کِرمی که به فضا فرستاده شده بود، با یک سرِ اضافه به زمین بازگشت

فضا محل اکتشافات عجیب و غریب است، و این بار دو عدد کرم پهن (flatworm) سرخط خبرها را به خود اختصاص دادند. یکی از این کرم ها که قبل از سوار شدن به راکت اسپیس اکس در سال 2015 و ارسال به فضا قطع عضو شده بود، پس از بازگشت به زمین به موجودی دوسر تبدیل شد.

کرم های پهن Planarian به خاطر توانایی خارق العاده در بازسازی اجزای بدنشان پس از قطع عضو، مورد تحقیقات گسترده قرار می گیرند. در سال 2015 دو کرم، یکی کاملاً سالم و دیگری با قطع عضو، به مدت 5 هفته به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاده شده و سپس طی 20 ماه روی زمین تحت ارزیابی قرار گرفتند.

حال پژوهشگران دانشگاه تافتس (Tufts) در آمریکا می گویند یکی از این کرم ها به گونه ای نادر با دو سر تبدیل شده، موضوعی که در مدت 18 سال تحقیقات روی مجموعه ای مشتمل بر 15 هزار کرم پهن، برای نخستین بار رخ داده است و البته این تازه شروع ماجرا بود.

محققین دوباره هر دو سرِ این کرم را قطع کردند، اما بخش میانی موجود دوباره دو سر تازه را ایجاد کرد. در واقع اتفاقاتی که برای این کرم در فضا رخ داده، باعث برنامه ریزی مجدد ساختار ژنتیکی بدنش شده تا تصور کند که باید همیشه دو سر داشته باشد.

از سوی دیگر، کرم سالمی که به فضا فرستاده شده بود نیز دستخوش تغییرات عجیبی شد؛ مثلاً به صورت ناگهانی به دو یا چند کرم کوچک تر تقسیم می شد. البته دانشمندان معتقدند این تغییرات ناشی از تجربه دمای متفاوت در طول سفر فضایی است.

این تحقیق امروز در ژورنال Regeneration منتشر شده و نتایج آن می تواند در سفرهای درازمدت فضایی انسان نقش بسزایی داشته باشد. «جونجی موروکوما» محقق ارشد این پروژه می گوید:

با تبدیل شدن انسان به موجودی بین سیاره ای، باید تأثیر سفرهای فضایی طولانی را بر باززایی و روند بهبود سلامت بشناسیم، تا بتوانیم علم پزشکی و آزمایشگاه های تحقیقاتی را در آینده شکل دهیم.

البته امیدواریم تبدیل شدن به موجود دوسر، فقط محدود به کرم های پهن باشد و چنین وضعیتی برای فضانوردان یا دیگر جانداران در حین سفرهای فضایی رخ ندهد.