دقیقه های نخست تجربه اش با خود می گویید که پس از مدت ها، سرانجام طعم یک استراتژی متفاوت را می توانید بچشید. اما این احساس یک ساعت دوام نمی آورد.

نکته عجیب محدودیت هایی هست که مکانیزم های Zombie Anarchy نسبت به بازی هایش مشابهش داشته و به واسطه آن پس از چندین ساعت خسته می شوید. نه این که Zombie Anarchy سرگرم کننده نیست. ولی تا وقتی که عناوین استراتژی خوب هستند، چگونه به عنوانی روی بیاوریم که به منجلاب کلیشه ها افتاده و برای رهایی از آن جای خلاقیت تصمیم به محدودیت مکانیزم ها گرفته است؟

و حالا می رسیم به Asphalt Xtreme؛ بی شک بهترین ساخته سال گذشته گیم لافت که بازیکن ها هم استقبال خوبی از آن کردند. خلاف آسفالت 8 که پیشرفت هایش با قسمت پیشین کاملا مشهود بود و توسعه دهنده با اضافه سازی مکانیزم ها یک تجربه کنسولی از ریسینگ را به دارندگان اسمارت فون ها هدیه داد، Asphalt Xtreme را می توانیم مشابه یک اکسپنشن یا بسته الحاقی برای همین اپلیکیشن بنامیم.

فیزیک مناسب با محیط های بیابانی، گرافیک عالی نسبت به هم سبک ها و گیم پلی سرگرم کننده همگی از المان های مثبت Asphalt Xtreme هستند اما بعضی از ایده های ساخته ماشین سواری گیم لافت قبلا روی آسفالت 8 پیاده شده بودند و گیم لافت با وجود این که قابلیت انجام تغییرات داشت، ولی فرانسوی ها تصمیم گرفتند تا دست به دامن عنوان پیشین شوند و تنها دست به پیشرفت هایی اندک بزنند.

با این صحبت هایی که کردیم، بزرگترین نقطه ضعف گیم لافت کنونی را متوجه شدید؟ آن ها جای الهام از بازی های معروف و همانگ سازی ایده ها با اسمارت فون ها، حالا به «بازیافت» مکانیزم عناوین خود یا بقیه سازندگان روی آورده اند. قبلا هم به نوعی این وضعیت را شاهد بودیم اما فرانسوی ها با عرضه بازی هایی با کیفیت بالا می توانستند این نقطه ضعف را بپوشانند. اما الان از اپلیکیشن های خوبی که گفتیم خبری نیست.

نمی دانیم با این رویه ای که گیم لافت پیش گرفته و خرید سهامش توسط ویوندی، فرانسوی ها چه آینده ای خواهند داشت. فقط امیدواریم دود این مشکلات به چشم بازیکن ها نرفته و همانند گذشته بازی هایی ببینیم که اسمارت فون ها را به چالش بکشند. خواسته ای که با افزایش قدرت های تلفن های هوشمند، دوست داریم گیم لافت به آن جامه حقیقت بپوشاند.