بهترین زمان برای تعویض روغن موتور خودرو

روغن موتور وظایف بسیار زیادی دارد. از سایش همه‌ ی سطوح فلزی در موتور و فرسایش آنها در اثر اصطکاک جلوگیری می‌ کند و گرما را از سیکل احتراق دور می‌ کند. همچنین، روغن‌ همه ‌ی محصولات جانبی احتراق نظیر سیلیکا (اکسید سیلیکون) و اسیدها را در حالت سوسپانسیون (تعلیق) نگه می‌ دارد. در نهایت، روغن موتور تماس با اکسیژن را به حداقل می‌ رساند و بنابراین از اکسیداسیون در دماهای بالا جلوگیری می‌ کند. روغن همه‌ ی این وظایف را تحت گرما و فشار بالا انجام می‌ دهد.

اغلب سازندگان خودرو‌‌‌ توصیه می‌ کنند در خودروهای بنزینی با تکنولوژی روز دنیا هر ۱۲۰۰۰ هزار کیلومتر (۷۵۰۰ مایل)، یا هر سال یک بار، باید تعویض روغن موتور صورت بپذیرد. البته شرایط ذکر شده در مورد کارکرد خودرو در حالت معمولی و در شرایط سخت کارکرد قضیه کاملا فرق می‌ کند.
توجه داشته باشید که برای تعویض روغن موتور و فیلتر روغن، زمان مناسب تعویض روغن خودرو به مسافت طی شده توسط خودرو و زمان ماندگی روغن در داخل کار‌تر موتور بستگی دارد؛ چون تغییرات خواص روغن موتور، به مقدار کارکرد موتور و به مدت زمانی که روغن در موتور بوده است، بستگی زیادی دارد. البته موارد خاص مثل استارت زدن زیاد در هوای سرد یا حرکت زیاد در مسیرهای پر ترافیک، مدت زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن‌‌ رو جلوتر می ‌اندازد.
می گویند بعد از دوره گارانتی نیازی به رعایت توصیه های خودروساز در مورد روغن و استفاده از روغن باکیفیت بالا وجود ندارد! این امر واقعیت ندارد؛ عمر ماشین شما دو تا سه برابر عمر دوره گارانتی است. پیشرانه خودرو همواره نیازمند روغن باکیفیت و استاندارد و ترجیحا توصیه شده توسط خودروساز است. این حرف ها را نشنیده بگیرید و به کار خودتان ادامه دهید.

مراحل تعویض روغن موتور

موتور خودرو‌‌ رو خاموش کنید: روی یک سطح صاف و بدون شیب پارک کنید و مطمئن شوید که موتور برای حداقل 5 دقیقه خاموش بوده است.
میله تراز‌‌ را برداشته و تمیز کنید: کاپوت‌‌ رو باز کنید و میله تراز روغن‌‌ رو برداشته و توسط یک پارچه تمیز روغن آن را پاک کنید.
سطح روغن‌‌ را چک کنید: به آرومی میله تراز‌‌ را تا انتها در مخزن فرو کنید و آن را دوباره بیرون بیاورید. سطح روغن باید بین خطوط مشخص‌ شده‌ ی میله تراز باشد. اگر سطح روغن به علامت پایین میله نزدیک است، نیاز است که روغن خودرو را اضافه کنید.
روغن‌‌ را اضافه کنید: برای این کار، سرپوش فیلتر‌‌ را بردارید. مقداری روغن در آن بریزید و منتظر بمانید تا به انتهای موتور برسد. بعد دوباره سطح روغن‌‌ را بسنجید؛ دقت کنید که بیش از حد روغن درون آن نریزید.

چرا باید سطح روغن را ارزیابی کنیم؟!

ویسکوزیته (گرانروی یا غلظت) درجه مقاومتی است که یک مایع در برابر جاری شدن انجام می دهد. در نتیجه هرچه ویسکوزیته روغن بیشتر باشد، روغن موتور غلیظ تر است. برای روغن موتور این غلظت در دمای 0 درجه فارنهایت(فصل زمستان) و دمای 212 درجه فارنهایت (فصل تابستان و گرمای حداکثری موتور) بررسی می شود.
روغن برای موتور، مثل خون برای بدن انسان است؛ موتور بدون وجود آن نمی تواند فعالیت کند.
موتورهای امروزی حدود 1لیتر روغن به ازای هر 5000کیلومتر مسافت مصرف می‌ کنند؛ بنابراین لازم است که سطح روغن را در مواقع لازم بسنجید و در صورت نیاز آن را بیشتر کنید. بهترین زمان برای این کار هر ماه و قبل از رفتن به مسافرت های طولانی است.

وظیفه روغن موتور خودرو

همه ‌ی ما می‌ دانیم که روغن موتور هم مثل سوخت، باید در پیشرانه‌ ی خودرو ریخته و به طور مداوم بازرسی شود. تصور یک موتور بدون سیستم روان‌ کننده غیر ممکن به نظر می‌ رسد. حتی در موتورهای کوچک هم از گریس یا انواع روغن برای کاهش اصطکاک قطعات استفاده می‌ شود.
روغن موتور وظیفه روان‌ سازی، محافظت، تمیز نگه‌ داشتن و خنک کردن موتور‌‌ رو به عده دارد. به علاوه روغن موتور، اصطکاک قطعات‌‌ را کم می‌کند و مانع فرسودگی و پارگی آن ها می ‌شود. روغن موتور، هر گونه ته‌ نشینی‌‌ را از موتور خارج می‌ کند و ذراتی که از فیلتر گذشتند‌‌ را جدا و تصفیه می‌ کند. روغن موتور همین‌ طور به انتقال حرارت از درون موتور به بیرون کمک می‌ کند تا دمای فعالیت موتور، ایده آل بماند. در این‌ جا بهتر است چند مورد از وظایف روغن موتور را بررسی کنیم:
کاهش دادن سایش قطعات موتور
کاهش دادن اصطکاک قطعات متحرک موتور خودرو
خنک کردن قطعات داخلی موتور
تمیز نگه‌ داشتن قطعات داخل موتور از دوده و ترکیبات حاصل از تجزیه روغن و رسوبات بین قطعات
آب‌ بندی کامل بین سیلندر و پیستون
محافظت قطعات موتور در مقابل خوردگی
کارکرد بهینه موتور در دماهای مختلف

نکات لازم قبل از تعویض روغن خودرو

در گذشته، رسم جالبی میان رانندگان وجود داشت که هر 5 هزار کیلومتر روغن خودرو را عوض می ‌کردند. این سنت عجیب نه‌ به ‌واسطه ‌ی کیفیت روغن‌، بلکه به دلیل آسان‌ بودن شرایط فهم آن فراگیر شد؛ چرا‌که رانندگان با رسیدن کیلومتر شمار خودرو به اعدادی با ضریب 5، مثل 80 هزار یا 85 هزار، اقدام به تعویض روغن موتور می‌ کردند.
لزومی ندارد که حتما از برند خاصی برای روغن موتور استفاده کنید؛ در صورتی‌که روغن موتور خواص مورد نیاز موتور شما‌‌ را برطرف کند و با آن همخوانی داشته باشد، برند و شرکت سازنده روغن موتور مهم نیست.
اگر دو نوع روغن موتور را با هم ترکیب کردید، دقت کنید که هر دو روغن موتور از لحاظ خواص کاملا با هم مشابه باشند؛ در غیر این صورت به شدت از این کار پرهیز کنید؛ چون ممکن است خسارت جدی به موتور وارد شود.
سیاه شدن روغن موتور، دلیل از بین رفتن خواص آن نیست و نیاز به تعویض ندارد. این اتفاق معمولا به دلیل وجود دوده و آلودگی از اجزای موتور خودرو است.

شفاف ماندن روغن موتور بعد از استفاده زیاد می ‌تواند شک برانگیز باشد. اگر این اتفاق افتاد، حتما روغن موتور را عوض کنید.
به هیچ عنوان بیش از حد استاندارد، روغن داخل موتور نریزید؛ چون این کار ممکن است باعث نشت کردن روغن و ورود آن به بخش‌ های دیگر خودرو شود که سلامت خودروی شما‌‌ رو به خطر می‌ اندازد.
بهتر است هر وقت تعویض روغن موتور صورت میگیرد فیلتر روغن نیز تعویض شود.
روغن موتور نباید از علامت‌ های روی گیج (گژ) بالا‌تر و یا پایین‌ تر باشد. زیادی روغن موتور باعث افزایش مصرف بنزین شده و علاوه بر تشکیل لایه رسوب کربنی به شمع‌ های موتور هم آسیب می ‌زند.
در شرایط کارکرد سخت مثل طی مسافت‌ های کوتاه، در جا کار کردن زیاد، ترافیک و یا حرکت در محیط‌ های با گرد و غبار زیاد و شرایط آب و هوایی نامناسب (مناطق سرد سیر یا گرم سیر)، روغن موتور را هر 5000کیلومتر تعویض کنید.
نوع روغن را نمی‌ توانید با اندازه‌ ی موتور تعیین کنید؛ برای انتخاب روغن مناسب باید به شرایط آب و هوایی، دمای محیط، تجهیزات اضافی و وزن خودرو توجه کنید.
از گذشته به رانندگان توصیه می‌ شد که پیش از استارت پیشرانه ‌ی خودرو، آب و روغن آن‌ را بررسی کنند.

اگر قصد رفتن به سفر طولانی‌‌ را دارید، حتما روغن موتور‌‌ را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که برای کل سفر مشکلی پیش نمی آید؛ اما اگر نیازی به تعویض روغن موتور نیست، تعویض آن قبل از مسافرت، اجباری نیست.
روغن سوخته، روغن ترمز، ضد یخ، و باتری خراب برای محیط زیست زیان آور است؛ بنابراین از دور ریختن آنها در محیط زیست خودداری کنید و یا آنها را به عنوان زباله‌ های زیان ‌آور تحویل مامورین بازیافت بدهید.