نامه‌ای به آیندگان؛ ایسلندی ها در سوگ یخچال طبیعی اکیوکول نشستند

تعدادی از مقامات بلندپایه سیاسی و دانشمندان برای یادبود نابودی یک یخچال طبیعی در ایسلند گرد هم آمده و لوحی یادبودی را در محل آن نصب کردند.

گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی باعث شد ایسلند مدتی قبل برای اولین بار یکی از یخچال‌های طبیعی خود را از دست بدهد. این یخچال که «اکیوکول» (Okjökull) نام دارد، تا سال ۱۸۹۰ حدود ۱۶ کیلومتر مربع مساحت داشت اما تا نیم قرن بعد مساحت آن به نصف رسید و در نهایت در سال ۲۰۱۴ مساحت آن به حدی کاهش یافت که رسما از رده یخچال ها خارج شد.

نکته نگران کننده این است که به باور پژوهشگران تا کمتر از دو قرن دیگر تمام یخچال های طبیعی شمال به همین سرنوشت ناگوار دچار خواهند شد؛ رویدادی فاجعه آمیز که به بالا آمدن آب دریا، مشکل در تامین منابع آبی و پیامدهای ناگوار دیگر منجر خواهد شد.

همین عامل باعث شده «کاترین جاکوبزداتر»، نخست وزیر ایسلند همراه با وزیر محیط زیست، رییس جمهور سابق ایرلند و تعدادی دیگر از مقامات، دانشمندان و شهروندان برای یادبود مرگ یخچال اکیوکول و هشدار در مورد عواقب گرمایش زمین در محل سابق این یخچال در Borgarfjörður ایسلند گرد هم جمع شوند.

این هیئت که از آنها با نام سوگواران هم یاد می شود، لوح یادبودی را با خود همراه داشته اند که در همان مکان نصب شد. بر روی این لوح متنی به دو زبان ایسلندی و انگلیسی خطاب به آیندگان نوشته شده است:

اکیوکول اولین یخچال طبیعی ایسلند بود که نابود شد. انتظار می رود طی ۲۰۰ سال آینده تمامی یخچال‌های اصلی ما همین مسیر را طی کنند. این یادمان نشان می دهد که می‌دانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است و برای جلوگیری از آن چه باید کرد. شما شاهد خواهید بود که ما اقدام کردیم یا خیر.

این متن توسط یک نویسنده ایسلندی به نام «اندری سنر مگناسون» نوشته شده و با تاریخ گردهمایی و سطح کربن دی اکسید موجود در جو که برای نخستین بار در تاریخ به ۴۱۵ بخش در میلیون رسیده، به پایان می رسد.

دلیل اشاره به سطح CO2 موجود در جو ارتباط مستقیم بین گرمایش زمین و میزان انتشار این گاز در جو است. مولکول های CO2 به صورت ذاتی خاصیت جذب حرارت دارند و تا مدت ها پس از جذب حرارت هم به انتشار آن ادامه می دهند. یکی دیگر از ویژگی های کربن دی اکسید جذب طول موج های انرژی گرمایی است که دیگر مواد موجود در اتمسفر نظیر بخار آب از جذب آنها خودداری می کنند.

مگناسون در گفتگو با BBC اهمیت نصب این یادبود را چنین بیان می کند:

این یک لحظه نمادین و بزرگ است. تغییرات اقلیم شروع و پایان مشخصی ندارند اما فلسفه نصب لوح یادآوری این هشدار است که رخدادهایی تاریخی در حال وقوع هستند و باید روال را به حالت طبیعی برگردانیم.

برای اطلاق نام یخچال به یک پهنه یخی باید بین ۴۰ تا ۵۰ متر ضخامت داشته و بر اثر فشار ناشی از وزن خود جریان داشته باشد اما در سال ۲۰۱۴ زمین شناسی به نام سیگوردسون که سابقه نیم قرن عکاسی از یخچال ها را دارد متوجه شد که اکیوکول عملا دیگر شامل این تعریف نمی شود.

این رویداد توجه جهانی چندانی را به خود جلب نکرد اما چهار سال بعد «دومینک  بویر» و «سایمن هووی»، از اساتید دانشگاه رایس آمریکا تصمیم به ساخت مستندی درباره این یخچال گرفتند و برای جلب توجه بیشتر ایده نصب لوح یادبود را مطرح کردند.

بر اساس گزارش اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) اگر انتشار گازهای گلخانه ای به همین صورت ادامه پیدا کند، تا پایان قرن جاری تا ۶۰ درصد از مجموع حجم یخچال‌های طبیعی موجود ناپدید می‌شوند.