آیا منابع تجدیدپذیر عطش سیری ناپذیر بیت کوین به انرژی را تامین می کند؟

شاید تعجب کنید که بیت کوین مثل یک هیولای سیری ناپذیر مشغول بلعیدن انرژی است و تاثیر شگرفی روی مصرف انرژی در سراسر جهان و البته تغییرات شدید اقلیمی می گذارد. ماجرا به اندازه ای هولناک است که پیش بینی شده تا ماه فوریه سال ۲۰۲۰، انرژی مورد نیاز شبکه استخراج بیت کوین برابر با انرژی مورد نیاز کل دنیا خواهد بود.

سفر می کنیم به اتریش، جایی که استارت آپی به نام HydroMiner درون دو آسیاب آبی جای خوش کرده و کامپیوترها، پردازنده ها و سرورهای قدرتمند بدون وقفه مشغول کار هستند. این سیستم ها به طور ثابت ۶۰۰ کیلووات انرژی ارزان قیمت هیدرو الکتریک را به کار می گیرند تا بیت کوین های جدید استخراج کنند.

رویه استخراج بیت کوین طولانی، پر هزینه و ملزم به آزمون و خطای فراوان است. اما برخلاف دیگر استخراج کنندگان بیت کوین، هایدروماینر می گوید این رویه را بدون ضرر زدن به طبیعت و یا نقش داشتن در تغییر اقلیم انجام می دهد. هایدروماینر تقریبا ۴ الی ۶ یورو بابت هر کیلو وات می پردازد اما در عوض ماهانه ۳۰۰ هزار دلار سود خالص دارد.

نادین دامبلون، مدیرعامل و هم‌موسس هایدروماینر می گوید: «شما نیازمند انرژی ارزان قیمت هستید تا سخت افزارتان را روشن نگه دارید. انرژی آبی بهترین منبع تجدید پذیری است که توانستیم پیدا کنیم.»

هایدروماینر یک نمونه از دغدغه مندی افراد جامعه ارزهای رمزنگاری شده است که به تغییرات اقلیمی اهمیت می دهند و به دنبال انرژی های تجدید پذیر هستند تا بدون استفاده از سوخت های فسیلی و آسیب رساندن به طبیعت، فعالیت خود را ادامه دهند. پژوهشگران باور دارند بیت کوین زمانی می تواند آینده دار باشد که راه و مسیر خود را تغییر دهد. در غیر این صورت تامین شبکه های آن تمام منابع انرژی جهان را نیاز خواهد داشت.

بیت کوین یکی از موفق ترین ارزهای رمزنگاری شده جهان است که قیمت آن از ابتدای سال ۲۰۱۷ که کمتر از هزار دلار بود حالا به بیش از ۱۵ هزار دلار رسیده. اما این همه سر و صدا هزینه ای هم دارد: مصرف انرژی.

بنا به اطلاعات وبسایت دیجیکانامیکس، در حال حاضر استخراج کنندگان بیت کوین به اندازه کل مصرف کشور بلغارستان انرژی مصرف می کنند. تراکنش یک بیت کوین به اندازه مصرف یک شبانه روز ۸ خانه در ایالات متحده انرژی لازم دارد.

چرا؟ پرسش در شیوه کارکرد بیت کوین نهفته است. همه تراکنش های بیت کوین در چیزی به نام بلاک چین ثبت می شوند که در واقع لیستی از همه تراکنش ها از زمان راه افتادن بیت کوین در ژانویه ۲۰۰۹ است. در سراسر جهان، افرادی که کامپیوترها با CPU قدرتمند دارند ماینر یا معدنچی/استخراج کننده خطاب می شوند و مرتبا تراکنش ها یا بلاک ها را در هر ده دقیقه به سیستم اضافه می کنند. بیت کوین در حقیقت حق معامله ای است که ماینرها در این میان دریافت می کنند.

پیتر وَن وَلکنبرگ از موسسه تحقیقاتی کوین سنتر می گوید: «بیت کوین را مثل یک کلاه روی یک میز در نظر بگیرید که هر کس به مهمانی وارد می شود اسمش را می نویسد و درون آن می اندازد و ما یک اسم از داخل کلاه بیرون می آوریم و بخت آزمایی را آن ها برده اند.

به منظور جلوگیری از نوشتن میلیون ها اسم و انداختن آن ها درون این کلاه برای بالا بردن شانس پیروزی و البته محدودسازی بیت کوین های ضرب شده، پروتوکول بیت کوین پازل های دشواری را در اختیار ماینرها قرار می دهد که همین پازل های ریاضیاتی پیچیده تا این حد انرژی زیادی می بلعند. و وقتی افراد جدیدی اضافه می شوند، پروتوکول خود به خود کار را سخت تر می کند.

در حال حاضر، کامپیوترهایی که مشغول استخراج بیت کوین هستند، ۰.۱۶ درصد از کل انرژی مصرفی جهان را در اختیار خود دارند. تا یک سال و نیم دیگر یعنی جولای ۲۰۱۹ این رقم از میزان مصرف کل ایالات متحده فراتر رفته و همانطور که بالاتر اشاره شد، در فوریه ۲۰۲۰ این رقم به ۱۰۰ درصد کل انرژی مصرفی فعلی جهان می رسد.

پر واضح است که امکان ندارد یک روز صد در صد انرژی جهان در اختیار کامپیوترهای استخراج کننده بیت کوین قرار بگیرد. بنابراین بیت کوین برای اینکه بتواند به روند خود ادامه دهد به تغییر مسیر نیازمند است.

یک راه برای حل این مشکل، استفاده از انرژی های تجدید پذیر است، درست مثل کاری که هایدروماینر انجام می دهد. تقریبا ۷۰ درصد کل هزینه های استخراج مربوط به تامین انرژی می شود بنابراین آن ها باید بسیار مشتاق باشند تا این رقم را به حداقل کاهش دهند.

برای مثال، انرژی خورشیدی چند سنت در برابر هر کیلووات ساعت انرژی هزینه می تراشد که قابلیت به چالش کشیدن سیوخت های فسیلی را دارد. ایسلند به عنوان مکانی مناسب برای استفاده از انرژی گرمای زمین و هیدرو الکتریک نیز اخیرا توجه بسیاری را به خودش جلب کرده. هایدروماینر حالا ۸۵ درصد کمتر از دیگران در اروپا هزینه انرژی می پردازد.

ماجرا این است که دولت ها در سراسر جهان نسبت به این موضوع واکنش نشان خواهند داد. تَم هانت، متخصص حوزه انرژی های تجدید پذیر می گوید که اگر استخراج بیت کوین می کنید و خیلی زود راهی برای تامین مصرف انرژی خود پیدا نکنید احتمالا در مدت زمان کوتاهی توسط دولت متوقف خواهید شد.

هانت مشغول توسعه یک مزرعه خورشیدی است تا از طریق آن بیت کوین استخراج کند. مزرعه ای که ۶ میلیون دلار ساخت آن هزینه خواهد داشت ولی به گفته هانت در حدود یک سال، جریان درآمدزایی حاصل از استخراج بیت کوین، هزینه ها را باز می گرداند و پس از آن تبدیل به سود خواهد شد.

برخی نیز معتقند که پناه بردن به انرژی های تجدید پذیر جوابگو نیست و در نهایت مصرف انرژی فسیلی لازم است تا بیت کوین جریان پیدا کند و استخراج به مناطقی منتقل می شود که انرژی در آن ها ارزان تر است.

ون ولکنبرگ می گوید با همه این تفاسیر جای نگرانی نیست. طبق پروتوکول بیت کوین فقط ۲۱ میلیون بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ قابل استخراج است. زمان زیادی است اما برای مبارزه با تغییر اقلیم این زمان طولانی را در اختیار نداریم.