بهشت ماینرها؛ جستجوی بیت کوین در خرابه‌های امپراتوری شوروی سابق

در شرق سیبری و در شهر کوچکی به نام براتسک (Bratsk) نیروگاه برق آبیِ براتسک واقع شده است. این نیروگاه بتنی در زمان جنگ سرد روی رودخانه آنگارا بنا شد و اولین بار سال 1966 به بهره برداری رسید. کارخانجات شوروی سابق از این نیروگاه برای تأمین برق مورد نیاز خود استفاده می کردند.

ممکن است تصور کنید نیروگاه براتسک که بیش از نیم قرن از عمر آن می گذرد اکنون به مکانی متروکه تبدیل شده باشد. ولی این نیروگاه امروزه وظیفه تأمین نیروی ماینرهای بیت کوین را بر دوش می کشد.

در شهر کوچک و صنعتی براتسک مراکز متعدد استخراج بیت کوین اطراف رود 1850 کیلومتری آنگارا برپا شده است. این منطقه به دلیل هوای خنک و ارزان بودن برق، به بهشت ماینرها برای استخراج بیت کوین تبدیل شده است.

بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اقتصاد نظامی رفته رفته جای خود را به اقتصاد آزاد داد و چرخ بسیاری از کارخانه ها از حرکت باز ایستاد. حال ماینرهای بیت کوین مجدداً چرخ های کارخانه های شهر را به حرکت در آورده اند.

فراوانی برق و ارزان بودن آن در شهر براتسک کام پیمانکاران استخراج بیت کوین را شیرین کرده است. «دیمیتری اوژرسکی» (Dmitry Ozersky) مدیر شرکت استخراج بیت کوین Eletro.Farm یکی از آنهاست:

«به دلیل تعطیلی کارخانه های شوروی سابق برق مازاد عظیمی تولید شده است. مصرف برق نیز در سالهای بعد از جنگ سرد کاهش یافته و بهینه شده است.»

در حال حاضر مراکز استخراج بیت کوین در روسیه روی هم رفته 600 مگاوات برق مصرف می کنند که تقریباً 10 درصد از 7 گیگاوات شبکه نیروی برق ماینرهای سطح جهان است. این میزان با در نظر گرفتن سیستم های استخراج قدیمی ممکن است 20 درصد کمتر باشد.

به عنوان مقایسه در چین، که از دید بسیاری به عنوان پایتخت استخراج بیت کوین در دنیا شناخته می شود، فارم های بیت کوین 60 درصد از کل شبکه قدرت هش (Hashpower) را به خود اختصاص داده اند.

کانتینرهای چندملیتی

بهشت ماینرها هیچ ورودی مشخصی ندارد و روی دیوارهای بتنی و دروازه های آهنی آن هیچ علامت یا نشانه ای دیده نمی شود. فقط افراد دارای مجوز می توانند به این منطقه وارد شوند. برای عبور از ایست بازرسی باید از قبل هماهنگی انجام داد.

با کسب مجوز و ورود به منطقه با محوطه ای حصار کشی شده مواجه می شوید که 26 کانتینر در سطح آن قرار گرفته است. هر کدام از کانتینرها چندین هواکش دارند که با صدای کر کننده بی وقفه کار می کنند.

درون محوطه افراد با ملیت های گوناگون دیده می شوند. کارآفرینان چینی، کره ای، ژاپنی، آمریکایی و برزیلی به براتسک آمده اند تا از این منطقه دیدن کنند.

«سم چی» (Sam Chi) مدیر شرکت Landmark Entertainment Asia برای کسب سرمایه مورد نیاز کسب و کار خود به استخراج بیت کوین روی آورده. وقتی از او پرسیده می شود چرا از میان مناطق مختلف در دنیا این منطقه متروکه را برای استخراج بیت کوین انتخاب کرده، از امنیت بسیار بالای این منطقه ابراز رضایت کرده و می گوید:

«می خواهم شب ها راحت سرم را روی بالش بگذارم.»

در این منطقه گاردهای حفاظتی با مسلسل های اتوماتیک به گشت زنی در محیط پرداخته و مأموران به طور پیوسته دوربین های نظارتی را بررسی می کنند.

مدیر یکی دیگر از شرکت های استخراج بیت کوین نظر متفاوتی در مورد این منطقه دارد:

«آب و هوای سیبری هیچ شک و تردیدی برای انتخاب این منطقه باقی نمی گذارد. در این منطقه سیستم های ماینینگ ما در بیشتر ماه های سال به طور طبیعی خنک می شوند.»

براتسک؛ پذیرای ماینرها از سراسر دنیا

جالب است بدانید دمای هوا در براتسک در فصل زمستان حدوداً منفی 17 درجه سلسیوس و در فصل تابستان تا 25 درجه سلسیوس است. البته در بیشتر روزهای فصل تابستان دما حول و حوش 15 درجه سلسیوس باقی می ماند. فصل گرم تنها چهار الی پنج ماه طول می کشد. میانگین دمای سالانه در این منطقه منفی 2 درجه سلسیوس است.

یکی از شرکت های استخراج بیت کوین به نام Minery دو محوطه استخراج بیت کوین با ظرفیت کلی 30 مگاوات دارد. یکی از محوطه ها ظرفیت تأمین برق 10 مگاواتی داشته و ظرفیت برای تأمین برق سیستم های جدید را هم دارد.

منطقه براتسک به مشتریان آمریکایی، روسیه ای، کره ای، هندی، ژاپنی و اسپانیایی خدمات دهی می کند. یکی از مشتریان کره ای 500 سیستم مخصوص استخراج بیت کوین (ASIC) در منطقه راه اندازی کرده و در طول تنها یک شب موفق به استخراج نصف بیت کوین به ارزش 5 هزار دلار شده است.

«Bitriver» نام یکی دیگر از شرکت هایی است که به استخراج بیت کوین در این منطقه می پردازد. این شرکت 18 هزار سیستم اختصاصی استخراج بیت کوین را در ساختمانی سه طبقه ای به طول 65 متر جای داده است. بیشتر سیستم ها متعلق به مشتریان روسی و آمریکایی هستند.

از این مقدار تقریباً 9 هزار سیستم متعلق به روس ها، 4 هزار سیستم متعلق به آمریکایی ها و 3 هزار سیستم متعلق به ژاپنی هاست. باقی مشتریان از کشورهای برزیل، لیتوانی، هند، لهستان و چین هستند. با این وجود تنها نیمی از ظرفیت این شرکت پر شده و گنجایش آن با ساخت قفسه های جدید افزایش خواهد یافت. مدیر شرکت مذکور می گوید ظرف تنها دو هفته و با راه اندازی سیستم های مشتریان جدید ظرفیت این منطقه به طور کامل پر شود.

Bitriver و Minery تنها شرکت های ارائه دهنده خدمات به ماینرها نبوده و شرکت Cryptoreactor نیز با ظرفیت 40 مگاوات آماده خدمات دهی به مشتریان است. در محوطه این شرکت سیستم های استخراج بیت کوین در حال بهره برداری از 15 مگاوات از ظرفیت این محوطه هستند. قرار است در آینده ظرفیت این محوطه به 63 مگاوات افزایش پیدا کند.

دولت براتسک پشتیبان استخراج بیت کوین

برق در سیبری بیشتر به کمک نیروگاه های برقِ آبی تولید می شود. تولید برق از این روش بسیار ارزان تمام شده و برای تولید هر کیلو وات ساعت برق به 4 سنت نیاز است که از میانگین هزینه برق در روسیه با هزینه تقریبی 7 الی 8 سنت نیز کمتر است.

راه اندازی مراکز استخراج بیت کوین به اقتصاد شهر براتسک هم کمک کرده. «Sergey Serebrennikov» شهردار براتسک با انتشار بیانیه ای در وب سایت رسمی شهر پشتیبانی کامل شهرداری را از شرکت Bitriver اعلام کرد:

«استخراج بیت کوین به اقتصاد شهر براتسک کمک می کند. این مسئله برای ما بسیار حائز اهمیت است. این کار هم باعث اشتغال زایی شده و هم مالیات به خزانه دولت واریز کرده است.»

جالب است بدانید شرکت های تولید برق نیز به مراکز استخراج بیت کوین روی خوش نشان داده اند. شرکت Irkutskenergo یکی از تأمین کنندگان برق منطقه براتسک برای تأمین 500 مگاوات برق مورد نیاز مراکز استخراج بیت کوین اقدام به خاموش کردن موتورخانه های دیگ بخار در این منطقه کرده است.

جهنمی که بهشت آنرا بوجود می آورد

استخراج بیت کوین خون تازه ای در رگ های کارخانجات متروکه سیبری تزریق کرده است. کارخانه هایی که از زمان شوروی سابق به ارث رسیده و با تأمین برق ارزان به داد سیستم های ماینینگ تشنه برق رسیده اند. این جان بخشی اما بهای سنگینی برای نسل های آینده خواهد داشت.

تا سال 2048 استخراج بیت کوین به تنهایی دمای زمین را تا 2 درجه سانتیگراد گرم تر خواهد کرد. مراکز استخراج بیت کوین با بلعیدن انرژی بی حد و حصر اثرات گلخانه ای را نیز افزایش داده اند. استخراج بیت کوین خون تازه ای در رگ های کارخانه های متروک تزریق کرده اما در عوض آرام آرام در حال خفه کردن ساکنان کره زمین است.