ملکه سکه‌های دیجیتالی‎‎‏؛ آیا باید به دنبال توسعه بیت‌کوین ایرانی باشیم؟

بازار ارزهای دیجیتالی در دنیا رشد تصاعدی شگفت‌انگیزی را در روزهای اخیر تجربه کرده و در بین 1200 پول دیجیتالی در دنیا‏، بیت کوین با نرخ‌های خود یکه‌تازی می‌کند، نرخ این ارز دیجیتالی تا لحظه نوشتن این جمله 14035 دلار است‏ و البته ممکن است تا جمله بعد تغییر کند. نوسانات قیمت بیت کوین در لحظه اتفاق می‌افتد و کلیت نرخ آن رو به بالاست به طوری که رشد بالای 100درصد را در یک ماهه اخیر داشته است.

ورود دولت‌ها به حوزه بیت‌کوین با ماهیت ساخت ارزهای دیجیتالی تا حد زیادی تناقض دارد چرا که معمولا دولت‌ها، پشتوانه در پول های فیزیکی رایج هستند؛ ولی در پول های رمزی، دو نفر به یکدیگر اعتماد می کنند؛ بنابراین پشتوانه پول های رمزی اعتماد شخصی به شخص دیگر است. دو شخصی که هویت هم را هم نمی‌دانند و از همین رو دولت‌های کشورها بیت‌کوین و ارزهای مشابه به آن را بیشتر شبیه یک تهدید می‌دانند و در صدد چاره‌ای برای ساماندهی نظم نامنظم آن هستند.

اما پول های رمزی در ایران به گستردگی دیگر کشورهای جهان نیست، زیرا دسترسی به اینترنت و آگاهی برای تمام افراد امکان پذیر نبوده و حتی مورد پذیرش فروشگاه های مجازی ایرانی هم نیست، ضمن اینکه فعالیت ها در این حوزه، به صورت غیررسمی انجام می‌شود‏، البته «سهیل شهیدی» بنیانگذار سایت پیمنت24 معتقد است که بیت‌کوین در تمام کشورها مسئله تازه‌ایست و این موضوع محدود به ایران نمی‌شود. او به دیجیاتو می‌گوید:

«بیت‌کوین و سایر ارز‌های دیجیتالی در مناطق محدودی از دنیا مطرح شده‌اند و مردم سایر کشورها نیز با این پدیده به تازگی آشنا شدند. همین آشنایی اخیر مردم با این موضوع باعث نوسانات شدید قیمت بیت‌کوین در روزهای اخیر شده چرا که حجم تقاضای مردم بسیار زیاد شده است. مردم اخیرا به خرید بیت‌کوین روی آورده‌اند و به آن به نشانه یک کالا برای سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند و هنوز چندان به چشم ارزی برای تبادلات مالی و خرید‌ و فروش به آن نگاه نمی‌کنند.»

او با دخالت دولت در مسئله بیت‌کوین موافق است و باور دارد که به رسمیت شناخته شدن این ارز دیجیتالی، کمک شایانی به اقتصاد تحریم شده ایران خواهد کرد چرا که تحریم‌ها بر روی بیت‌کوین هیچ تاثیری ندارند:

«این بزرگترین شانسی است که کشور ما بعد از تحریم‌های بین‌المللی داشته و تبدیل آن به یک فرصت می‌تواند تاثیرات مثبت خوبی از جمله کاهش قیمت بیت‌کوین در بازار داخلی و حتی شاید جهانی را با خود به همراه بیاورد. اگر بانک مرکزی بتواند ساز و کار قانونی و یک سیستم مدون را برای بیت‌کوین بچیند می‌تواند مردم هیجان‌زده امروزی را کنترل کند و جلوی سواستفاده برخی از فروشندگان و کلاهبرداران را بگیرد. مخالفان حضور دولت‌ در این مسئله شاید لازم باشد بدانند که در جوامع پیشرفته‌ای چون ژاپن و کره‌جنوبی هم برای این ارز قوانین خاصی را تنظیم کرده‌اند تا بتوانند از آن به درستی استفاده کنند.»

وی پشتوانه بیت‌کوین را جامعه کاربرانش می‌داند ولی حضور دولت‌ها را برای ساماندهی این ارز واجب می‌داند. سهیل شهیدی حتی از امکان تاسیس یک ارز دیجیتالی یا همان «پول رمزپیام ملی» صحبت می‌کند:

«ایجاد یک ارز دیجیتالی داخلی مستلزم پذیرفتن معادل‌های بین‌المللی آن یعنی همین بیت‌کوین و امثال آن است. بدون وجود بازار رقابتی با این ارزها به طور حتم نمی‌توان ارز دیجیتالی ملی را در بازار جهانی مطرح ساخت و به آن ارزش داد.»

بنیانگذار پیمنت24 به سرویس‌های آنلاین مشهور خارجی اشاره می‌کند که هنوز همگی بیت‌کوین را نپذیرفتند و جز موارد معدودی مثل اکسپدیا، ارز دیجیتالی را به رسمیت نمی‌شناسند: «اگر سرویس‌های مشهوری چون آمازون و eBay به کاربران خود دسترسی خرید و فروش با بیت‌کوین بدهند، رشد این ارز از چیزی که الان هست هم بیشتر خواهد شد. آینده بیت‌کوین با توجه به حضور رسمی در بورس رسمی شیکاگو که از امروز آغاز می‌شود، برخلاف برخی تصورات آینده درخشانی خواهد بود.»

مدیرعامل صرافی آنلاین ستاره سهیل علت نرخ‌های بالاتر از حد معمول فروش بیت‌کوین در ایران را وجود یک «حاشیه امن» می‌داند. او این حاشیه امن را برای ضرر نکردن فروشندگان ضروری می‌داند چرا که نوسانات قیمت بیت‌کوین در حال حاضر ممکن است در ساعت به دو یا سه هزاردلار هم برسد.

اخیرا شایعاتی به گوش می‌رسد که نشان می‌دهد احتمالا مسئولان دولتی ملاحظاتی را در این حوزه داشته باشند و مطالعات اولیه بر روی این پدیده را آغاز کرده باشند، اما تجربه نشان داده که دولتمردان معمولا در پدیده های جهانی با تاخیر زیادی به سراغ آنها می روند که دلیل آن احتمالا رصد کردن نتیجه نهایی این پدیده‌ها در دنیا و سپس ورود جدی به حوزه آنهاست. اما با توجه به افزایش حجم تقاضا بیت‌کوین در ایران، به ویژه در ماه‌های اخیر، به نظر می‌رسد تاسیس کمیته ویژه ای برای کنترل و یا حتی ایجاد پول رمزی در کشورمان ضروری است.