مدیرعامل تپسی: انحصار و رفتار ضدرقابتی اسنپ به ضرر همه است

شرکت‌های تپسی، الوپیک و ماکسیم در نامه مشترکی به وزیر ارتباطات، وزیر صنعت، معاون حقوقی و معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری از انحصارطلبی اسنپ و رفتار ضدرقابتی این شرکت گفته‌اند.

اشاره‌ی این نامه به «انحصارطبی» از جایی سرچشمه می‌گیرد که اسنپ به رانندگان خود اجازه فعالیت در سایر تاکسی‌های اینترنتی را نمی‌دهد و کاربر راننده در صورت داشتن یکی از اپلیکیشن‌های رقیب در موبایل خود، نمی‌تواند از سرویس اسنپ استفاده کند.

«میلاد منشی‌پور»، مدیرعامل تپسی در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد که اقدام اسنپ ضمن ایجاد فشار به تپسی، رشد این شرکت را با کندی مواجه نموده و ممکن است در برخی از شهرهای ایران موجب نابودی‌اش شود:

«این مسائل را در لایه‌های مختلف، در سال گذشته با عدد و رقم در شورای رقابت مطرح کردیم. اما نکته مهم اینجاست که در یک ماه اخیر اسنپ برخورد ضدرقابتی‌اش را شدیدتر کرده و به شکل خاص با رانندگانی که دو گوشی موبایل دارند و یا راهی پیدا کرده‌اند تا از هر دو طرف استفاده کنند برخورد می‌کند یا آنها را از سرویس خود خارج می‌کند. آن هم در شرایط اقتصادی فعلی که رانندگان به شدت نیازمند درآمد هستند. این مسئله در رانندگان ایجاد ترس می‌کند و در هفته‌های اخیر چند ده هزار راننده با همین رویکرد مواجه شده‌اند.»

منشی پور اشاره می‌کند که تپسی، ۳۵ درصد از سهم بازار تاکسی‌های اینترنتی کشور را در اختیار دارد، هرچند این رقم در شهرهای مختلف، متفاوت است. او در پاسخ به این سوال دیجیاتو که اگر چنین مانعی وجود نداشت، این سهم می‌توانست چقدر باشد گفت: «در حقیقت برای ما مهم نیست که سهم‌مان چقدر می‌توانست بیشتر باشد. اکنون نگران کاهش سهم خود در برخی شهرها هستیم، چون سهم بازار ما در برخی از شهرها با همین روش کاهش پیدا می‌کند و همین اتفاق سال گذشته در تهران افتاد. پس این خطر وجود دارد که اسنپ از شرایط استفاده کند و از یک مقوله رقابتی به یک مقوله مونوپولی تبدیل شود.»

«ژوبین علاقبند» که به تازگی مدیرعامل اسنپ شده است، بهمن ماه ۱۳۹۶ در مصاحبه‌ای با دیجیاتو به چرایی محدودسازی رانندگان اشاره کرده و گفته بود که اسنپ اپلیکیشن دیگران را قطع نمی‌کند، بلکه می‌گوید اگر راننده‌ای اپلیکیشن سرویس دیگری را داشته باشد نمی‌تواند در اسنپ هم کار کند:

«به دنبال آن هستیم تا راننده‌های ما استانداردهایی داشته باشند و موازینی که ما روی آن اصرار داریم را رعایت کنند. ما نمی‌توانیم بگوییم راننده می‌تواند اینجا گیج بازی کند و هم شرایط ما و هم شرایط شرکت دیگری را رعایت کند.»

مدیرعامل تپسی اکنون در خصوص رعایت نشدن استانداردها در صورت کار کردن رانندگان در چند تاکسی اینترنتی به دیجیاتو می‌گوید:

«اینکه ما چه دل‌مان بخواهد، با آنچه مدل کسب‌وکار چه می‌طلبد متفاوت است. بحث اصلی این بوده که دو درخواست همزمان از دو اپلیکیشن برای راننده ارسال نشود. عدد و رقم‌ها نشان می‌دهد که این بحث بی‌مفهوم است. در سیستم تاکسی‌های اینترنتی معمولاً بین ۱۳ الی ۱۴ درصد کنسلی داریم که حدود ۷ درصد آن از سوی راننده است. وقتی بررسی کردیم متوجه شدیم کمتر از ۲ درصد کنسلی‌ها از سوی رانندگان ما، به دلیل گرفتن درخواست هم‌زمان یا تقریباً هم‌زمان از تاکسی‌های اینترنتی دیگر است. از طرفی تاکسی‌های اینترنتی به طور متوسط جوابگوی ۷۵ درصد از درخواست‌ها هستند و ۲۵ درصد از درخواست‌ها جواب داده نمی‌شود. پس ۲ درصد در بین ۲۵ درصد، صرفاً یک بهانه است.»

منشی‌پور می‌گوید تاکسی‌های اینترنتی رانندگان را با چشم مشتری می‌بینند، به همین دلیل نه آنها را بیمه می‌کنند و نه مالیاتی بابت آنها پرداخت می‌کنند: «اما تاکسی‌های آنلاین نمی‌توانند جایی که به نفع‌شان است، با رانندگان مانند پرسنل استخدامی رفتار کنند. این یک رویه دوگانه است.»

اعتراض تپسی، الوپیک و ماکسیم به اسنپ در حالی آغاز شده است که در مرداد ماه، اسنپ و تپسی با هم در برابر شهرداری و مجوزی که می‌خواست برای تاکسی‌های اینترنتی ارائه دهد، متحد شده بودند. منشی پور در خصوص چرایی پیش کشیده شدن اعتراض نسبت به اقدام اسنپ در زمانی که خود تاکسی‌های اینترنتی همچنان نیاز به اتحاد دارند، گفت:

«هیچ‌وقت برای این بحث دیر یا زود نیست و زمان مناسب و غیرمناسب وجود ندارد. راکت اینترنت و گروه اینترنت ایران نه‌تنها در موضوع محدودسازی رانندگان سایر تاکسی‌های اینترنتی بلکه در موارد بسیار دیگری در سایر صنایعی که به اسنپ تریپ و اسنپ فود مربوط می‌شود هم کاملاً رویه ضدرقابتی خود را نشان داده. در واقع به شکل مستقیم یا غیر مستقیم به بازیگران صنایع مختلف اعمال فشار می‌کند. این موضوع باید متوقف شد و نمی‌شود صبر کرد و گفت که فعلاً موضوع و خطر مشترکی وجود دارد و باید متحد بود. این بحث همین الان هم طولانی شده و یک جایی باید خاتمه پیدا کند.»

او می‌گوید مسئولیت قانون‌گذار است که شرایط رقابت همسان ایجاد کند تا بازار آزاد و رقابت تعیین کنند که چه کسانی برنده هستند: «در این نامه هم صرفاً درخواست شده تا فضای رقابتی سالمی مشابه با کشورهای دیگر ایجاد شود. چنین مسئله‌ای کاملاً در سایر کشورهای بی‌سابقه است؛ حتی در کشورهایی شبیه به خودمان مثل پاکستان، مصر و عربستان.»

او در خصوص علت نوشتن این نامه به دو وزیر و دو معاون رییس جمهور، به بحث حمایت این افراد از کسب‌وکارهای آنلاین و همچنین حضور آنها در فضاهای کلیدی تصمیم‌گیری اشاره می‌کند. منشی پور عقیده دارد اگر این روند ادامه پیدا کند، شرکت‌های استارت‌آپی و تکنولوژیک ایرانی در نهایت بزرگ نخواهند شد:

«انحصار ابتدا به زیان مصرف‌کننده است چون قیمت‌گذاری‌ها تغییر می‌کند. از طرفی قیمت برای مشتری نهایی افزایش پیدا می‌کند و اگر تپسی در بازار نبود، کمیسیون اسنپ برای رانندگان به ۲۰ الی ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کرد. از طرفی شرکت‌هایی که رقیب نداشته باشند از حدی بزرگ‌تر نمی‌شوند و این اتفاق در ایران تجربه شده است. اکنون زمان آن است که مخاطبان این نامه، متوجه شوند و تصمیم‌گیری کنند.»

مدیرعامل تپسی در پاسخ به این پرسش که آیا این بحث مجدداً در شورای رقابت پیگیری خواهد شد یا خیر گفت که موضوع به زودی در شکل دیگری در شورای رقابت مطرح خواهد شد.

شرکت تپسی سال گذشته شکایت از اسنپ برای محدودسازی رانندگان را به شورای رقابت برد و این شکایت در دو مرحله رد شد. آخرین اظهار نظر رسمی اسنپ در این رابطه، به نهم آبان ۱۳۹۷ برمی‌گردد. اسنپ در بیانیه‌ای رسمی ابتدا اشاره کرد که رانندگان پیش از شروع به کار این مسئله را می‌پذیرند و سپس به رای شورای رقابت استناد کرد:

«محدودیت دسترسی رانندگان سایر سامانه‌های هوشمند برای حضور در ناوگان اسنپ پیش از این در شورای رقابت، به عنوان مرجع ذیصلاح در بررسی رفتارهای ضدرقابتی، بازنگری و رأی بر عدم ایجاد انحصار داده شده است. این رأی به جلسه‌ تجدیدنظر رفته و نظر مجدد اعضای شورا، متشکل از صاحب‌نظران اقتصادی و حقوقی، همچنان مشابه بوده است. بنابراین طبق نظر بالاترین مرجع تصمیم‌گیرنده در این رابطه، رفتار اسنپ به هیچ‌عنوان انحصارطلبانه و ضدرقابتی شناخته نشده است.»

متن کامل نامه تپسی، الوپیک و ماکسیم به شرح زیر است: