استارتاپ‌های حمل و نقل جاده‌ای در پایانه‌ها کتک می‌خورند

«کارکنان استارتاپ‌های حمل و نقل جاده‌ای در پایانه‌های حمل بار از واسطه‌ها و دلال ها کتک می‌خورند»؛ این بخشی از گلایه دو استارتاپ اوبار و ترابرنت در حاشیه نشست تخصصی نقش استارتاپ‌ها در حوزه حمل و نقل جاده‌ای بود که با حضور «حمید آذرمند» پژوهشگر بخش اقتصادی برگزار شد. در این نشست به بررسی فرآیند هوشمندسازی حمل و نقل جاده‌ای ایران و نقش استارت‌آپ‌هایی که در قالب Marketplace در این بازار حضور پیدا کرده‌اند پرداخته شد.

ورود استارتاپ‌ها به ایران برخلاف سایر تکنولوژی‌ها که بسیار دیر به ایران می‌رسند، چندان با وقفه همراه نبود و افراد موفق دنیا‌دیده به سرعت طرح‌ها و ایده‌های خود را در کشور به اجرا گذاشتند. «حامد تاج‌الدین» مدیرعامل اوبار یکی از این افراد است که به درخواست «سورنا ستاری»، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، از خارج به داخل مرزها بازگشته و شروع به فعالیت در زمینه استارتاپ‌های لجستیک کرده است:

«۲۲ درصد از صنعت حمل‌ونقل کشور در درست مسیر‌های هوایی و ریلی است و باقی آن متعلق به کامیون‌ و تریلی و به کل حمل و نقل جاده‌ایست. ۱.۵ میلیارد دلار هزینه فرصت عدم بهره‌وری از همین نوع حمل و نقل است که این هزینه می‌تواند به خود مردم و دولت برگردد. ما قصد داریم بازیگران جدیدی را در سیستم حمل و نقل درست کنیم که بدون حذف واسطه‌های کنونی همراه باشد.»

به گفته تاج‌الدین در دنیا آمار ترددهای یک سر خالی حدود 10 درصد کل ترددها در ناوگان جاده‌ای بین‌ شهری است‌ که این آمار در ایران به رقم فاجعه آمیز 45 درصد می‌رسد.

«کیوان جعفری فشارکی» مدیرعامل شرکت ترابرنت نیز در این گردهمایی با اشاره به مشکلات پیش روی فعالیت در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای، این حوزه را یکی از سنتی‌ترین مدل‌های کسب و کار در کشور عنوان کرد که مقاومت بازار سنتی در آن بیشتر از سایر حوزه‌هاست:

«ضرب و شتم کارمندان و نیروهای ما در پایانه‌های برخی شهرها رخ می‌دهد و بارها و بارها ما را تهدید کرده‌اند. این اقدمات مشابه حمله به دفترکار اسنپ در کرمان است و خطر بزرگی برای صاحبان کسب‌وکارهای نوپا محسوب می‌شود. این برخوردها یکی از چالش‌های اصلی ما شده و برای رهایی از آن قصد داریم تا فرهنگ استارتاپ خودمان و آموزش اینکه ما قرار نیست بازار سنتی را حذف کنیم در امور کار خود قرار دهیم.»

دکتر «حمید آذرمند» پژوهشگر اقتصادی با بررسی نقاط قوت و ضعف حمل و نقل جاده‌ای ایران از نقش این استارتاپ ها به‌عنوان یک راه حل برای این بحران نام برد و گفت:

«به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها، حوزه حمل و نقل جاده‌ای با چالش‌های بسیاری مواجه است. ریشه این چالش‌‌ها مربوط به سه مولفه اصلی نبود زیرساخت‌ها، ناوگان فرسوده و کارایی پایین برمی‌گردد و در شرایط موجود تنها راهکار بهبود وضعیت حمل و نقل تکنیک هایی است که بتواند کارایی را افزایش دهد. در دنیا با رو کار آمدن شرکت‌های نوین و وارد شدن دیجیتال و اینترنت به کسب‌وکاری سنتی، باعث حذف آنها نشده بلکه آنان را به تکاپویی انداخته‌اند که در نهایت به نفع آنها تمام شده است.»

در مقطع کنونی یک کامیون در کشور ما حدود 55 هزار کیلومتر سالانه سیر می‌کند در حالی که این رقم برای کامیون‌های کشوری مثل آمریکا سالانه 180 هزار کیلومتر است و این موضوع بیانگر عدم بهره‌وری در ناوگان جاده‌ای ماست.

استارتاپ‌های فعال این بازار در تلاش هستند تا این بهره‌وری را بالا برده و به اقتصاد کشور در این زمینه کمک کنند و در این راه آنطور که از گفته‌های آنها برمی‌آید قصد تعامل و همکاری با بازار سنتی را داشته و به کمک آنها می‌خواهند تحولی در این صنعت به وجود آورند.