مدیرعامل تپسی: توافق با شهرداری، مدل فعالیت تاکسی‌های اینترنتی را مختل نمی‌کند

دستورالعمل نظارت شهرداری بر فعالیت تاکسی‌های اینترنتی بالاخره ابلاغ شد. بر این اساس، شهرداری حالا دیگر تاکسی‌های اینترنتی را به رسمیت می‌شناسد. مذاکره برای نوشتن این دستورالعمل از سال ۹۵ آغاز شده بود. «میلاد منشی پور»، مدیرعامل تپسی در گفتگو با دیجیاتو اشاره می‌کند که این یک توافق برد برد بین تاکسی‌های اینترنتی و سایر ذی‌نفعان بوده است که پایه‌های اصلی کسب‌وکار و مدل فعالیت تاکسی‌های اینترنتی را نمی‌لرزاند.

او در همین رابطه توضیح می‌دهد: «فرآیندی که طی شد یک پروسه ۲ الی ۳ ساله‌ی بسیار پیچیده و سنگین بود. ماهیت همین توافق و مذاکرات، پذیرش کسب‌وکار و مدل نوین آن توسط بدنه‌ی سنتی است. این نکته‌ای مهم است چون چنین اتفاقی در سایر کشورها نیز افتاده است و طی شدن این پروسه، طبیعی بوده است.» او اشاره می‌کند که فارغ از ماهیت سخت این فرآیند، مشکلات داخلی نیز باعث طولانی شدن آن شده بود. یکی از این مشکلات، عدم وجود توافق‌های زیاد بین وزارت کشور و وزارت صنعت در طول سال‌ و دهه‌های گذشته در بحث آژانس‌ها بوده است.

اما نکته دیگری که منشی‌پور به آن اشاره می‌کند، این است که تاکسی‌های اینترنتی با همکاری وزارت صنعت، وزارت ارتباطات و معاونت علمی ریاست جمهوری موفق شده‌اند به تفاهمی با وزارت کشور و شهرداری‌ها دست پیدا کنند که در آن، پایه‌های اصلی مدل کسب‌وکار تاکسی اینترنتی لرزان نشود:

«همیشه وقتی که تکنولوژی‌های متحول کننده می‌آیند و کسب‌وکار نوین در برابر کسب‌وکار سنتی قرار می‌گیرد، قوانین و مدل‌های موجود سعی می‌کنند سیستم‌های نوین را شبیه به چیزی که خودشان هستند، بکنند. اصلی‌ترین هدف ما این بود که همین اتفاق رخ ندهد. برای مثال بحث قیمت‌گذاری [سقف و کف دستوری] یک موضوع بسیار بزرگ از نظر شهرداری‌ها بوده که حالا در این توافق جایی ندارد. اگر قیمت‌گذاری از سمت ما به شکل داینامیک وجود نداشته باشد، کسب‌وکار تاکسی آنلاین بی‌معنی می‌شود. از سوی دیگر شهرداری در ابتدای مذاکره‌ها، خودش را صاحب داده‌های ما می‌دانست در صورتی که این داده، متعلق به کسب‌وکار است.»

فارغ از بحث قیمت گذاری، یکی دیگر از درخواست‌‌ها در گذشته این بوده که تاکسی‌های اینترنتی از شهرداری‌ها مجوز یا پروانه فعالیت دریافت کنند. موضوع دیگر، ارائه داده‌هایی که تاکسی‌های اینترنتی به دست می‌آورند بوده است که این موضوع نیز در توافق جدید وجود ندارد:

«شهرداری داده‌ها را از ما می‌خواست اما یکی از موفقیت‌ها برای ما همین بوده که ما ملزم نیستیم این داده‌ها را در اختیار شهرداری‌ها قرار دهیم. امروز ما صرفاً داده‌هایی را ارائه می‌کنیم که بتوانند بر اساس آن عوارض را محاسبه کنند. این داده، مربوط به پیمایشی است که راننده انجام می‌دهد.»

مدیرعامل تپسی می‌گوید در فرآیند مذاکره به الگوی سومی رسیده‌اند که در آن، خط قرمزهای دو طرف رعایت شده است:‌ «از نظر من چنین اتفاقی افتاده است. آنچه برای ما مهم است اینکه به کسب‌وکار آسیبی وارد نشود. در یک سال اخیر با حمایت‌های وزارت صنعت و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تفاوت‌های زیادی در نگرش‌ها و توافق‌ها ایجاد شد.»

منشی‌پور در پاسخ به این سوال که وضعیت پرداخت عوارض از سوی تاکسی‌های اینترنتی به چه شکل خواهد بود، به دیجیاتو می‌گوید: «من وقتی با عینک مدیرعامل و سهام‌دار تپسی به عوارض نگاه می‌کنم از آن خوشحال نیستم اما با عینک کارشناس که به موضوع نگاه می‌کنم آن را غیرطبیعی نمی‌دانم. قرار است ۱.۵ درصد عوارض از سوی ما پرداخت شود. البته ۱.۵ درصد در حالتی است که ما ارزش افزوده را پرداخت کنیم. اگر ارزش افزوده حذف شود، این عوارض ۲ درصد خواهد بود.»

اما آیا همچنان تاکسی‌های اینترنتی باید مالیات را نیز پرداخت کنند؟ منشی پور در پاسخ می‌گوید: «مالیات بر ارزش افزوده در اختیار شهرداری نیست. قانوناً آنها نمی‌توانند در مورد مالیات بر ارزش افزوده اظهار نظر کنند. اما نکته اینجاست که با توافق فعلی، شهرداری‌ها ما را به عنوان یک شرکت حمل‌ونقلی به رسمیت می‌شناسند و با چنین اتفاقی، دارایی قاعدتاً موظف است ما را از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف کند.»

مدیرعامل تپسی در پاسخ به این سوال که آیا همین عوارض قرار است از جیب مردم پرداخت شود یا خیر، می‌گوید: «این مسئله بستگی به شرکت‌ها دارد. وقتی اسنپ مدتی پیش کمیسیون خود را از ۱۳ به ۱۵ درصد تغییر داد، نمی‌دانم از جیب چه کسی رفت. الان هم باید فکر کنیم. شاید قیمت‌ها نیم الی یک درصد افزایش پیدا کند، از طرفی بخشی هم از حاشیه سود خودمان کم شود. بازار رقابتی این را تعیین می‌کند.»

ذکر این نکته لازم است که جزییات این توافق هنوز در اختیار رسانه‌ها قرار نگرفته و حتی نسخه نهایی به دست خود تاکسی‌های اینترنتی هم نرسیده است. اما روز گذشته، «علی پیرحسین لو»، مشاور معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در توییتر با انتشار یک رشته توییت، جزییات بیشتری از این توافق با تاکسی‌های اینترنتی را منتشر کرده است. بر اساس این رشته توییت، مهم‌ترین بخش‌های این توافق به شرح زیر هستند:

• این دستورالعمل استقلال تاکسی‌های اینترنتی را به رسمیت شناخته است.
• تاکسی‌های اینترنتی زیرمجموعه شهرداری یا نهاد دیگری نخواهند شد اما وزارت کشور و شهرداری‌ها بر آن‌ها نظارت می‌کنند.
• دغدغه‌های ۴ ذی‌نفع اصلی در نظر گرفته شده است: مسافر، راننده، تاکسی‌های اینترنتی و شهرداری‌ها.
• تاکسی‌های اینترنتی تعهد می‌دهند که محرمانگی اطلاعات و حریم شخصی کاربران را حفظ کنند.
• دسترسی و رصد تلفن همراه کاربران مسافر و راننده برای جلوگیری از فعالیت کاربران سایر نرم‌افزارها ممنوع شده است.
• اطلاعات خودروها و رانندگان در سامانه وزارت کشور ثبت می‌شود.
• خودروهای فرسوده و آلاینده به تدریج از چرخه فعالیت حذف می‌شوند: از نیمه دوم سال ۹۹ خودروهای با عمر بالای ۱۵ سال، از نیمه دوم ۱۴۰۰ خودروهای بالای ۱۳ سال و از نیمه دوم ۱۴۰۱ خودروهای بالای ۱۰ سال (مثل تاکسی‌ها) مجاز به فعالیت در تاکسیرانی اینترنتی نیستند.
• معاینه فنی خودروها مانند تاکسی‌های عادی و هر شش ماه یکبار خواهد بود.
• پلاک خودروها هم باید با استان محل فعالیت هم‌خوانی داشته باشد.
• هر راننده هم برای حفظ ایمنی مسافران، حداکثر ۱۲ ساعت در شبانه‌روز مجاز به سرویس‌دهی است.
• اختیار تعیین قیمت و هزینه سفر با شرکت‌ها است. اما اگر هزینه سفر بالاتر از تعرفه تاکسی‌های تلفنی باشد، باید قبل از سفر از طریق اپلیکیشن به مسافر اعلام شود.
• شرکت‌ها باید قبل از ورود به هر شهر، با شهرداری آن قرارداد ببندند.
• شهرداری باید ۲ درصد کرایه هر سفر را دریافت و خرج کاهش آلودگی هوا و توسعه حمل و نقل عمومی کند. در عوض تاکسی‌های اینترنتی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌شوند.
• خودروهای فعال در تاکسی‌های اینترنتی باید با نصب علامت پشت شیشه جلو متمایز شوند.