رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران: نمی‌خواهیم خدشه‌ای به استارتاپ‌ها وارد کنیم

رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در نشست خبری امروز این مجموعه تاکید داشت که آنها به هیچ وجه قصد ندارد خدشه‌ای به استارتاپ‌هایی همچون علی بابا وارد کنند و همچنین اعلام کرد که بر خلاف اخبار درز شده در رسانه‌ها، این انجمن موافق گرانفروشی نیست. «حرمت‌الله رفیعی» با اشاره به 50 هزار نیروی شاغل در بخش سنتی آژانس‌های هواپیمایی عنوان کرد که موقعیت شغلی این افراد بابت بعضی اقدامات سایت‌های بلیت فروشی آنلاین به خطر افتاده و باید توازنی در سیاست‌های فروش بلیت انجام شود.

این نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه و برخی نمایندگان از استارتاپ‌های حوزه گردشگری برگزار شد با حضور چندتن از صاحبان آژانس‌های هواپیمایی وارد جو مناظره شد. «نیما قاضی» که مدیریت استارتاپ علی بابا را برعهده دارد، در برابر هجمه انتقادات صاحبان آژانس‌های گردشگری سنتی اینگونه پاسخ داد:

«علی بابا قصد دارد این کیک گردشگری را بزرگتر کند و به این صنعت جان تازه‌ای ببخشد. ما حتی برای اینکه بخش سنتی به مشکل نخورد، پلتفرمی را طراحی کردیم که صاحبان کسب‌وکارهای سنتی بتوانند در آن بلیت فروشی کنند. ما نمی‌خواهیم ماجرای تاکسی‌دارها و سرویس‌های حمل و نقل آنلاین پیش بیاید و این مشکلات تبدیل به دعوا شود بلکه قصد داریم به توافقی برسیم و کاری کنیم که همه راضی باشند. البته منظورمان از همه هم مردم است و هم صاحبان کسب‌وکارهای سنتی و خودمان.»

رحمت الله رفیعی در پاسخ به خبرنگار دیجیاتو به این مساله تاکید دارد که در هیچ جای دنیا با ظهور استارتاپ‌ها، بخش سنتی ضربه نخورده است. اظهار نظری که چندان درست به نظر نمی‌آید اما رفیعی و دیگر مسئولان انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران روی آن تاکید دارند. او همچنین به مساله کارمزدی که آژانس‌های فروش بلیت باید بگیرند اشاره می‌کند و اظهار دارد که استارتاپ‌ها در این زمینه تخلف انجام داده‌اند و کارمزدی کمتر یا حتی صفر درصد از مشتریان گرفته‌اند. او به دیجیاتو می‌گوید:

«این ماده قانونی از سال‌ها پیش توسط یاتا نوشته شده و در قراردادها با تمامی ایرلاین‌ها هم ذکر شده است. نمی‌شود یک مجموعه این کارمزد را به صفر برساند و یا سهم کمتری از آن بردارد چرا که برای همه این قانون یکسان است. یا اساسا باید این کارمزد حذف شود تا شرایط برابری برای همگان پیش بیاید و یا اینکه هر مجموعه‌ای، چه آنلاین و چه آفلاین، این رقم را کم کند با آن برخورد شود.»

رفیعی تاکید دارد که این کارمزد سود آژانس‌های هواپیمایی ربطی به سود آنها ندارد و یک قانون لازم‌الاجراست. او همچنین گرانفروشی از طریق آژانس‌ها را امری نادرست تلقی می‌کند چرا که باور دارد قیمت بلیت‌ها توسط ایرلاین‌ها اعلام می‌شود و نه آژانس‌ها.

قاضی، مدیرعامل این مجموعه اما تاکید دارد برخلاف اظهارات انجمن، ماده قانونی حذف کارمزد در قرارداد تمامی شرکت‌های هواپیمایی نیست و در برخی از قراردادها بخصوص در هواپیمایی‌های بین‌المللی به آژانس اجازه داده شده که تخفیفاتی تا سقف 8 درصد هم به مشتریان داده شود.

«توحید علی اشرفی» مدیرعامل بازاریابی علی بابا نیز ضمن انتقاد نسبت به موضع‌های صورت گرفته با مجموعه آنها و دیگر بازیگران حوزه استارتاپ‌های گردشگری گفت:

«تمامی قیمت‌ها در علی بابا توسط یک سیستم هوشمند مدیریت می‌شود و ما دخالتی در نرخ قیمت‌ها نداریم. قیمت‌ها استعلام گرفته می‌شود و در سایت نمایش داده می‌شود. تکنولوژی و فناوری روی کار آمده و هزینه‌های بسیاری را کم کرده است و ما با استفاده از چنین فناوری‌های هوش مصنوعی توانستیم هزینه‌ها را کاهش داده و این هزینه را به جیب مردم ببریم.»

رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران به مدارکی اشاره می‌کند که در دست آنها قرار داد و ثابت می‌کند که علی بابا در برخی مواقع ارزان‌فروشی و در برخی مواقع گران‌فروشی کرده است. مسئولان این سایت نیز باور داشتند که برای تک تک موارد می‌توان پاسخ مناسبی از سوی مجموعه‌شان صادر کرد و به شفافسازی این مدارک و پاسخگویی به آنها ابراز تمایل کردند.

صاحبان دفاتر فیزیکی فروش بلیت هواپیما که در این نشست خبری حضور پیدا کرده بودند، انتقادات تند و تیزی نسبت به مجموعه علی بابا کرده و برخی اقدامات آنها نارضایتی دیگر افراد حاضر در جلسه را ایجاد کرد؛ موضوعی که رفیعی در خاتمه نشست بابت آن از خبرنگاران عذرخواهی کرد ولی تاکید داشت که درب این جلسات رو به همه مردم باز است و باید حرف‌های آنها را شنید.

موضوع تقابل کسب‌وکارهای سنتی و استارتاپی موضوعی نیست که مختص کشورمان باشد و سالهاست که در تمامی دنیا به جریان افتاده است. تاریخ نشان داده که هر بار با ورود استارتاپ‌ها به حوزه‌ای که بازیگران سنتی و قدیمی در آن جریان دارد و خدمات جذاب‌تری توسط آنان ارائه می‌شود، کسب‌وکارهای قدیمی واکنش نشان داده که معمولا حواشی خاصی به وجود می‌آورد. اما کاش با توجه به تجربه نه چندان جالب تاکسی‌های اینترنتی و سازمان تاکسیرانی، این کسب‌وکارها روی ارائه خدمات بهتر و نوین‌تر تمرکز کنند تا حذف و محدودیت بازیگران جدید.

انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران به چندین هزار نفری که در پنج هزار آژانس هواپیمایی داخل کشور اشاره می‌کند و از آنسو برخی کارشناسان باور دارند که میلیون‌ها نفری که از استارتاپ‌ها استفاده می‌کنند هم باید در نظر گرفت. در هر حال باید منتظر رسیدن به یک تعادل و تصامح بین این دو قشر در حوزه گردشگری بود؛ حوزه‌ای که می‌تواند در شرایط تحریم کشور بسیار مثمر ثمر واقع گردد و نباید از آن غافل ماند.