مروری بر زندگی پیر امیدیار؛ نابغه ای که چشم انداز بازرگانی دیجیتال را تغییر داد

پیِر مراد امیدیار تاجری ایرانی الاصل است که در فرانسه چشم به جهان گشود و تاسیس وب سایت مزایده آنلاین eBay و ریاست هیئت مدیره آن را برعهده داشته است. امیدیار یکی از نخستین افرادی بود که روی موفقیت خرید و فروش آنلاین قمار کرد و خیلی زود، یعنی در سن 31 سالگی از این راه میلیاردر شد. امیدیار و همسرش همچنین Omidyar Network را تاسیس کرده اند که فرصت هایی بشردوستانه در اختیار سازمان های انتفاعی و غیرانتفاعی سراسر جهان قرار می دهد.

سال های نخست زندگی

امیدیار در شهر پاریس به دنیا آمد و فرزند والدینی ایرانی و مهاجر بود که برای ادامه تحصیلات خود به فرانسه آمده بودند. پدر و مادر امیدیار، نام پرویز را برای او انتخاب کردند. مادرش، الهه میرجلالی امیدیار، خود شخصی تحصیل کرده بود و دکترای زبان شناسی اش را از دانشگاه سوربن گرفته بود. پدرش نیز یک جراح در دانشگاه جان هاپکینز بلتیمور بود و همین شغل، پای پیر را در سنین کودکی به ایالات متحده باز کرد.

علاقه پیر به علوم کامپیوتری در مقطع دبیرستان شکل گرفت؛ زمانی که وی کلاس ورزش را رها می کرد تا به آزمایشگاه کامپیوتر برود

علاقه پیر به علوم کامپیوتری در مقطع دبیرستان شکل گرفت؛ زمانی که وی کلاس ورزش را رها می کرد تا به آزمایشگاه کامپیوتر برود. مدتی بعد، توجه مدیر دبیرستان به علایق او جلب شد و به پیر شغل ساخت برنامه ای برای جنریت کاتالوگ کارت های مخصوص کتابخانه را پیشنهاد کرد. این پیشنهاد سخاوتمندانه، ساعتی 6 دلار نصیب امیدیار می کرد.

دوران دانشجویی را در دانشگاه تافتز، نزدیک به بوستون سپری کرد و در آن جا روی توسعه نرم افزاری برای برنامه نویسان مک اینتاش متمرکز بود که به آنها در رابطه با مشکلات حافظه کمک می کرد. پیر نرم افزار خود را با لایسنس مشروط منتشر کرد اما چک هایی که به دستش رسیدند، به زحمت هزینه های جعبه های پستی را پوشش می دادند.

دوران حرفه ای

به محض فارغ التحصیلی از دانشگاه با مدرکی در حوزه علوم کامپیوتر، امیدیار به استخدام شرکت «کلاریس» درآمد که یکی از زیرمجموعه های اپل بود. مدت کوتاهی بعد و در سال 1991 میلادی، او با چند تن از دوستانش به نام های آرنولد بلین، گرگ استین و ویل پول، استارتاپی در حوزه نرم افزارهای رایانش با قلم تاسیس کرد که Ink Deelopment نام گرفت. این نخستین آزمون و خطای امیدبار با یک کمپانی بازرگانی الکترونیکی بود و گرچه رایانش با قلم هیچوقت به موفقیت چندانی نرسید، اما وب سایت فروشگاه الکترونیکی مکمل استارتاپ امیدیار بعداً توسط مایکروسافت خریده شد.

در مدت زمانی یک ساله، این تاجر نابغه، لایسنس فروش بلیت هواپیما را هم در سایت Auction Web به دست آورد

بزرگ ترین دستاورد امیدیار در روز چهارم سپتامبر سال 1995 رقم خورد، زمانی که وب سایت «Auction Web» به دست او راه اندازی شد و به کاربران اجازه خرید و فروش محصولات مختلف را به صورت آنلاین می داد. در مدت زمانی یک ساله، این تاجر نابغه، لایسنس فروش بلیت هواپیما را هم در سایت خود به دست آورد. همچنین در سال 1996 او مهندسی بسیار ماهر به نام جفری اسکال را به استخدام خود در آورد تا همراه وی روی Auction Web کار کند. با دریافت 25 سنت الی 2 دلار به ازای ارائه اعلانات مربوط به مزایده ها و دریافت بخش ناچیزی از هزینه فروش، این وب سایت خیلی ساده با فراهم آوردن بازاری برای خریداران و فروشندگان به درآمدزایی رسید.

در سال 1997 میلادی، نام Auction Web به eBay تغییر کرد؛ البته نخستین انتخاب امیدیار برای نام وب سایتش، Echobay بود که مشخص شد پیشتر استفاده شده است. در همین مدت زمان، به صورت میانگین، هر روز بالغ بر 800 هزار آیتم در eBay مبادله می شد. در ماه مه 1998، امیدیار به عنوان رییس هئیت مدیره eBay انتخاب شد و یک کارآفرین شایسته دیگر نیز به eBay پیوست و با در دست گرفتن سکان مدیر عاملی، میلیاردها دلار برای تمام موسسین درآمدزایی کرد.

مِگ وایتمن، مدیرعامل تازه از راه رسیده eBay روند موفقیت آمیز این وب سایت را ادامه داد و انشعاباتی مخصوص به کشورهای دیگر نظیر استرالیا، کانادا، آلمان، ژاپن و بریتانیا به وجود آورد؛ خرید شرکت های کوچک تر و تاسیس شرکت های مشترک با سایر فعالان این حوزه هم از دیگر تصمیمات تجاری وایتمن بود.

تا پایان سال 1998 میلادی، eBay به 2.1 میلیون کاربر رسید و درآمد سالانه 750 میلیون دلاری کسب کرد؛ حالا eBay آنقدر بزرگ شده بود که توجه غول بازرگانی الکترونیکی، یعنی آمازون را به خود جلب و این شرکت را در سال 1999 به راه اندازی مزایده های مخصوص به خودش مجبور کرد. پس از این دو وب سایت، سایت های کوچک تر مزایده آنلاین نیز ظهور کردند و شرکت امیدیار به قدری موفق بود که تحلیلگران پیش بینی می کردند مزایده های اینترنتی، در آینده به مدل تجاری برتر در بازرگانی الکترونیکی تبدیل خواهد شد.

شرکت امیدیار به قدری موفق بود که تحلیلگران پیش بینی می کردند مزایده های اینترنتی به مدل تجاری برتر در بازرگانی الکترونیکی تبدیل خواهد شد

در ژانویه 2000، امیدیار نخستین مقام خود در هیئت مدیره شرکتی به جز eBay را پذیرفت. او به هیئت مدیره شرکت ePeople پیوست که بازاری آنلاین برای پشتیبانی فنی بود. او سپس در سال 2014 به همراه همسرش پاملا، «امیدیار نتوورک» را راه اندازی کرد. این موسسه به کسب و کارهای کوچکی که می خواهند تغییری در جامعه به وجود آورند کمک کرده و به آنها سرمایه مالی می رساند.

امیدیار که به ژورنالیسم نیز علاقه مند بود، در همکاری با گلن گرینوالد، خبرنگار سابق نشریه گاردین که مستندات افشایی ادوارد اسنودن از سازمان امنیت ملی آمریکا را منتشر کرده بود، نشریه First Look Media را راه اندازی کرد. نخستین شماره از این نشریه آنلاین اوایل سال 2014 منتشر شد و امیدیار در بیانیه ای روی «اهمیت بنیادین آزادی بیان و استقلال نشریات برای داشتن جامعه ای دموکراتیک» تاکید کرد. ناگفته نماند که امیدیار طی چند سال اخیر به حوزه سینما هم علاقه مند شده و تهیه کنندگی دو فیلم Spotlight (برای سال 2015) و Merchants of Doubt (برای سال 2014) را برعهده داشته است.

امیدیار و همسرش برای مدت های طولانی در شهر هندرسون ایالت نوادا زندگی می کردند اما سپس همراه با سه فرزند خود به ایالت هاوایی نقل مکان کردند. بنابر گزارش نشریه فوربز، ثروت پیر امیدیار تا فوریه 2018، معادل 10.9 میلیارد دلار آمریکا است که وی را به یکی از ثروتمندترین فعالان حوزه تکنولوژی در جهان تبدیل می کند.

جوایز و افتخارات

در سال 1999 میلادی، امیدیار به عنوان برنده جایزه ملی «کارآفرین سال» انتخاب شد.

در سال 2007 میلادی، نشریه فوربز فهرستی شامل 250 تن از ثروتمندترین اشخاص آمریکایی منتشر که نام پیر امیدیار و امید کردستانی (رییس اجرایی هیئت مدیره توییتر) در میان آنها به چشم می خورد. پیر در این فهرست رتبه 32 را کسب کرد و رتبه 204 ام به کردستانی رسید.

در سال 2011 میلادی، فهرستی از ثروتمندان ایرانی منتشر که نام پیر امیدبار در جایگاه چهارم آن به چشم می خورد.

در سال 2011 میلادی، جایزه دکترای افتخاری دانشگاه تافتس به امیدیار رسید.