مکلارن و رویای شکستن رکورد سرعت زمینی در دهه 90؛ روایتی خواندنی از یک پروژه نافرجام

دهه 90 میلادی را می توان جزو دوران طلایی صنعت خودرو نامید، چرا که جنگ بر سر تولید سریع ترین خودروی خیابانی، سبب شکل گیری مدل های جاودانه ای چون بوگاتی EB110، جگوار XJ220، فراری F50، لامبورگینی دیابلو و مرسدس بنز CLK-GTR شد.

اما بی تردید مکلارن F1 را باید پادشاه سرعت دهه 90 میلادی دانست. این ابر خودروی افسانه ای که بین سال های 1992 تا 1998 تولید شد، توانست با دستیابی به نهایت سرعت 391 کیلومتر در ساعت، سال ها عنوان سریع ترین اتومبیل تولیدی را در اختیار خود نگه دارد.

تقریبا همزمان با توسعه F1، شرکت مکلارن رویای دیگری در سر می پروراند. در سال های آغازین دهه 90 میلادی وقتی که این کمپانی قهرمان بی چون و چرای رقابت های فرمول یک بود، ایده شکستن رکورد سرعت زمینی در ذهن ران دنیس، مدیرعامل جاه طلب مکلارن شکل گرفت.

به طور دقیق تر همه چیز از سال 1991 آغاز شد. در آن زمان آیرتون سنای فقید دوران اوج خود را سپری می کرد و بخش اعظمی از موفقیت های مکلارن مرهون رانندگی های جسورانه وی در پیست های مختلف بود.

در سال 1993 تلاش برای شکستن رکورد سرعت زمینی شتاب بیشتری به خود گرفت، به همین جهت مکلارن به شکلی نسبتا عجیب به سراغ ریچارد نوبل رفت. آقای نوبل پیشتر با جت زمینی Thrust2 رکوردشکنی کرده و مشغول کار روی Thrust SSC بود، همان مدلی که هم اکنون نیز سریع ترین خودروی زمینی محسوب می شود.

بر اساس شنیده ها، ماموریت برقراری ارتباط با ریچارد نوبل به یکی از کارکنان مکلارن محول می شود. این فرد از آقای نوبل تقاضا می کند در صورت امکان ویدیوهای مربوط به تلاش برای رکوردشکنی را در اختیار او بگذارد. پس از مدتی معلوم می شود دیگر همکاران آقای نوبل نیز با درخواست های مشابهی روبرو شده اند و اینگونه بود که شایعاتی مبنی بر قصد مکلارن برای رکوردشکنی همه جا را فرا گرفت.

چند ماه بعد و در میانه های دسامبر 1993، مکلارن یک کنفرانس مطبوعاتی را در مقر خود در ووکینگ ترتیب داد. در این کنفرانس خودروساز انگلیسی رسما اعلام می کند گروهی از مهندسانش در چند سال گذشته مشغول توسعه خودرویی با موتور جت برای شکستن رکورد سرعت زمینی بوده اند.

به منظور نشان دادن پیشرفت پروژه، مکلارن یک ماکت از آنچه که قرار بوده ساخته شود را به حضار نشان می دهد. متاسفانه از آنجایی که اجازه حمل دوربین به شرکت کنندگان در کنفرانس داده نشده بود، تصویری رسمی از این ماکت در دست نیست. جالب اینکه عبور از رکورد سرعت ده ساله ریچارد نوبل، تنها هدف مکلارن نبود و این کمپانی می خواست با شکستن دیوار صوتی نام خود را جاودانه کند.

پس از مدتی کوتاه مکلارن پروژه رویاپردازانه خود را به تیمی جدید سپرد. این تیم "خودروهای پیشرفته مکلارن" (McLaren Advanced Vehicles) یا به اختصار MAV نام داشت و به لحاظ بودجه با محدودیت چندانی مواجه نبود. ماحصل این پروژه هم با نام Maverick شناخته می شد.

همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم، آیرتون سنا کاندیدای اصلی برای نشستن پشت فرمان جت زمینی مکلارن بود، هر چند مدیران این شرکت هرگز به طور رسمی نامی از وی نبرده بردند. اما نکته عجیب اینکه پیش از کنفرانس مذکور، سنا جدایی خود از تیم فرمول یک مکلارن را رسما اعلام کرده بود.

خودروی رکوردشکن مکلارن یا همان Maverick، به لحاظ ساختاری با Thrust SSC که ریچارد نوبل و دیگر همکارانش با آن در سال 1997 رکورد جهان را جابجا کردند، تفاوت های زیادی داشت. Maverick تا دو برابر کوچک تر و وزن آن به اندازه یک سوم Thrust SSC بود؛ همچنین به جای دو موتور، پیشرانه Maverick را فقط یک موتور تشکیل می داد.

با توجه به تجارب ارزشمندی که مکلارن از مسابقات فرمول یک کسب کرده بود، Maverick به لحاظ تکنولوژی در سطحی پیشرفته قرار داشت و صرفا به قدرت بالای موتور برای دستیابی به سرعت های بالا متکی نبود.

برای نمونه به جای آلومینیوم و فولاد، بخش قابل توجهی از سازه و بدنه این خودرو از فیبرکربن و کامپوزیت های سبک وزنی چون کولار ساخته شده بود تا وزن آن بسیار پایین تر از Thrust SSC باشد. همچنین در Maverick توجه ویژه ای بر مباحث ایرودینامیک و بهینه بودن طراحی شده بود.

صندلی جداشونده در شرایط اضطراری، دیگر وجه تمایز مکلارن Maverick با Thrust SSC و دیگر خودروهای موتور جت به شمار می رفت. همانگونه که قابل حدس است، در مواقعی که سیستم های کامپیوتری احتمال واژگونی Maverick را تشخیص می دادند، صندلی راننده به بیرون پرتاب می شد.

مکلارن Maverick طول و عرضی به ترتیب برابر با 12.8 و 5.1 متر داشت و بدنه آن یک جت جنگنده بدون بال را در ذهن تداعی می کرد. قرار بود نیروی این خودروی مافوق صوت توسط موتور توربو یونیون RB199 تامین شود، همان موتوری که در جنگنده تورنادو به کار گرفته شده و 38 هزار اسب بخار قدرت تولید می کند. برای مقایسه بد نیست بدانید موتور ساخت رولزرویس در Thrust SSC برابر با 110 هزار اسب بخار قدرت داشت!

سیستم تعلیق تطبیق پذیر کامپیوتری، دیگر قابلیت منحصر بفرد Maverick محسوب می شد که در حقیقت از خودروهای فرمول یک مکلارن به این جت زمینی منتقل شده بود. این قابلیت وظیفه داشت ارتفاع و رفتار سیستم تعلیق را با سرعت حرکت تنظیم کند.

مکلارن برای رکوردشکنی در تابستان 1998 برنامه ریزی کرده بود، اما بنا به دلایلی نامشخص این اتفاق هرگز نیفتاد. وضعیت به گونه ای پیش رفت که پروژه جاه طلبانه این کمپانی نیمه کاره رها شده و Maverick در همان مرحله ساخت پروتوتایپ باقی ماند.

درباره دلایل توقف پروژه، چند حدس و گمان مطرح است. درگذشت تراژیک آیرتون سنا در سال 1994 یکی از این دلایل به شمار می رود که البته تردیدهایی در رابطه با آن وجود دارد. در زمان وقوع حادثه مرگبار، این راننده برزیلی عضو تیم ویلیامز بود، همچنین او قبل از برگزاری کنفرانس مطبوعاتی مشهور مکلارن جدایی خود از تیم فرمول یک این شرکت را رسانه ای کرده بود.

دلیل دیگری که باورپذیرتر است، به حس وطن پرستی ران دنیس نسبت داده می شود. وقتی اندی گرین و دیگر توسعه دهندگان Thrust SSC که ملیتی بریتانیایی دارند، در سال 1997 موفق به رکوردشکنی شدند، آقای دنیس بر این باور بود رقابت با یک تیم هموطن مصلحت نبوده و وجهه برند مکلارن را تحت تاثیر قرار می دهد.

اما منطقی ترین دلیل بی سرانجام ماندن پروژه Maverick را باید اتمام بودجه و مشکلات مالی مکلارن دانست. در آن دوران این کمپانی بر رقابت های فرمول یک تمرکز نموده بود و بخش قابل توجهی از بودجه خود را صرف این مسابقات می کرد. از سوی دیگر غرور ران دنیس اجازه نمی داد وی برای چنان پروژه بلند مدتی به دنبال اسپانسر و جذب منابع مالی از خارج کمپانی باشد.

رکوردشکنی Thrust SSC در سال 1997 و ثبت سرعت باورنکردنی 1,228 کیلومتر در ساعت روی زمین هم آخرین میخی بود که بر تابوت پروژه Maverick مکلارن نواخته شد.