آیا اندروید بدون گوگل ارزش دارد؟

شکرآب شدن رابطه بین شرکت های آمریکایی و هواوی این سوال را به ذهن می آورد که یک کمپانی تولید گوشی تا چه حد می تواند روی سرویس های پرطرفدار گوگل حساب باز کرده و به آنها وابسته باشد؟

هواوی یکی از بزرگترین بازیگران بازار موبایل است اما بخشی از موفقیت این شرکت مدیون دسترسی به سرویس های گوگل است که در زمانی اندک فروش باورنکردنی بیش از ۲۰۰ میلیون گوشی را برای آنها به ارمغان آورده است. با این وجود تحریم این کمپانی از سوی گوگل و محروم شدن از این دسترسی ها می تواند پایانی بر این رشد سریع، حداقل در بازارهای خارج از چین باشد.

از نظر بسیاری تحریم های وزارت بازرگانی آمریکا علیه غول فناوری چین غیر منصفانه است. هرچند اغلب اتهامات این کمپانی در زمینه جاسوسی و به خطر انداختن امنیت ملی آمریکا اثبات نشده اما در این مطلب قرار نیست به آن بپردازیم. در هر صورت حالا آنها باید خود را برای پیشبرد برنامه ها بدون گوگل، اینتل، کوالکام، آرم و کمپانی های دیگر آماده کنند. شاید این شرکت ها برای آرام کردن اوضاع بیانیه هایی را مبنی بر قدردانی از هم یا عدم اتکا به طرف مقابل منتشر کنند اما اوضاع، حداقل فعلا آنقدرها خوب نیست.

نخستین سوالی که مطرح می شود این است که اندروید بدون گوگل چقدر ارزش دارد؟ در صورتی که این تحریم در طولانی مدت به قوت خود باقی بماند، هواوی در زمینه تولید گوشی های جدید با آخرین نسخه از اندروید و ارائه به روزرسانی های امنیتی مشکلی نخواهد داشت چرا که اندروید ذاتا سیستم عاملی متن باز است و اگر چندین برنامه نویس مشتاق قادر به توسعه نسخه های کاستوم هستند، طبیعتا یک ابر کمپانی ثروتمند در مقیاس هواوی هم این توانایی را خواهد داشت. با این حال تولید موبایل هایی که مشتری نداشته باشند چندان منطقی نیست. به عبارت دیگر بسیاری از کاربران اندروید علاقه ای به رام های خام یا فاقد اپ ها و سرویس های پرطرفدار گوگل به ویژه پلی استور ندارند و بعید است بهای زیادی را صرف این دستگاه ها کنند.

تصور کنید که ناگهان تمام اپ های گوگل روی گوشی شما غیرفعال شوند؛ آیا حاضرید به جای گوگل کروم با اپ دیگری در اندروید وبگردی کرده یا ایمیل هایتان را چک کنید؟ تا حالا با مرورگر از گوگل درایو یا مپس استفاده کرده اید؟ برای برخی کاربران حتی برقراری یک تماس ساده هم احتمالا مستلزم دسترسی به یکی محصولات از گوگل است. مهمتر از همه اینها پلی استور است که اکثر قریب به اتفاق کاربران برای به روزرسانی و دانلود برنامه های جدید به آن وابسته هستند. به عبارت دیگر گوشی اندرویدی ما آنقدر به گوگل وابسته است که بدون آن تقریبا بلااستفاده می شود.

اندروید پس از سیستم عامل های دیگر نظیر سیمبین به دنیای موبایل ها آمد اما چنان محبوب شد که به راحتی رقیبان را کنار زد. نوکیا که زمانی در دنیای گوشی حرف اول را می زد، از پیاده سازی این سیستم در محصولاتش اجتناب کرد و همه می دانیم به چه سرنوشتی دچار شد. اما دلیل محبوبیت اندروید را قطعا نه در تم‌های زیبا بلکه در چندین میلیون اپلیکیشنی جستجو کرد که به آسانی می توان از طریق پلی استور به آنها دسترسی پیدا کرد. علاوه بر این اپ های دیگری نظیر گوگل مپس، درایو، فوتوز و غیره هم به آسانی یک کلیک انبوهی از امکانات کارآمد رادر اختیار کاربر قرار می دهند.

به باور برخی حتی بخش عمده ای از موفقیت آیفون هم مدیون دسترسی آسان کاربرانش به سرویس های پرطرفدار گوگل است. این مساله به موبایل محدود نمی شود و حتی بازار رایانه را هم در برمی گیرد، برای مثال کمتر کسی حاضر به خرید لپ‌تاپی است که کاربر را از دسترسی به سرویس های گوگل، نصب کروم یا استفاده از مپس محروم کند. شاید این مساله ده سال پیش مهم نبود اما امروز به یک اولویت تبدیل شده است.

هرچند گوگل با روی باز اندروید را در اختیار شرکت های دیگر قرار می دهد اما با پررنگ کردن ردپای خود در آن، به نوعی کاربران را به خود وابسته ساخته است. این ردپا به حدی برجسته است که کمیسیون اروپا این شرکت را به بهانه باندل کردن محصولاتی نظیر موتور جستجو و کروم به سوء استفاده از سلطه خود بر اندروید متهم می کند. آنها مدتهاست به سیاست های انحصار گرایانه در رابطه با اندروید متهم شده اند و وقتی نابودی امیدهای هواوی برای ایستادن بر سکوی بزرگترین عرضه کننده گوشی، تنها به واسطه قطع همکاری گوگل را شاهدیم، بازرسی ها از این غول آمریکایی جالبتر می شوند.

این مسائل چندان برای کاربران مهم نیست و در نهایت آنها استفاده از کروم و سرویس های گوگل را به اپ های دیگر ترجیح می دهند. در نتیجه قطع دسترسی شرکت های تولید موبایل به این محصولات آنها را تحت فشار شدیدی قرار می دهد. شاید بخشی از گناه این انحصارگرایی به کاربران برگردد اما نمی توان از کم‌کاری سامسونگ و هواوی برای ارائه گزینه های جایگزین کارآمد چشم پوشی کرد. با این وجود مقصر اصلی گوگل است که بسیاری چیزها را فدای موفقیت و گسترش هرچه بیشتر سرویس هایش در دستگاه های اندرویدی کرده است.

واقعیت این است که اندروید حتی بدون سرویس ها و زیربنای گوگل هم می تواند موفق باشد، برای اثبات این مساله کافی است بدانید اغلب گوشی های اندرویدی که در چین فروخته می شود و حدود ۲۵ درصد آنها تولید هواوی است، از این سرویس ها بهره نمی برند. در دیگر نقاط دنیا اما تا حد زیادی خرید گوشی های اندرویدی به واسطه ارزش افزوده خدمات گوگل صورت می گیرد و بعید نیست اگر روزی گوگل همه شرکت ها از سرویس هایش را محروم کند، کاربران به سوی پیکسل و آیفون هجوم ببرند.

وابستگی بیش از حد به گوگل مشکل همه کمپانی های تولید موبایل است و به همین خاطر سامسونگ با صرف هزینه سرسام آور فروشگاه گلکسی اپس و بیکسبی را توسعه داده و ال جی سراغ توسعه هوش مصنوعی ThinQ رفته است.

هواوی هم به نوبه خود بخش قابل توجهی از درآمدش را به سیستم هوش مصنوعی و اکوسیستم ویژه چینی اختصاص داده است. البته این تنها بخشی از تلاش های اژدهای چینی برای رهایی از بند گوگل است و آنها از مدت ها قبل سرگرم توسعه سیستم عامل اختصاصی بوده اند و حالا در پی گسترش بیش از پیش مارکت اپ گالری با کمک  اپتوید هستند.

با توجه به اظهارات متناقض ترامپ احتمالا هواوی تنها یک قربانی در جنگ تجاری است و پس از رسیدن واشنگتن به هدفش دوباره گوگل روابط خود را با آنها از سر می گیرد؛ با این حال چالش هواوی می تواند تجربه ای برای شرکت های دیگر باشد که همه تخم مرغ هایشان را در سبد گوگل گذاشته اند.