چینِ مُقلد چگونه به الگویی برای سیلیکون ولی بدل شد؟

حدس زدن حرفه Zhou Yichang از روی توضیحاتی که خودش ارائه می دهد بسیار دشوار است.

او به خانواده های چینی سر می زند، شرایط زندگی شان را بررسی می کند و در نهایت راهکارهایی را برای بهبود وضعیت آنها ارائه می دهد.

گاهی اوقات راهنمایی شان می کند که چطور یک خدمتکار بگیرند و در برخی موارد حتی خودش دیوارهای آنها را رنگ می کند. در میانه های همین سر زدن ها، او از طریق نوعی اپلیکیشن پیام رسان، به پرسش هایی که ممکن است خانواده ها از وی بپرسند پاسخ می دهد و جالب است بدانید تعداد این سوالات روزانه گاهی به 60 هزار مورد هم می رسد.

اما در اینجا لازم است روشن نماییم که Zhou ابدا یک طراح داخلی یا مددکار اجتماعی نیست. او در اصل مدیر مشتریان Xiaozhu است؛ نوعی شرکت اشتراک گذاری خانه شبیه به Airbnb منتها با این تفاوت که صرفا در چین فعالیت دارد.

خودش در این باره می گوید: از آنجایی که بسیاری از چینی ها تابحال اتاق های منازلشان را به غریبه ها اجاره نداده اند، کار من این است که راهنمایی های لازم را در رابطه با پذیرایی از میهمان ها در اختیارشان قرار دهم و مشکلاتی که ممکن است در این مسیر برایشان پیش بیاید را حل نمایم. برای مثال آنطور که خودش تعریف می کند، زمانی یکی از این خانواده ها که انتظار میهمان را نداشته، ملحفه تمیز و خشک در اختیار نداشته و از او خواسته که ملحفه را برایش تامین نماید.

Airbnb کارش را در سال 2008 میلادی در سانفرانسیسکو آغاز کرد اما تا همین یکسال پیش در چین فعالیتی نداشت؛ یعنی درست زمانی که شمار زیادی از شرکت های چینی الگوی کاری آن را در کشور خود پیاده سازی کرده بودند.

این کسب و کارها که عموما هم در خارج از چین ناشناخته بودند موفق شدند اندک زمانی بعد از شروع فعالیت، صدها میلیون دلار سرمایه جذب کنند و همزمان اطمینان مسافران چینی را هم به خود جلب نمایند. Xiaozhu مدعی شده از زمان تاسیسش در سال 2012 تا به امروز حدود ده میلیون کاربر فعال از آن استفاده کرده اند.

این شرکت ها گرچه به نوعی قالب کلی Airbnb را کپی کردند، اما به نوبه خود نوآور هم بودند و سرویس هایی را معرفی نمودند که شرکت آمریکایی مذکور بعدها نمونه آنها را ارائه کرد.

Zhu Bai Jia یکی از همین استارتاپ های مستقر در شنژن است که کار خود را در سال 2012 آغاز کرد و به توریست های چینی کمک می کند در زمان حضورشان در خارج از کشور به صورت موقت منازلی را در هفتاد کشور دنیا اجاره نمایند. Zhu Bai Jia علاوه بر اینکه این افراد را در یافتن منزل مناسب یاری می دهد، به آنها کمک می کند که از طریق میزبان یا همان مالکان منزل که نقش راهنمای تور را هم ایفا می کنند، کل سفرشان را برنامه ریزی نمایند. جالب است بدانید که Airbnb سال گذشته سرویسی مشابه به این را راه اندازی کرد.

سخنگوی Zhu Bai Jia در این باره گفت:

وقتی Airbnb سرویس Airbnb Trips را راه اندازی کرد همه ما در دلمان به آن خندیدیم. نکته ظریف و البته خنده داری که وجود دارد این است که مردم چین را به عنوان مقلد سیلیکون ولی می شناسند، ولی حالا این سیلیکون ولی است که از چین تقلید می کند.

Raymond Chang از اساتید رشته کارآفرینی دانشکده کسب و کار دانشگاه Yale در این باره می گوید: در بازارهای داخلی نوآوری نقش کلیدی تری را ایفا می کند. اگر صرفا بخواهید الگوی کاری Airbnb را به چین بیاورید متوجه می شوید که هیچگاه سودمند واقع نمی شود.

او در توضیحات خود اینطور ادامه می دهد که در آمریکا، رسم باز کردن درب منزل به روی مسافران از دوران استعمار چیده شد اما چنین سنت هایی در چین وجود ندارند. در این کشور، موانع اجتماعی زیادی برای انجام این کار وجود دارند که باید رفع شوند.

Chen Chi بنیانگذار Xiaozhu برای آنکه با بدی ها و خوبی ها اشتراک گذاری منزل آشنا شود، خودش را به جای افرادی گذاشت که دست به چنین کاری می  زنند و میزبان غریبه ها در خانه خود می شوند. او برای این منظور از سال 2013 تا کنون خانه اش در پکن را به صورت موقتی به مسافران اجاره می دهد.

وی در جریان این سال ها دریافت، در ساعات کاری برایش خیلی دشوار است که کلید منزلش را به دست مسافران برساند، برای همین شرکت وی، فرایند نصب قفل های هوشمند روی منازل مشارکت کننده را آغاز کرد که به مهمانان امکان می داد درب منازل شان را با وارد کردن یک کد، آن هم از راه دور به روی مسافران باز کنند.

Xiaozhu همچنین آموزش هایی را در رابطه با تمیز کردن منزل به تعدادی نیروی کار پاره وقت خانم داد و آنها را به میزبان ها معرفی کرد. این سرویس دیگری است که Airbnb ارائه اش نمی دهد.

Vicky Tang یکی از افرادی است که منزلش را اجاره می دهد. او با استفاده از نصایح Xiaozhu موفق شد منزلش واقع در شنژن را به یک مدیر اجاره دهد و بعدا با پیاده سازی نکات ریزی که آن میهمان در اختیارش قرار داد شمار زیادی ازمسافران را در منزلش میزبانی کند.

Tang بیست و سه ساله برای نخستین بار است که منزلش را در اختیار میهمانان قرار می دهد و امیدوار است از این طریق اندکی از فشار اجاره خانه های بالای شهر محل سکونتش کم کند. او می گوید: در ابتدا تصور نمی کردم که نیازی به ثبت جزئیات در وبسایت باشد اما حالا میدانم اگر اطلاعات بیشتری را در اختیار مشتریانم قرار دهم قادر خواهم بود که افراد بیشتری را جذب کنم.

جلسه آموزشی وی حدودا یک ساعت طول کشید و در جریان آن مباحث مختلفی مطرح شد نظیر اینکه چه کسی باید قبوض آب و برق را پرداخت کند یا مثلا چطور به شیوه ای مودبانه درخواست یک میهمان را رد کند. در انتها اما این میزبان جوان سوالی را پرسید که اغلب کاربران Xiaozhu  آن را مطرح می کنند. اینکه چطور می تواند به یک میهمان اطمینان کند؟

Xiaozhu  به کاربران توصیه می کند که برای اعتماد کردن، حساب های خود را به Sesame Credit متصل نماید؛ نوعی سیستم امتیازدهی اعتبار اجتماعی که توسط یکی از شرکت های وابسته به علی بابا توسعه یافته و اطمینان پذیری افراد را با استفاده از داده های عظیم خود رتبه بندی می کند.

Airbnb اما هیچگونه اظهار نظری در رابطه با مقلدان چینی خود مطرح نکرده و در مقابل اعلام کرده که تلاش هایش برای ایجاد سرویس مشابه در چین را بالا برده. Sean Pan، رئیس عملیات های Airbnb در چین پیرامون همین مساله اعلام کرده که تقریبا یک میلیون مسافر در این کشور را به سرویس خود جلب نموده.

حالا کاربران Airbnb می توانند از طریق سرویس پرداختی  Alipay (متعلق به علی بابا) عملیات پرداخت را انجام دهند و برای ثبت نام نیز از وی چت استفاده نمایند. البته اضافه کنیم که هنوز مشخص نشده آیا Airbnb (یکی از بزرگ ترین شرکت های فعال در زمینه اقامت که ارزشی بالغ بر 30 میلیارد دلار دارد) می تواند با مقلدان چینی خود آن هم در سرزمین خودشان رقابت کند یا خیر؟

اگر از Jesper Palmqvist (مدیر منطقه آسیا- اقیانوسیه شرکت تحقیقاتی STr) سوال کنید که کدام شرکت از شانس بیشتری برای پیروزی در بازار چین برخوردار است بااین جواب روبرو خواهید شد که: به سختی می توان این موضوع را مشخص کرد!

او در ادامه می گوید: برخی مردم تلاش کرده اند که همین مقایسه را میان اوبر و سرویس چینی مشابهش به نام Didi Chuxing انجام دهند اما شخصا بر این باورم که هنوز برای مقایسه و اظهار نظر در این باره زود است.

بعضی معتقدند که Airbnb و مقلدان چینی اش نباید وارد یک رقابت سخت شوند (دست کم برای الان). بازار اشتراک گذاری منزل در چین هنوز هم در مرحله طفولیت به سر می برد و این صنعت برای رقابت با هتل ها، باید به سطحی بالایی از تعامل و همکاری با هم برسند نه اینکه به رقابت علیه هم بپردازند.

Zhou که پیشتر با وی آشنا شدید (مدیر مشتریان Xiaozhu) هم نظری مشابه دارد و به همین خاطر منزلش را  هم از طریق سرویس Xiaozhu و هم Airbnb اجاره می دهد.

او یک خانه چهارخوابه در شنژن دارد و سه اتاق آن را از طریق این دو سرویس برای اجاره گذاشته است. خودش می گوید، پولی که از محل اجاره اتاق هایش در می آورد کل هزینه اجاره خانه اش برای یکسال و حتی بیشتر را پوشش می دهد و در حالی که سعی دارد از هر گونه تعصب و غرض ورزی دور باشد، در جواب به این سوال که از میان این دو سرویس کدامیک بهترند Xiaozhu را انتخاب می کند (همان شرکتی که برایش کار می کند).