سیستم چهار چرخ محرک یا تمام چرخ محرک؟ شباهت‎ها و تفاوت‌ها 4WD با AWD

در این مطلب قصد داریم به مقایسه شباهت‎ها و تفاوت‌‎های میان دو سیستم انتقال نیروی پیشرانه یعنی سامانه تمام چرخ محرک و چهارچرخ محرک بپردازیم.

به عنوان مثال یکی از تفاوت‎های سامانه تمام چرخ محرک با چهار چرخ محرک این است که سیستم تمام چرخ محرک را می توان هر روزه و در هر موقعیتی به کار گرفت اما چهار چرخ محرک برای موقعیت‏‎های زمانی و مکانی خاصی که خودرو برای حرکت نیاز به قدرت و کشش بیشتری دارد، مورد استفاده قرار می‎گیرد.

سامانه تمام چرخ محرک (all-wheel drive) چگونه کار می‌کند؟

سامانه تمام چرخ محرک برای جاده‌های شهری بهینه سازی شده است. این سیستم قادر است قدرت موتور را همواره به سمت هر چهار چرخ خودرو روانه کند.

این سیستم کمک می‎کند تا در جاده های لغزنده برفی و بارانی، خودروی خود را بهتر به پیش برانید. در خودروهای پرقدرت و اسپرت نیز سامانه تمام چرخ محرک موجب می‌شود تا خودرو در عبور پرشتاب از پیچ‌ها یا هنگام شتاب‎گیری اولیه عملکرد باثبات‎تری داشته و دچار مشکلات ناشی از عدم تعادل مناسب نگردد.

بسیاری از سیستم‎های تمام چرخ محرک گشتاور پیشرانه را بر حسب نیاز و بطور غیرمنظم به سمت چرخ‎های جلو و عقب روانه می‌کنند و برای مصرف بهینه‎تر سوخت، گاهی اوقات نیرو را تنها به یک محور تحویل می‌دهند.

تمام‎چرخ محرک را می‌توان در جاده های معمولی و فاقد ناهمواری‎های غیرعادی به کار گرفت؛ این سیستم با هر نوع تایری نیز قابل استفاده است.

بنابراین سامانه تمام چرخ محرک همان چیزی است که رانندگان عادی برای حرکت باثبات در شرایط بدِ آب و هوایی به آن نیاز دارند.

به همین دلیل امروزه سیستم تمام چرخ محرک بر روی بسیاری از خودروهای کراس اوور و شاسی بلند حضور پررنگی دارد .حتی این سیستم به محدوده وانت‎های پیکاپ نیز رسیده است؛ جایی که مدت‎های طولانی قلمرو حکومت سیستم چهار چرخ محرک بوده است.

سامانه چهارچرخ محرک( four-wheel drive) چطور کار می‎کند؟

این سیستم تنها برای عبور از مسیرهای صعب العبور آفرودی یا سطوح بسیار لغزنده طراحی شده است. چهار چرخ محرک یک سیستم پاره وقت است که بایستی از طریق فشردن یک دکمه یا چرخاندن یک کلید و یا اعمال فشار بر یک اهرم آن را فعال نمود.

انجام این کار باعث قفل شدن محورهای جلو و عقب با یکدیگر می‎شود و موجب می‌شود تا محورهای جلو و عقب در حین حرکت با سرعت یکسانی بچرخند.

در شن، برف و گِل این سیستم باعث می‌شود تا گشتاور موتور همواره بدون اتکا به پردازش‎های کامپیوتری به منظور سنجش میزان لغزش تایرها، به سوی حداقل یک چرخ جلو و عقب ارسال شود.

این بدان معنی است که در شرایط فوق العاده لغزنده قدرت بیشتری از موتور به سطح زمین می‎رسد تا شما بتوانید به حرکت خود در این شرایط سخت ادامه دهید.

با این تفاسیر سیستم چهار چرخ محرک اصلا مناسب جاده‌های شهری نیست و برای خودروهای آفرود نظیر جیپ رانگلر و فورد اف150 کاربرد دارد.

محدودیت‌های سیستم چهار چرخ محرک

هنگام عبور از پیچ‎ چرخ‎های یک خودرو با سرعت‎های متفاوتی گردش می‎نمایند. می‎توانید این موضوع را هنگام دور زدن یک اتومبیل در برف مشاهده نمایید که چرخ‌ها قوس‎هایی یکسان با طول‎های کمی متفاوت از خود برجای می‎گذارند.

سیستم تمام چرخ محرک از یک دیفرانسیل مرکزی یا یک مجموعه کلاچ کوپلینگ بین محورهای جلو و عقب بهره می‌برد تا این تغییر سرعت چرخ ها را در عبور از پیچ‎ها پوشش داده و به راحتی از پیچ عبور کند.

اما یک سیستم چهار چرخ محرک محورهای جلو و عقب را طوری قفل می‎کند که تمام چرخ ها با سرعت یکسانی بچرخند و این امر می‎تواند در جاده‎های شهری و حین عبور از پیچ‌ها بسیار مشکل آفرین باشد.

در این وضعیت می‌توانید لرزش محورها را احساس کرده و حتی تایرها به طور نامنظم خورده می‌شوند. این سیستم می‌تواند از این جهت که دور زدن را در جاده‌های شهری سخت می‌کند خطرناک نیز باشد.

در دنیای امروز برخی از اتومبیل‌ها نظیر مرسدس جی واگن از هر دو قابلیت تمام و چهار چرخ محرک بهره می‌برند که با قفل کردن دیفرانسیل مرکزی از حالت تمام چرخ به چهار چرخ تغییر وضعیت خواهند داد.

اگرچه سیستم های چهار و تمام چرخ محرک حدود دو برابر کشش بیشتر نسبت به خودروی تک محوره در سطوح لغزنده ایجاد می‎نمایند اما کمکی به توقف یا دور زدن شما نخواهند کرد.

میزان کشش هر یک از تایرها در هر کدام از این سیستم‎ها (چه تک و چه دودیفرانسیل) یکسان است و ترمزهای تمام تمامی چرخ ها برای توقف خودرو دائما فعال هستند و از این جهت فرقی نمی‎کند که از چه سیستمی بهره ببرید.

اگر خواهان حرکت باثبات‎ و چسبندگی بیشتر در سطوح لغزنده و برفی هستید؛ بهتر است از لاستیک‌های زمستانی مناسب در خودرویتان استفاده کنید تا میزان خطر سُر خوردن را به حداقل برسانید.