ناظمی: بیش از ۸۰ درصد پروژه شبکه ملی اطلاعات اجرایی شده است

رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران اعلام می‌کند که وزارت ارتباطات بر اساس وظایف تعیین شده خود یعنی تامین زیرساخت‌ها، ۸۰ درصد پروژه شبکه ملی اطلاعات را عملیاتی کرده است و نمی‌تواند پاسخگوی سایر نهادها و سازمان‌هایی که وظیفه تامین خدمات و محتوا برای شبکه ملی اطلاعات را دارند اما آنها را انجام نداده‌اند، باشد. «امیر ناظمی» در حالی بر تکمیل شدن ۸۰ درصدی پروژه تاکید دارد که در روزهای گذشته برخی اعضای شورای عالی فضای مجازی آن را رد کرده بودند.

دی ماه سال ۹۲ سندی تحت عنوان «ضرورت تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید و در آن وظایفی بر عهده وزارت ارتباطات به عنوان مجری شبکه ملی اطلاعات گذاشته شد. چندی قبل هم وزارت ارتباطات اعلام کرد که ۸۰ درصد از پروژه را اجرایی کرده است، موضوعی که شورای عالی فضای مجازی آن را نمی‌پذیرد.

«محمدحسن انتظاری» عضو حقیقی این شورا گفته است که ۲۰ درصد ترافیک مصرفی کاربران داخلی و ۸۰ درصد ترافیک مربوط به سایت‌های خارجی است، در صورتیکه اگر شبکه ملی اطلاعات پیشرفت کاملی داشت عمده این ترافیک باید داخلی می‌شد. به باور انتظاری تعریف وزارت ارتباطات با تعریف شورای عالی فضای مجازی از شبکه ملی اطلاعات متفاوت است و شورا با تعریف آنها موافق نیست.

از سوی دیگر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات در مصاحبه‌ای با باشگاه خبرنگاران جوان، تاکید کرده است که ۸۰ درصد پروژه ایجاد شبکه ملی اطلاعات اجرایی شده اما باید در دو لایه خدمات و محتوا تفویض اختیار صورت گیرد. او ابتدا شبکه ملی اطلاعات را شبکه‌ای با بیشترین میزان استقلال از اینترنت تعریف می‌کند که به شهروندان و سازمان‌ها برای خدمت‌رسانی و دریافت خدمت به صورت مکمل اینترنت، کمک می‌کند تا بتوانند بیشترین استفاده را داشته باشند. او دو رویکرد را برای این شبکه متصور است که اولی آن را جانشین اینترنت و دومی، مکمل اینترنت می‌داند:‌

«ما شبکه ملی اطلاعات را به دلیل خدمات رسانی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان مکمل اینترنت می‌دانیم، به عنوان مثال صیانت از برخی از داده‌هایی که نیاز به جابه‌جایی بین دستگاه‌های مختلف دولتی دارند مانند اطلاعات شناسنامه‌ای افراد، خارج از بستر اینترنت است و این خارج از بستر اینترنت بودن کمک می‌کند بیشترین میزان کیفیت خدمت به شهروندان ارائه شود چون ریسک لو رفتن و دسترسی دیگران به اطلاعات شخصی شهروندان و نقض حریم آن‌ها از بین می‌رود و همیشه امکان انتقال این داده‌ها وجود دارد. ما با این فهم از شبکه ملی اطلاعات تلاش می‌کنیم که این شبکه را به مراحل پایانی آن برسانیم و در حال حاضر هم به زعم ما بیش از ۸۰ درصد از این پروژه اجرایی شده است.»

ناظمی در واکنش به انتقادات شورای عالی فضای مجازی که اجرای ۸۰ درصدی پروژه را رد کرده است، می‌گوید که منتقدان باید بگویند دقیقا چه شاخصه‌هایی مد نظر آنهاست و آیا آن شاخصه‌ها قابلیت اندازه گیری دارند یا خیر.

به گفته ناظمی نه تنها از نگاه وزارتخانه بلکه از نگاه کل کشور، شبکه ملی اطلاعات سه لایه را شامل می‌شود که اولی زیرساخت، به معنای بیشترین استقلال و امکان تبادل داده‌ها،  دومی خدمات یا همان ارائه خدماتی مثل اپلیکیشن‌ها بروی زیرساخت‌هاست و در نهایت لایه سوم محتوا است. معاون وزیر ارتباطات می‌گوید طبق قوانین کشور و طبق آنچه خود شورای عالی فضای مجازی تصویب کرده است، تنها وظیقه وزارت ارتباطات به لایه زیرساخت مربوط می‌شود یعنی سازمان فناوری اطلاعات مسئولیتی درباره دو لایه دیگر ندارد:

«مساله این است که دوستان از یک سمت دوست دارند بنابر ملاحظات سیاسی خود ما را مورد نقد قرار دهند و از سوی دیگر تمایل ندارند به ما تفویض اختیار ورود  به حیطه خدمات و محتوا را دهند، اگر به طور مثال صفر تا صد لایه خدمات را به ما واگذار کنند، ما آمادگی این را داریم که وارد ماجرا شویم. اما به این شیوه که بخشی را خود مدیریت کنند و بخش دیگر را به ما واگذار کنند و در نهایت هم تمام اشکالات را از جانب ما بدانند و هر مسئولیتی را از خود ساقط کنند با قواعد اولیه مدیریت در تناقض است.»

ناظمی همچنین در پاسخ به اعتراض برخی از شبکه‌های اجتماعی داخلی که مدعی هستند خدمات لازم از سوی وزارت ارتباطات برای آنها فراهم نشده است، می‌گوید مردم می‌توانند شرایط فعلی‌شان را در استفاده از اپلیکیشن‌ها با شرایط ۴ سال پیش مقایسه کنند: «۴ سال پیش چند اپلیکیشن در روز استفاده می‌شد؟ آیا مثلا می‌توانستند روی اینترنت فیلم تماشا کنند و یا احتیاجات روزمره خود مانند حمل و نقل یا خرید کالای اینترنتی را انجام دهند؟ آیا ۵ یا ۶ سال پیش چنین عادتی داشتند؟ اگر برای آن‌ها کارآمد بوده و از آن استفاده می‌کنند پس به این معنا است که زیرساختی وجود دارد و همه می‌توانند از آن استفاده کنند و اگر استفاده نمی‌کنند ناتوانی خودشان است.»

رئیس سازمان فناوری اطلاعات تاکید می‌کند که به صورت میانگین ۴۳ درصد از ترافیک‌ اینترنت کشور داخلی است و در ساعت پیک این ترافیک به ۴۷ درصد می‌رسد و همین معیاری خوب و قابل اندازه‌گیری است که می‌تواند توسط یک تیم بی‌طرف بررسی شود تا نشان دهد آمار ترافیک ۸۰ به ۲۰ که از سوی شورای عالی فضای مجازی اعلام شده، درست نیست.

ناظمی در انتها به این موضوع اشاره کرد که در ۳ لایه یعنی زیرساخت، خدمت و محتوا،  تنها یک سند برای لایه زیرساخت در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید که نام آن سند «تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات» است، درصورتیکه سندهای متناظری در لایه خدمات یا محتوا منتشر نشده و عملکرد سایر دستگاه‌ها مورد بررسی قرار نگرفته است:

«در لایه محتوا اغلب دستگاه‌ها مانند صداوسیما، تبلیغات اسلامی، حوزه هنری یا وزارت ارشاد مسئول هستند؛ ما بار‌ها به صراحت این را به عنوان مطالبه خود عنوان کردیم. لطفا سند‌های ذکر شده را هم منتشر کنید و خواسته‌ای راکه از ما دارید از سایر بازیگران در لایه‌های مربوط به خود هم داشته باشید.»