گزارش دیجیاتو از چالش های بزرگ طرح ترافیک پایتخت

شمارش معکوس برای اجرای طرح ترافیک جدید شروع شده است، گفته می‎شود طرح جدید از نیمه‌های اردبیهشت ماه سال جاری آغاز می‌شود و به عمر چهار ساله طرح ترافیک فعلی پایان می‌دهد.
منتها نه به شکل که شورای اسلامی شهر تهران می‌خواست و نه آنطور که شورای ترافیک تهران به آن رضایت کامل دارد.

ورود به شرط داشتن معاینه فنی
شورای شهر پنجم تهران از ابتدای تشکیل شدنش اجرای طرح ترافیک جدید را به شکل سخت گیرانه‌ مطرح کرد. اما در رسیدن به هدف خود موفق نبود چراکه بر اساس طرح اولیه، تنها خودروهایی که حداقل آلایندگی را دارند مجاز به تردد در محدوده طرح بودند، خودروهایی که به گفته منتقدان هرکدام چند صد میلیون قیمت دارند و محدوده طرح را در انحصار ثروتمندان قرار می‌دهد. این شرط ناعادلانه با اعتراضات و حواشی زیاد از تبصره های طرح جدید حذف شد و جای خود را به «لزوم داشتن معاینه فنی معتبر» داد و برای خودروهایی که معاینه‌فنی برتر دارند تخفیف قائل شد.

دوربین ها توان لازم را دارند؟
اجرای طرح جدید نیاز به زیر ساخت‌هایی دارد که قطعیتی در تکمیل شدن آنها نیست. سازوکار طرح ترافیک جدید برپایه سلامت خودروها، دریافت معاینه فنی معتبر و ثبت شماره پلاک آنها در سامانه سیمفا بنا شده است.

یعنی خودروها باید مراکز معاینه فنی مراجعه کنند و درصورتیکه از تست‌ها امتیاز قبولی گرفتند، شماره پلاک و مشخصات دقیق‌شان در سامانه سیمفا ثبت و در اختیار پلیس راهور قرار می‌گیرد.

پس از آن با ورود خودروها به محدوده طرح، دوربین‌های پلاک خوان شهری به صورت خودکار معاینه فنی خودروها را بررسی می‌کند و درصورتیکه مشخصات خودرو در سامانه سیمفا ثبت نشده باشد، جریمه 50هزار تومانی نداشتن معاینه‌فنی و جریمه ورود به طرح برای‌شان اعمال می‌شود.

همچنین در طرح جدید محاسبه هزینه عوارض طرح در هر روز صرفا به اولین و آخرین تردد ثبت‌شده خودرو بستگی دارد. یعنی بازهم دوربین های باید کنترلگر ساعات ورود و خروج خودروها به طرح باشند تا هزینه عوارض طرح مشخص شود.
افزایش تعداد دوربین ها و نصب شان در معابر خروجی طرح، لازمه دیگر برای اجرا شدن طرح جدید بود که قبل از سال 97 انجام شد.

منتها نصب دوربین ها پایان ماجرا نیست. تحویل آنها به پلیس راهور و تست اولیه توسط این ارگان شرط اصلی پذیرفته شدن دوربین ها برای بکارگیری در طرح جدید است. موضوع مهمی که هنوز در سکوت خبری به سر می‌برد.

پیچیدگی پردازش اطلاعات
نکته دیگری که نباید از آن غافل شد توان استعلام دهی بانک اطلاعاتی سیمفا است که اطلاعات دو سازمان استاندارد برای مباحث ایمنی و سازمان حفاظت محیط زیست برای مباحث آلایندگی را در خود دارد. چند ماه قبل از اجرای طرح lez پلیس راهور و ستاد معاینه فنی به ضعف بانک اطلاعاتی سیمفا در استعلام دهی اذعان کردند.

البته گفته می‌شود این ضعف با صرف هزینه بالا و ارتقا دیتا بیس سیمفا رفع شد.
حالا مشخص نیست با اضافه شدن دوربین‌های جدید و سنگین‌تر شدن وظایف‌شان در بررسی ساعات ورود و خروج خودروها، توان استعلام دهی بانک اطلاعاتی و دوربین‌ها چگونه خواهد بود؟
ایجاد چالش های اجتماعی در محدوده طرح ترافیک
بعید نیست که با اجرا شدن طرح ترافیک جدید شاهد مشاجرات جدی میان ساکنان آپارتمان‌های محدوده طرح باشیم.

براساس اعلام « محمد فرجود» مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران:

«ساکنان محدوده طرح ترافیک باید توجه داشته باشند، برای ثبت نام و بهره گرفتن از امتیازات و تمهیدات طرح ترافیک حتما باید عوارض نوسازی و پسماند خود را پرداخت کرده باشند و بدهی به شهرداری تهران نداشته باشند، همچنین به هر بلوک ـ ملک و بلوک ـ ملک ـ آپارتمان فقط یک سهمیه تعلق می‌گیرد و باید ملک مورد نظر حتما مسکونی باشد. مستاجران یا کسانی که به شکل شراکتی از واحد مسکونی بهره می‌برند پیش از ثبت نام باید برای گرفتن یک سهمیه به توافق رسیده باشند.»

ابهام در مورد حساب شهروندی یک میلیون تومانی
شارژ حساب شهروندی متقاضیان «سهمیه سالانه» ورود به محدوده طرح ترافیک، مورد دیگری است که برسر چگونگی اجرای آن بحث های زیادی شد و چند روز قبل با صحبت‌های مدیر واحد صدور آرم طرح ترافیک سازمان حمل و نقل شهرداری تهران به اوج خود رسید.

«مصطفی قنبرنژاد» گفته بود: «متقاضیانی که به عنوان «سهمیه بگیران سالانه» قصد دریافت مجوز سالانه ورود به محدوده طرح ترافیک شهر تهران را دارند، باید حساب شهروندی خود را یک میلیون تومان شارژ کنند تا عوارض طرح ترافیک براساس تعداد تردد و ساعات حضور در محدوده از حساب آنها کسر شود. البته این موضوع شامل گروه‌های خاص سهمیه بگیر از جمله خبرنگاران، جانبازان، بیماران خاص و معلولان نمی‌شود.»
این اظهار نظر بی‌پاسخ نماند و «محمد علیخانی»رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر در واکنشی تند آن را کاملا غیرقانونی اعلام و تاکید کرد مصوبه‌ای در این خصوص وجود ندارد در صورت اجرا، شورای شهر با آن برخورد می‌کند: «صحبت‌های مسئولان شهرداری در این باره خلاف قانون است.

در مصوبه طرح ترافیک جدید به هیچ عنوان به حساب یک میلیون تومانی متقاضیان سالانه طرح ترافیک اشاره‌ای نشده است. اما اگر شهرداری قصد اجرای آن را دارد، باید طرح را به شورای شهر ارائه کند تا مصوبه در شورا تائید شود.»

گفتنی است که در طرح ترافیک جدید 103 هزار مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک در سال جاری صادر خواهد شود که 63 هزار مجوز آن مربوط به سهمیه بگیران سالانه است.

همچنین ثبت نام متقاضیان دریافت طرح ترافیک سال 97، اواخر اسفند سال گذشته از طریق سامانه اینترنتی my.tehran.ir آغاز و همچنان ادامه دارد.
بااینکه تهرانی ها توقع دارند اجرای طرح ترافیک جدید بار ترافیک و میزان آلودگی هوای تهران را کم کند اما طرح جدید خلاءهای زیادی دارد که مورد توجه شورای شهر قرار نگرفته است.

مهمترین آنها ساماندهی تردد موتورسیکلت سواران در محدوده طرح است که منبع ۱۹ درصد آلودگی شهر تهران هستند.
چنان که مشخص است شورای شهر پنجم بدون در نظر گرفتن سلسله مراتب قانونی، اطمینان از زیر ساخت‌های طرح و نتیجه بخش بودن طرح جدید اصرار به اجرای آن دارد تا بتواند محل ثابتی برای تامین درآمد شهرداری پیدا کند.