موضع کاندیداهای انتخابات مجلس با سابقه فناوری، در رابطه با «فیلترینگ» چیست؟

در آستانه انتخابات مجلس عده‌ای از کاندیداهای این دوره از انتخابات که سابقه فناورانه دارند امروز ۲۹ بهمن ۹۸ در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای گرد هم آمدند تا در برابر رسانه‌ها از ایده‌های خود بگویند و برنامه‌های‌شان در صورت ورود به خانه ملت را بیان کنند. دیجیاتو نیز در این جلسه حضور داشت تا موضع آنها را پیرامون دسترسی به اینترنت، فیلترینگ و شبکه ملی اطلاعات جویا شود.

رسول جلیلی: باید اینترنت را در چند لایه مختلف عرضه کنیم

«رسول جلیلی» عضو شورای عالی فضای مجازی که اخیرا با طرح مسائلی چون «ایرانت» نامش بر سر زبان‌ها افتاده بود، با اشاره به سابقه ۳۶ ساله خود در حوزه ICT می‌گوید که ۴ سرفصل برای کارهای خود در نظر دارد: پیگیری اجرای قوانین موجود، تکلیف تنظیم‌گری در صنعت آی‌تی، پیگیری کپی‌رایت در کشور، تشکیل کمیسیون فضای مجازی و آی‌تی.

جلیلی همچنین معتقد است که مجلس شورای اسلامی بر خلاف ادعای برخی از نمایندگان کنونی مجلس نمی‌تواند در مقامی ظاهر شود که قطع شدن اینترنت با اجازه آنها صورت بگیرد و تاکید دارد که اگر شرایط مانند آبان ۹۸ رخ بدهد، به طور قطع اینترنت جهانی دوباره قطع خواهد شد و این موضوع را برای امنیت کشور می‌داند: «مجلس برای این کار جای مناسبی نیست و این موضوعات به شورای عالی فضای مجازی برمی‌گردد.»

جلیلی در پاسخ به پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه موضع او در برابر فیلترینگ چه خواهد بود و جزییات تلاش شورای عالی فضای مجازی برای عرضه VPN  قانونی چیست، گفت:

«یک پیش نویس قانونی پیرامون عرضه چند لایه‌ای اینترنت از سال ۸۶ وجود دارد که عمده مسائل جاری ما را حل می‌کند. ما کشوری هستیم که به هنجارهای ایرانی اسلامی اصرار داریم و دشمن آشکار نیز داریم. اگر می‌خواهیم محصول بومی ما مثل «کافه بازار» رشد کند باید روی مدل خارجی عوارضی بگذاریم تا مدل داخلی رشد پیدا کند. حداقل چهار تا هفت کلاس پهنای باند باید داشته باشیم: پهنای باند کودک تا خبرنگار و سفیر و استاد دانشگاه. این موضوع می‌توانست در آخر دولت احمدی نژاد تصویب شود ولی تا امروز نشده است.»

او در رابطه با VPN قانونی نیز گفت: «VPN قانونی هم این زمینه را فراهم کرده تا پنج یا سه پهنای باند مختلف ارائه دهیم. از سال ۹۱ قرار بوده VPN قانونی داده شود و تا این موضوع حل نشود مشکلات زیادی همراه ما است. اگر امثال من بروند مجلس، واقع‌گرایانه‌تر با این موضوع برخورد خواهیم کرد.»

جلیلی در پاسخ به این پرسش دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا توسعه شبکه ملی اطلاعات می‌تواند روزی منجر به اعمال سانسور شود نیز می‌گوید: «آیا اینترنت می‌تواند سانسور بشود یا خیر؟ بله، حتی آن کسی که دات‌کام را قطع می‌کند و یا پست اینستاگرام را حذف می‌کند هم در حال سانسور اینترنت است. سانسور در همه جای دنیا و در اینترنت وجود دارد اما باید دید نگاه کسی که مقام مسئول است چه باشد و شرایط مملکت چطور باشد؛ بالاخره شاک [شورای امنیت کشور] هم در این میان تصمیم می‌گیرد و همه باید به تصمیم آن کنار بیایند.»

رضا تقی پور: شبکه‌های اجتماعی که تکلیف‌شان مشخص است باید فیلتر بمانند

«رضا تقی‌پور» وزیر اسبق ارتباطات کشور و عضو شورای عالی فضای مجازی در بین صحبت‌های خود به مساله حاکمیت داده‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید که «دیتای شهروندان ایرانی توسط شرکت‌های خارجی به تاراج برده می‌شود» و باید در این رابطه قانون‌گذاری شود.

تقی پور همچنین در پرسش به این سوال که آینده شبکه ملی اطلاعات چه خواهد بود، به دیجیاتو می‌گوید:

«شبکه ملی اطلاعات برای ارزان شدن [اینترنت] و کسب‌وکارها لازم است و مساله سانسور و اعمال سانسور در آن وقتی رخ خواهد داد که به حذف اینترنت قائل باشیم. از روز اول شبکه ملی اطلاعات با قطع اینترنت یکی شده ولی اصلا درست نیست؛ شروع این جو نیز از صحبت‌های آمریکا و هیلاری کلینتون آغاز شد که در گذشته گفت ایران می‌خواهد گنبد آهنین دور اینترنت بگذارد و آنها از این گنبد عبور خواهند کرد در صورتی که هیچ‌گاه هیچ مسئولی درباره قطعی اینترنت در طرح‌های شبکه‌ملی اطلاعات نگفته است.»

تقی پور با فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی موافق است و او با اشاره به این موضوع که شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسانی که تکلیف‌شان مشخص است باید فیلتر بمانند، تاکید می‌کند که راه دیگری برای آنها وجود ندارد. او به درخواست دیجیاتو برای نام بردن از این پلتفرم‌ها پاسخی نداد.

رضا شریفی: مجلس باید در صدور اجازه قطعی اینترنت و فیلترینگ نقش داشته باشد

«رضا شریفی» بهبود فضای کسب و کار مبتنی بر اقتصاد دیجیتال را از جمله کارهای مهم خود می‌داند و می‌گوید با توجه به اصل ۵۹ و ۷۷ قانون اساسی می‌توان قوانین پیرامون کسب‌وکارها را تسهیل بخشید.

او درباره موضع گیری خود نسبت به مقوله فیلترینگ نیز به دیجیاتو می‌گوید:

«فیلترینگ یک نیاز برای کودکان و افراد خاص است. فیلترینگ هوشمند نیازمند یک قانون‌گذاری خاص است و با اینکه پروژه شکست خورده‌ای در این زمینه وجود دارد ولی باید بگوییم که در آن زمان یک نگاه خیلی کلی به مساله شد و باید خیلی جزیی به آن وارد شد. اساسا معتقد هستم که مجلس نیز باید در تصمیم فیلترینگ یک پلتفرم نقش داشته باشد.»

شریفی برخلاف جلیلی معتقد است که قانون اساسی به مجلس این اجازه را می‌دهد تا مجلس برای قطعی اینترنت تصمیم بگیرد چرا که خانه ملت حتی برای حکومت نظامی می‌تواند نظر بدهد.

مهرداد خداوردیان: طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی را دریابیم

«مهرداد خداوردیان» به تعامل دو سویه مجلس با شورای عالی فضای مجازی تاکید ویژه‌ای دارد و می‌گوید: «بحث اصلاح و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی را نیز پیگیری خواهم کرد؛ موضوعی که جای کار بسیاری دارد. همچنین موضوع حق و حقوق شهروندی در فضای مجازی و تحقق واقعی شبکه ملی اطلاعات به صورت عملیاتی و به دور از هر گونه شعار و بحث نظارتی روی آن از دیگر مواردی است که پیگیر آن خواهم بود.»

او درباره دیدگاه خودش درباره فیلترینگ نیز به دیجیاتو می‌گوید: «لایه بندی اینترنت برای اقشار مختلف و دسترسی پذیری اینترنت در سطوح مختلف امری است که در زمینه فیلترینگ لازم است. توقعی که از مسئولان فاوای کشور می‌رود اینست که زحمت برای کسب‌وکارها و مردم ایجاد نکنند.»

خلیل بسطامی: باید پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی با ما تعامل خوبی داشته باشند

«خلیل بسطامی» از دیگر کاندیداهای ورود به مجلس، می‌گوید که خلاهای قانونی در زمینه ICT را باید پیگیری کرد. او متولی حوزه فناوری اطلاعات را در مجلس بسیار با اهمیت می‌داند و می‌گوید کمیسیونی که زیرمجموعه کمیسیون صنایع است پاسخگوی نیاز جامعه نیست و باید کمیسیون فناوری اطلاعات شکل بگیرد.

او در پاسخ به دیجیاتو مبنی بر رویکردش درباره مساله فیلترینگ و تلاش برای بازگشایی شبکه‌های اجتماعی، می‌گوید همه چیز بستگی به رفتار پلتفرم‌های خارجی فیلتر شده و وضع قوانین جدید دارد:

«پیام‌رسان‌های و شبکه‌های اجتماعی بالاخره باید دفتر و یا نماینده‌ای از خودشان در کشور داشته باشند، مانند همه جای دنیا. اگر نگاه آنها بیزینسی است و نه سیاسی، این مساله کاملا طبیعی است و باید پاسخگو باشند و لااقل با ما تعامل جدی و دقیقی داشته باشند.»

بسطامی به دیجیاتو می‌گوید با فیلترینگ به طور کلی مخالف است و تاکید دارد که باید «فیلترینگ هوشمند» صورت بگیرد.

علیرضا کشاورز: فیلترینگ هیچ‌وقت هیچ‌ تاثیری نداشته است

«علیرضا کشاورز» دیگر کاندیدای انتخابات مجلس نیز می‌گوید که باید واقع‌بینانه و عملیاتی‌تر به فعالیت‌های نمایندگان مجلس نگاه کرد؛ او معتقد است که برخی کارها برای انجام شدن نیازمند یک کابینه مجزا است و مطالبه‌گری آن کار هر کسی نیست. او اما تاکید می‌کند که کمیسیونی مربوط به فناوری باید در مجلس تشکیل شود تا بتواند با قدرت بیشتری دنبال این مطالبه‌گری‌ها باشد: «یک بار برای همیشه باید این کمیسیون با اسم و شرح وظایف ایجاد شود.»

کشاورز نیز درباره فیلترینگ به دیجیاتو می‌گوید که این موضوع همیشه در تاریخ یک مساله اشتباه بوده است: «تجربه به ما چه نشان داده است؟ چند میلیون کاربر تلگرام در کشور وجود دارد و چه مقدار ترافیک کشور روی این پلتفرم فیلتر شده است؟ تجربه نشان داده که فیلترینگ هیچ دردی را دوا نمی‌کند و به هیچ‌وجه آن اثری که به نظر می‌آید را ندارد. فیلترینگ نمی‌تواند مانع دسترسی کاربران به اطلاعات شود.»