انتشار گاز مخرب CFC-11 از منبعی ناشناس در حال تخریب لایه اوزون است

حدود ۳۰ سال پیش تمام کشورهای دنیا متعهد شدند که تولید و استفاده از گاز کلروفلوئوروکربن موسوم به «CFC-11» را به طور کامل متوقف کنند تا از آسیب گسترده به لایه اوزون جو زمین جلوگیری شود. اما به تازگی فاش شده که گاز مذکور در حجم قابل توجه از جایی در دنیا دوباره در حال انتشار به اتمسفر است.

به گزارش سازمان ملی نظارت بر اقیانوس ها و اتمسفر آمریکا غلظت آلودگی گاز CFC-11 در جو زمین از ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۲ به طور منظم رو به افزایش است، در حالی که طبق برنامه ریزی ها این رقم می بایست تا امروز به صفر می رسید.

محققین تا به امروز موفق به کشف محل تولید و انتشار این گاز و هویت مسئول آن نشده اند. مدارک اندکی که در دست هست نشان می دهد که احتمالاً منبع آن به شرق آسیا مربوط باشد، اما تعیین محدود دقیق ممکن نیست.

یکی از دانشمندان درگیر در این مسئله باور دارد که یک کشور در حال دور زدن توافق بین المللی در خصوص عدم انتشار گاز کلروفلوئوروکربن است. گرچه احتمال دارد که انتشار آن به صورت غیر عمدی در حال انجام باشد، اما باز هم نشان می دهد که مرکز یا مراکزی در حال تولید انبوه آن هستند.

نکته مهم اینجاست که در طی سالیان گذشته گازها و مواد شیمیایی مناسب و متنوعی برای جایگزینی CFC-11 در تمام صنایع شناخته شده ارائه شده است و عملاً نباید هیچ کس نیازی به تولید ماده مذکور داشته باشد، همین مسئله است که بر پیچیدگی ماجرا می افزاید.

در گذشته گاز CFC-11 در سیستم های تهویه، چرخه‌های انتقال حرارت از جمله یخچال ها و کولرها به عنوان مادهٔ واسط و همچنین در اسپری ها و افشانه ها کاربرد وسیعی داشت، اما با امضای قرارداد مونترال در سال ۱۹۸۷ همه کشورهای جهان متعهد شدند که استفاده از آن را به طور کامل در تمام صنایع متوقف سازند.