آیا ایکس باکس وان ایکس قویترین کنسول دنیاست؟

مایکروسافت درباره‌ی کنسول جدیدش ایکس باکس وان ایکس اینگونه عنوان کرده که این کنسول قوی‌ترین کنسول تاریخ است. با توجه به قدرت ۶ ترافلاپی در پردازش، با نگاهی دقیق تر می‌خواهیم ببینیم که آیا واقعا این کنسول قویترین کنسولی است که تا به حال دیده‌ایم؟

در این مطلب، سایت گیمز رادار به بررسی این ادعا پرداخته است. مطلب زیر ترجمه‌ی مستقیم از این سایت و بررسی این سایت است.

جواب کوتاه به این ادعا واضح است: بله، احتمالا. مشخصاتی که در ایکس باکس وان ایکس می‌بینیم یعنی تکسچر‌های قویتر، مدل‌های پیچیده‌تر، بارگذاری‌های پر سرعت‌تر و همینطور سیستم عاملی پر روح تر. هرچند همه‌ی این‌ها به تولید کننده‌های بازی‌ها نیز بستگی دارد.

اما جواب طولانی تر که با توجه به جزئیات بیشتری خواهد بود را اجازه دهید اینگونه بیان کنیم. با رقابتی رو در رو بین ایکس باکس وان ایکس و رقبا...

ترافلاپ چیست؟

برای این سوال باید ابتدا بگوییم اصلا فلاپ (Flop) چیست. فلاپ یک مخفف است: Floating operation per second. که اگر بخواهیم ترجمه‌اش کنیم می‌شود عملیات اعشاری در هر ثانیه. ترا به معنی تریلیون است. بنابراین یک ترافلاپ یعنی یک میلیون عمل اعشاری در هر ثانیه.

برای اینکه فهم این موضوع ملموس تر شود، بیایید فلاپ را مثل قدرت ماشین در نظر بگیریم. ماشینی که قدرت موتورش ۳۰۰ اسب بخار باشد را با ماشینی که قدرت موتورش ۱۰۰ اسب بخار است مقایسه کنید. می‌توان گفت که ماشین اول، موتور قوی‌تری دارد. بنابراین واضح است که کنسولی با قدرت پردازش شش ترافلاپ قدرت پردازش به مراتب بهتری نسبت به کنسولی با قدرت دو ترافلاپ دارد.

خب حالا که کمی فلاپ را بیشتر درک کردیم به نظرتان ایکس باکس وان ایکس چطور عمل کرده؟ نگاهی به جدول زیر بیاندازید.

قدرت کنسول‌ها طی نسل‌های گذشته بیش از هر چیز دیگری افزایش پیدا کرده. حتی زمانی که درباره‌ی نسل کنونی هم صحبت می‌کنیم، برخی از کنسول‌های محبوبمان به سختی خودی نشان می‌دهند:

در لیست زیر نگاهی می‌اندازیم به قدرت برخی از کنسول‌های معروف:

• نینتندو ۶۴: ۱۰۰ مگافلاپ
• پلی استیشن: ۱۰۰ مگافلاپ
• پلی استیشن ۲: ۶۲۰۰ مگافلاپ
• گیم کیوب: ۹۴۰۰ مگافلاپ
• ایکس باکس: ۲۰۰۰۰ مگافلاپ
• ایکس باکس ۳۶۰: ۲۴۰۰۰۰ مگافلاپ
• پلی استیشن ۳: ۲۳۰۰۰۰ مگافلاپ
• نینتندو وی: ۱۲۰۰۰ مگافلاپ
• نینتندو وی یو: ۳۵۲۰۰۰ مگافلاپ
• پلی استیشن ۴: ۱۸۴۳۰۰۰ مگافلاپ
• ایکس باکس وان: ۱۳۱۰۰۰۰ مگافلاپ
• ایکس باکس وان اس: ۱۴۰۰۰۰۰ مگافلاپ
• پلی استیشن ۴ پرو: ۴۲۰۰۰۰۰ مگافلاپ
• ایکس باکس وان ایکس: ۶۰۰۰۰۰۰ مگافلاپ

با نگاهی گذرا به وضوح مشخص است که قدرت ایکس باکس وان ایکس از همه‌ی کنسول‌ها بیشتر است و به اصطلاح به راحتی همه‌ی کنسول‌ها را قورت می‌دهد. اما یک مشکلی وجود دارد. شاید خودتان هم متوجهش شده باشید! ایکس باکس ۳۶۰ و وی یو از پلی استیشن ۳ قدرتمند تر هستند؟!

و حالا شاید کمی منطقی باشد به این موضوع فکر کنیم که مقایسه عدد ترافلاپ‌ها به تنهایی همه چیز را مشخص نمی‌کند. اگر به مثال ماشین که پیشتر به آن اشاره شد برگردیم، یک پریوس (Prius) احتمالا یک کامیونت را در یک مسابقه‌ شکست خواهد داد. علی رغم قدرت پایین تر موتور. چرا که یک کامیونت نیاز دارد وزن بیشتری را حمل کند در صورتی که پریوس اینطور نیست.

نگاهی عمیق تر به درون ایکس باکس وان ایکس

کنسول‌های بازیسازی مدرن بر چهار قطعه‌ی اصلی استوار هستند: پردازنده‌ی مرکزی (CPU)، پردازنده‌ی گرافیکی (GPU)، هارد دیسک ذخیره سازی و رم. حال می‌خواهیم این قطعات را به ساده ترین شکل ممکن توضیح بدهیم. بنابراین باید کمی بیخیال کلمات قصار و فنی شویم.

پردازنده‌ی مرکزی، سیستم عصبی یک کامپیوتر است. به هر قطعه‌ای می‌گوید چه کاری را با چه سرعتی انجام دهند. پردازنده‌ی گرافیکی عضلات کامپیوتر است. کار‌های سنگین بر عهده‌ی این قطعه است. هارد درایو مثل یک صندوق است. هرچه صندوق بزرگ تر باشد، وسایل بیشتری در آن جا می‌گیرد. رم تعداد دست‌هایی است که می‌تواند از این جعبه وسایل را بیرون بیاورد. هر چه دست‌های بیشتری داشته باشیم، وسایل بیشتری را بیرون خواهیم آورد.

ما همین حالا می‌دانیم که پردازنده‌ی گرافیکی ایکس باکس وان ایکس قدرتی برابر با ۶ ترافلاپ را داراست. خب... حالا پردازنده‌ی مرکزی، هارد و  رم آن چطور مقایسه می‌شوند؟

پردازنده‌ی مرکزی در دستگاه ایکس باکس وان ایکس دارای ۸ هسته است که هر کدام با سرعت ۲.۳ گیگاهرتز فعالیت می‌کنند. نزدیک ترین تعقیب کننده‌ی این پردازنده، پردازنده‌ی پلی استیشن ۴ است که آن هم ۸ هسته دارد. هرچند سرعت هرکدام از هسته‌های آن ۲.۱ گیگاهرتز است. نکته‌ی بزرگی که باید اینجا به آن دقت کنیم، جهش عظیمی است که بین ایکس باکس وان و اسکورپیو وجود دارد. ما تقریبا بیش از یک سوم افزایش سرعت نسبت به کنسول قبل داشتیم. اتفاقی که به معنای سرعت بیشتر در تغییر فرایند هاست.

به عبارت دیگر، هر زمان که پردازنده‌ی مرکزی ایکس باکس وان ایکس دستوری نظیر نشان دادن یک عکس یا بارگذاری یک برنامه را دریافت می‌کند، ۳۰ درصد سرعت بیشتری نسبت به ایکس باکس وان دارد. اینکه آیا واقعا این اتفاق می‌افتد یا نه بستگی به بهینگی نرم افزاری سیستم هم دارد.

در گام بعدی ما با هارد رو به رو هستیم. ایکس باکس وان و پلی استیشن ۴ هردو با هارد‌های ۵۰۰ گیگابایتی عرضه شدند. در حالی که پلی استیشن ۴ پرو و ایکس باکس وان ایکس با درایو‌های ۱ ترابایتی به بازار ورود کردند. به وضوح مشخص است که کنسول‌های جدیدتر می‌توانند دو برابر کنسول‌های قبلیشان بازی و برنامه و اطلاعات ذخیره کنند. اما سرعت هارد‌ هم اهمیت فراوانی دارد. پلی استیشن ۴، پلی استیشن ۴ پرو و ایکس باکس وان دارای هارد درایو‌هایی با سرعتی حدود ۵۴۰۰ rpm هستند. در حالی که این مقدار برای ایکس باکس وان ایکس مشخص نیست. اما دیجیتال فاندری اعلام کرده که نسبت به کنسول‌‌های فوق الذکر ۵۰ درصد افزایش سرعت داشته است.

بیش از هرچیز، هارد پر سرعت تر، زمان بارگذاری را کمتر می‌کند. به عنوان مثال بازی دستینی حدود ۷۹ ثانیه زمان نیاز دارد تا از سیستم منو به حالت بازی برود.

به جز بحث‌های مربوط به ترافلاپ، موضوع رم در ایکس باکس وان ایکس یکی از مهمترین پیشرفت‌های کنسول آمریکایی شمرده می‌شود. پلی استیشن ۴، پلی استیشن ۴ پرو و ایکس باکس وان دارای رم‌های ۸ گیگابایت هستند که سرعت‌های متفاوتی دارند. در حالی که نه تنها ایکس باکس وان ایکس دارای رم قدرتمندتری با مقدار ۱۲ گیگابایت است، بلکه علاوه بر آن دارای برتری دیگری به نام GDDR5 بودن است.

DDR5 مخفف Double data rate type five است. البته تنها چیز مهمی که باید از آن بدانید این است که این مدلی جذاب تر و جدید تر نسبت به DDR4 است که خودش جدید تر از DDR3 بود.

چیزی که در بالا می‌بینید کاملا صحیح است. رم کنسول ایکس باکس وان سریعتر از پلی استیشن ۴ است. هرچند استفاده‌ی ایکس باکس وان از سیستم DDR3 کمی قضایا را متفاوت می‌کند. در واقع پلی استیشن ۴ از DDR5 استفاده کرده و طبیعی است که سیستم ایکس باکس وان برای رقابت نیاز به سرعت بیشتری دارد و باید با سرعت بیشتری کار کند.

شرکت مایکروسافت ۳۲ مگابایت حافظه ثابت رم را در ایکس باکس وان جایگذاری کرد تا این کنسول در مباحث چند تکلیفی (Multitasking) مشکلی نداشته باشد. مایکروسافت روی این موضوع که گیمر‌ها احتمالا علاقمند هستند تا به سرعت بین بازی‌ها و برنامه‌ها سوئیچ کنند حساب کرده بود. اما در نهایت به سردردش نمی‌ارزید و در ایکس باکس وان ایکس خبری از ESRAM‌ نبود.

همه‌ی این‌ها یعنی چه؟

در حالی که مایکروسافت قول داده که هیچ بازی انحصاری برای ایکس باکس وان ایکس عرضه نخواهد شد، اما به نظر می‌رسد که توسعه دهندگان می‌توانند از برتری‌های چشمگیر این کنسول استفاده کنند تا بازی‌ها را با برتری‌های زیادی نسبت به دیگر کنسول‌ها، بر روی ایکس باکس وان ایکس عرضه کنند.

واضح ترین برتری استفاده از پردازنده‌ی گرافیکی است. جایی که ابعاد تصاویر به شدت بالا رفته و مایکروسافت اعلام کرده که اسکورپیو قدرت رندر بازی‌ها را در رسولوشن 4K دارد. دیجیتال فاندری در گزارشی اعلام کرد که بازی فورزا موتور اسپورت با نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه بدون هیچ مشکلی با کیفیت 4K اجرا شد. علاوه بر این گفته شده که فورزا تنها از ۶۶ درصد قدرت پردازنده‌ی گرافیکی استفاده کرده و هنوز جای بیشتری برای ارتقا سطح گرافیک وجود دارد.

در حالی که ایکس باکس وان ایکس بر خلاف رقیب ژاپنی خود دارای ویژگی بوست مُد (Boost Mode) نیست، مایکروسافت درباره‌ی این موضوع اعلام کرده که ایکس باکس وان ایکس همه چیز را  بهتر اجرا می‌کند. با نرخ فریم پایدار تر. آلبرت پنلو در توئیتی اعلام داشت که این کنسول به طور مداوم در حالت بوست مُد است. در حالی که مایک ایبارا معاون رئیس ایکس باکس و ویندوز گیمینگ جزئی تر در این باره توضیح داده است:

بسیاری از بازی‌هایی که امروزه برای S به عرضه می‌رسد، در ابعاد پویا نوشته می‌شوند. در زمان‌های مشخص، با توجه به صحنه، بالا و پایین می‌شوند. روی ایکس همه چیز به بالا گرد خواهد شد. حتی بازی‌های ۳۶۰ هم بهتر اجرا می‌شوند. خیلی از آن بازی‌هایی که لکنت داشتند. این اتفاق فوق‌العاده است. بعضی بارگذاری ها که حدود ۱۵ ثانیه طول می‌کشیدند حالا در عرض ۷ ثانیه انجام می‌شوند. این تغییر عظیمی است. زمان بارگذاری و مسائلی مشابه، حالا خیلی سریعتر و بهتر انجام می‌شوند.

احتمال دیگر این است که بازی‌های ایکس باکس وان ایکس می‌توانند از رم ارتقا داده شده برای نمایش چشم‌انداز‌هایی با عمق بیشتر و شبیه سازی فیزیکی دقیق تر استفاده کنند. به این فکر کنید که گیاهان و درختان در بازی‌هایی نظیر اسکایریم یا Fallout 4 وقتی روی یک پی سی ضعیف اجرا می‌شوند چطور هستند و وقتی همان بازی را بر روی سیستم‌های قوی‌تر اجرا می‌کنیم چه تفاوت‌هایی دارد. این اتفاقی است که رم های قوی‌تر در آن نقش مهمی ایفا می‌کنند.

پردازنده‌‌های سریعتر احتمالا باعث تغییرات قابل توجهی در بازی‌ها نمی شوند، اما سیستم عامل به شدت کندی که ایکس باکس وان در بدو ورود به بازار داشت با پردازنده‌ای قوی‌تر کمی پویا تر خواهد بود. اگر شما از ایکس باکس وان به عنوان یک دستگاه مولتی مدیا استفاده می‌کنید، آنوقت پردازنده‌ی قوی‌تر، یک موهبت خواهد بود.